2022-2023 оқу жылында өзін-өзі бағалау құжаттары

Талғар ауданы әкімдігінің «Талғар ауданының білім бөлімі» мемлекеттік мекемесінің «№4 жалпы білім беретін орта мектеп-лицейі» мемлекеттік коммуналдық мекемесі

Мекен-жайыАлматы облысы, Талғар ауданы, Талғар қаласы,                                                                                                            

                                                     Шевцова көшесі 8 үй. shkola_shkola_4@mail.ru.87277436192

Сыйымдылығы                      480 оқушы орнына есептелген

Жалпы алаңы                         1745.9 шаршы метр.;екі қабатты, типтік

Контингент                              31/657

                                                     1-4  сыныптар- 12/267

                                                     5-9  сыныптар- 15/316

10-11 сыныптар- 4/74

                                                      Мектеп алды даярлық сыныбында-  13 бала орыс тобында

                                                      Шағын орталық- жоқ

Оқыту тілі                                 орыс тілі

Оқу кезеңі                                  екі маусым

Материалдық                           оқу кабинеттері- 16+2 зертхана

базасы                                          компютер сыныптары -1

                                                       арнайы кабинет – 1 ( физика кабинеті)

                                                      Стэм зертханасы -0

                                                       Акт залы -0   

                                                       Спорт зал -1, ауданы 178,3 шаршы метр

                                                       Бассейн -0

                                                       Асхана  -0  

                                                       Кітапхана оқу залымен-26 шаршы метр

                                                       Кітап қоры -16070

                                                      Оның ішінде әдеби кітап қоры -513  

                                                       Медициналық кабинеттер: медбике кабинеті -1. 

                                                       Емшара кабинеті -1

                                                       Интерактивные панели –11

Сапалық құрамЖалпы педагог саны -55

                                                       Білімі бойынша: жоғары-53.  арнаулы орта -2

                                                       Санаты бойынша:   жоғары-1.  бірінші -2. 

екінші-2   педагог мастер-0.  педагог зерттеуші-8.

педагог сарапшы-10. педагог- модератор-9. 

санаты жоқ -23

Жас мамандар саны:  3      .

Задачи  школы- лицея №4 на 2022-2023 учебный год.

Проблема школы: Компетентностное образование ориентированное на результат.

Методическая тема: Преемственность в обучении, как развитие потенциальных возможностей участников педагогического процесса.

1. Задачи управления:

Осуществлять контроль учебно- воспитательного процесса на основе научно-педагогического анализа, повышая ответственность  каждого педагога за качество своей работы. 

2. Методические задачи:

1. продолжить работу по формированию творческого мышления, распространению эффективных образовательных технологий, методик, используя прогнозирование, диагностику,  мониторинг педагогической деятельности.
2. Повышать эффективность педагогического процесса. Продолжить формировать банк  педагогических инноваций.
3. Создание условий для дифференциации содержания обучения старшеклассников, с широкими и гибкими возможностями построения школьниками индивидуальных общеобразовательных программ.

3.Образовательные задачи:

                1) Внедрение электронного обучения в УВП с целью повышения   КЗУН уч-ся.

                2) Проведение мониторинговых исследований педагогического и УВП по аспектам  электронного обучения.

1. Привитие навыков и умений самостоятельного мышления учащихся.
2. Индивидуализация  учебно-воспитательной работы с учащихся. 

4. Задачи воспитания:

Активизировать  познавательную активность учащихся. Совершенствовать работу   по формированию детского самоуправления.

Анализ итогов работы школы за 2022-2023 учебный год

    В 2022-2023  уч.г. деятельность педагогического  коллектива осуществлялась согласно плану работы   школы-лицея №4 на 2022-2023 учебный год, утвержденного педагогическим советом, внутришкольный контроль   которого   охватывает все сферы деятельности учебного заведения, эффективность ВШК выражена в результативности организации УВП. 

      Учебная нагрузка школы  на   2022-2023 учебный год была   распределена согласно сети   класс-комплектов, учебного плана. Школа укомплектована  необходимыми педагогическими кадрами. Работа по выполнению требований государственного стандарта образования проводилась на основании КТП, разработанных на 2022-2023 учебный год. 

Количественный состав учащихся  на конец 2022- 2023 уч. г.: 

В 1-11 кл. всего 657 учащихся. 

1-4 кл. 266 уч., 

5-9 кл,  315 уч., 

10-11 кл. 76 уч. ,

Количество классов комплектов-31. 

Отличников  во  2-11   классахвсего: 97учащихся, а хорошистов: 284 учащихся.  

В 2-4 классах отличников  всего: 45уч-ся, хорошистов: 105 учащихся, неуспевающих нет.     

5-9 классах отличников  всего: 38уч-ся, хорошистов: 134  учащихся, неуспевающих нет.   

10-11 классах отличников  всего: 14уч-ся, хорошистов: 45 учащихся, неуспевающих нет. 

 Окончили   школу  и  получили   аттестат  об образовании  за  9 кл.  64   учащихся,  аттестат  об образовании  за         11 кл. 42  учащихся. 

По результатам  2022-2023   учебного  года  11   класс  окончила  на  знак «Алтын белгі»1  ученица: Нұртаза Аяулым Қанатқызы.

«Аттестат  с отличием»   получили  9  учащихся: Байтаков Даниал Байтакович, Бақдәулет Құндыз Сәбитқызы, Ногай Дарья Александровна, Мусарова Карина Маметжановна, Куницкая Оксана Анатольевна, Бондаренко Анастасия Валерьевна, Ермиенко Юлия Константиновна, Мусабекова Алиша Болатовна, Шпика Вероника Валерьевна.

«Аттестат особого образца»  в   9  классах получили 8  учащихся: Досымбаев Султан, Попова Ольга, Жаксылыкова Адема, Лисиенко Данил, Соколова Милана, Зоколодкина Виктория,Акинбекова Нурия, Сулейманова Эльмина.

Анализ  КЗУН   уч-ся  по классам  за год :

В  2-4 классах  качество знаний составляет – 78,1 % .                          

 2кл  74,5 %

    3кл  81,1 %

    4кл  77,8 %

В 5-9  классах  качество знаний составляет – 54,6 % .                          

               5кл  61,5 %

6 кл 60,3 %

 7 кл   53,4%

       8 кл   57,4 %

      9 кл   42,2 %

      В 10-11  классах  качество знаний составляет -77,6 % 

         10 кл.   82,4 %

  11 кл.73,8 %

Качество знаний за 2022-2023  учебный год  по школе составило  65,7 % .

В ОСШ-лицее  №4 обучается индивидуально на дому 2 учащихся  1 –11 классов, из них :

в 5 «В »классе -1 ученица,  Айткулова Инжу,в9 «В» классе - 1 ученик, Мартынов Михаил.

На инклюзивном обучении находятся:

-Акен Гани 3 «А» класс

-Соловей Давид 4 «Б» класс 

Обучение по индивидуальной учебной программе и индивидуальному учебному плану/ для детей с нарушениями интеллекта : легкой умственной отсталости обучается – 1 ученица. Айткулова Инжу диагноз –симптоматическая фокальная эпилепсия.  По общеобразовательной программе обучается – 1 ученик. Мартынов Михаил диагноз-острый миелобластный лейкоз М-1, М-2 вариант.

    Для организации обучения детей на дому утверждены индивидуальные учебные планы, для индивидуального обучения детей - инвалидов имеются  письменные заявления родителей ( законных представителей) на имя директора школы, медицинские  заключения лечебных учреждений.

    Занятия проводятся на дому   по расписанию, составленному заместителем директора по УВР, согласованному с родителями и утвержденному директором.

По обучению на дому на 2022-2023 учебный год работают 15 учителей-предметников. Айткуловой  Инжу преподают  5 учителей: Ростовцева М.Т., Мацина Н.В., Жангабылова А.Б., Бейсова А.А., Карипбаева М,А.

    Мартынову Михаилу преподают 10 учителей: Калиева   З.К., Гулемина Н.В., Байбасарова А.К., Карипбаева М.А., Мухтарова М.С., Маткаримова М.П., Чумаченко А.В., Беспалова М.А., Кобланова Л.М., Лаврентьев А.Е. 

 У  всех предметников имеются  календарные планы, поурочные планы, дневник наблюдения, журнал посещения ребенка учителем предметником  тоже имеется, так же у   каждого учителя-предметника имеется своя папка с документацией работы  с детьми, обучающимися на дому.

Достижение учителей-предметников:

Республика, конкурс

1. Баратова Х.В  орден «Ұстаз» за участие в конкурсе  , «Отличник сферы образования-2023 г»
2. Куванчев С.С- нагрудный знак «Білім беру існің үздігі», за участие в конкурсе   «Отличник сферы образования-2023 г»
3. Ползюкова Л.А - нагрудный знак «Білім беру існің үздігі», за участие в конкурсе   «Отличник сферы образования-2023 г»
4. Григорьева О.А- нагрудный знак «Үздік педагог » за участие в конкурсе   «Отличник сферы образования-2023 г»
5. Токаева Р.С- нагрудный знак «Үздік педагог » за участие в конкурсе   «Отличник сферы образования-2023 г»
6. Григорьева О.А – 3 республиканский дистанционный конкурс «Педагог-модератор» посвященный 145-летию заслуженного учителя Спандияра Кобеева, диплом 1 степени
7. Беспалова М.А – 3 республиканский дистанционный конкурс «Педагог-модератор» посвященный 145-летию заслуженного учителя Спандияра Кобеева, диплом 1 степени
8. Маткаримова М.П- 3 республиканский дистанционный конкурс «Педагог-модератор» посвященный 145-летию заслуженного учителя Спандияра Кобеева, диплом 2 степени
9. Мацина Н.В- 3 республиканский дистанционный конкурс «Педагог-модератор» посвященный 145-летию заслуженного учителя Спандияра Кобеева, диплом 2 степени

Олимпиада

1. Ералиева К.И- диплом 2 степени республиканской дистанционной олимпиады по педагогике  "Ұлы даланың дара ұстазы", посвященной 180-летию И. Алтынсарина

1. Джолбарисова Б.П- диплом 2 степени республиканской дистанционной олимпиады по педагогике  "Ұлы даланың дара ұстазы", посвященной 180-летию И. Алтынсарина
2. Ползюкова Л.А- Республиканская олимпиада: "Профессиональная коммпетентность: учитель математики" ПедСтарт -1место.
3. Беспалова М.А- Онлайн олимпиада для педагогов "Профессиональная компетентность: Учитель физики" 1 место 
4. Маткаримова М.П- Онлайн олимпиада для педагогов "Профессиональная компетентность: Учитель географии" 1 место

Конференция

1. Токаева Р.С- республиканская научно-практическая конференция «Роль учения аль-Фараби в педагогике», сертификат 

Область 

Конкурс

1. Низамов Б.А- «Үздік информтика пәні мұғалімі-2023» номинация « Жаңашыл ұстаз»

Конференция

1. Конисбаева М.Т областная научно практическая конференция «Тарихы терең Талхиз» участие 

Район 

Конкурс

1. Каби К.К « Дарын балаларға-талантты ұстаз» 3 место
2. Мухтарова М.С «Үздік ағылшын тілі пән мұгалімі-223» 3  место
3. Карипбаева М А «Үздік қазақ тілі пән мұгалімі-223» Алғыс хат
4. Егорова Т.В  «Үздік бастауыш сынып мұгалімі-223» номинация «Ізденімпаз мұғалім».

Достижение учеников:

Районные конкурсы

1. Команда ЮИД -1 место районный конкус «Безопасное колесо»
2. Байтаков Даниал 1 место в конкурсе научных проектов «Дарын»
3. Фалилеева Екатерина -1 место в конкурсе исследовательских работ «Зерде»
4. Тен Константин-1 место в конкурсе исследовательских работ «Зерде»
5. Несмачных Ульяна 1 место Президентское многоборье
6. Сулаев Сулейман 1 место Президентское многоборье
7. Нурахметов Алишер 1 место Президентское многоборье
8. Несмачных Эвелина  легкая атлетика 1 место
9. Байбузова Дарья 1 место Президентское многоборье
10. Ожерельева Ирина-1 место районная предметная олимпиада (английский язык)
11. Амангельды темирлан-2 место районная предметная олимпиада (казахский язык)
12. Ермиенко Юлия-2место районная предметная олимпиада (основы права)
13. Мухтаров Амир -2 место в конкурсе научных проектов «Дарын»
14. Попова Ольга-2 место в конкурсе научных проектов «Дарын»
15. Редикульцева Карина-2 место в конкурсе научных проектов «Дарын»
16. Жавалупов Руслан- 2 место в конкурсе исследовательских работ «Зерде»
17. Жученко Таисья-2 место в конкурсе исследовательских работ «Зерде»
18. Остропико Яромир- 2 место в конкурсе исследовательских работ «Зерде»
19. Мукашева Адина – 2 место в конкурсе «Әр өлеңі-бір әлеме»посвященном творчеству М.Макатаева
20. Чернавина Ольга легкая атлетика 2 место
21. Сакиева Камилла   Президентское многоборье 2 место
22. Ермиенко Юлия 2 место Президентское многоборье
23. Зиновьев Константин- 2 место в пушкинских чтениях «Я памятник себе воздвиг нерукотворный»
24. Земляная Алена-2 место в пушкинских чтениях «Я памятник себе воздвиг нерукотворный»
25. Районный тур по волейболу – 2 общекомандное место
26. Сулейманова Эльмина-3 место районная предметная олимпиада (основы права)
27. Мусарова Карина -3 место районная предметная олимпиада (казахский язык)
28. Байбузова Дарья легкая атлетика 3 место
29. «Мектеп лигасы-2023»  3 общекомандное место
30. Акимбекова Нурия сертификат за участия в конкурсе «Мен танығым жазушы»
31. Довганюк Ксения- диплом конкурс рисунков «Атакәсіп»

Районная олимпиада

1. Ожерельева Ирина- 1 место Районной предметной олимпиаде по английскому языку
2. Ермиенко Юлия-2  место Районной предметной олимпиаде по основам права
3. Амангельды Темирлан-2 место Районной предметной олимпиаде по казахскому языку
4. Сулейманова Эльмина-3 место Районной предметной олимпиаде по основам права
5. Аубакирова Дарья-3 место Районной предметной олимпиаде по русскому  языку

Областные конкурсы

1. 1 Несмачных Ульяна 1 место Чемпионат по  Президентсктм  тестам среди молодежи
2. Фалилеева Екатерина-1 место в конкурсе «Жырлайды жүрек» посвященого творчеству М.Макатаева (мәнерлеп оқу)
3. Кольцова Полина- 1 место в конкурсе «Жырлайды жүрек» посвященого творчеству М.Макатаева (қолөнер)
4. Жаксылык Анеля-1 место в конкурсе «Жырлайды жүрек» посвященого творчеству М.Макатаева(қолөнер)
5. Заирова Аиша-1 место в конкурсе «Жырлайды жүрек» посвященого творчеству М.Макатаева (сурет салу)
6. Пигулевская Елизавета-1 место в конкурсе «Жырлайды жүрек» посвященого творчеству М.Макатаева (мәнерлеп оқу)
7. Мукашева Адина- 1 место в конкурсе «Жырлайды жүрек» посвященого творчеству М.Макатаева (мәнерлеп оқу)
8. Шмакова Агата- 1 место в конкурсе «Жырлайды жүрек» посвященого творчеству М.Макатаева (мәнерлеп оқу)
9. Волкова Дарья- 1 место в конкурсе «Жырлайды жүрек» посвященого творчеству М.Макатаева (сурет салу)
10. Чернавина Ольга -2 место Чемпионат по Президентским тестам среди молодежи
11. Копылов Георгий- 2 место Конкурс юных туристов «Энциклопедия туризма»
12. Андриянова Марина-3 место Конкурс юных туристов «Энциклопедия туризма»
13. Фалилеев Даниил – сертификат Конкурс юных туристов «Энциклопедия туризма»

Республиканские олимпиады

1. Ниязов Диас 1 место Комплексная олимпиада «Бастау» (математика)
2. Брейкин Александр 1 место Комплексная олимпиада «Бастау» (математика)
3. Юн Михаил -1 место Комплексная олимпиада «Бастау» (математика)
4. Камалжанова Раяна-1 место в интеллектуальной олимпиаде «Ақбота»
5. Ким Александр- 1 место  в интеллектуальной олимпиаде «Ақбота»
6. Шалыгина Алина-1 место в интеллектуальной олимпиаде «Ақбота»
7. Мамедов Шамиль-1 место в интеллектуальной олимпиаде «Ақбота»
8. Зломанова Эвелина 2 место Комплексная олимпиада «Бастау» (казахский язык,русский язык)
9. Ахмат Руфина 2 место Комплексная олимпиада «Бастау» (математика)
10. Тохтикулиева Дениза- 2 место в интеллектуальной олимпиаде «Ақбота»
11. Жданков Артем-2 место в интеллектуальной олимпиаде «Ақбота»
12. Магзумов Амир-2 место в интеллектуальной олимпиаде «Ақбота»
13. Рогозникова Арина-2 место в интеллектуальной олимпиаде «Ақбота»
14. Камбаров Радмир-2 место в интеллектуальной олимпиаде «Ақбота»
15. Горожанин Ярослав-2 место в интеллектуальной олимпиаде «Ақбота»
16. Пазухин Павел-2 место в интеллектуальной олимпиаде «Ақбота»
17. Оспанов Арсен-2 место в интеллектуальной олимпиаде «Ақбота»
18. Шмакова Агата-2 место в интеллектуальной олимпиаде «Ақбота»
19. Рыков Роман- 2 место в интеллектуальной олимпиаде «Ақбота»
20. Вичкуткина Дарья-2 место в интеллектуальной олимпиаде «Ақбота»
21. Магзумов Амир- 2 место в интеллектуальной олимпиаде «Ақбота»
22. Рогозникова Арина-2 место в интеллектуальной олимпиаде «Ақбота»
23. Илахунов Арафат-2 место в интеллектуальной олимпиаде «Ақбота» 
24. Перегонцев Кирилл-2 место в интеллектуальной олимпиаде «Ақбота»
25. Турдуматова Эсфинура 3 место Комплексная олимпиада «Бастау» (математика)
26. Брейкин Александр – 3 место Комплексная олимпиада «Бастау» (русский язык)
27. Юн Михаил -3 место Комплексная олимпиада «Бастау» (русский язык)
28. Оспанова Жанна- 3 место в интеллектуальной олимпиаде «Ақбота»
29. Тен Константин-3 место в интеллектуальной олимпиаде «Ақбота»
30. Фалилеев Даниил-3 место в интеллектуальной олимпиаде «Ақбота»
31. Нигай Шугыла-3 место в интеллектуальной олимпиаде «Ақбота»
32. Смыченко Серафим-3 место в интеллектуальной олимпиаде «Ақбота»
33. Бакиров Бекжан-3 место в интеллектуальной олимпиаде «Ақбота»
34. Турдыматова Эсфинура- 3 место в интеллектуальной олимпиаде «Ақбота»
35. Фербер Даниэль-3 место в интеллектуальной олимпиаде «Ақбота»
36. Тарасов Артем- 3 место в интеллектуальной олимпиаде «Ақбота»
37. Азатов Альтаир-3 место в интеллектуальной олимпиаде «Ақбота»
38. Сулейманов Жансултан-3 место в интеллектуальной олимпиаде «Ақбота»
39. Фалилеева Екатерина-3 место в интеллектуальной олимпиаде «Ақбота»
40. Садыров Рифат-3 место в интеллектуальной олимпиаде «Ақбота»
41. Пегулевская Елизавета-сертификат интеллектуальной игра-конкурс «Кенгуру-математика для всех»
42. Фалилеев Даниил- сертификат интеллектуальной игра-конкурс «Кенгуру-математика для всех»
43. Ан Валерия- сертификат интеллектуальной игра-конкурс «Кенгуру-математика для всех»
44. Жавалупов Руслан-сертификат интеллектуальной олимпиады «Ақбота»
45. Жученко Таисия- сертификат интеллектуальной олимпиады «Ақбота»
46. Сапарова Эльнур- сертификат интеллектуальной олимпиады «Ақбота»
47. Ахмат Эмиль- сертификат интеллектуальной олимпиады «Ақбота»
48. Ниязов Диас- сертификат интеллектуальной олимпиады «Ақбота»
49. Гусева Полина- сертификат интеллектуальной олимпиады «Ақбота»
50. Камалжанова Раяна- сертификат интеллектуальной олимпиады «Ақбота»
51. Илахунов Арафат- сертификат интеллектуальной олимпиады «Ақбота»
52. Ан Валерия- сертификат интеллектуальной олимпиады «Ақбота»
53. Оспанов Арсен- сертификат интеллектуальной олимпиады «Ақбота»

Международные конкурсы

1. Жученко Таисия- лауреат 1 степени за участие в 3 Международный фестиваль-конкурс «правнуки Победы»
2. Афанасьева Маргарита- 1 место Международный конкурс детских творческих работ «Космос»
3. Убайдулаев Аршан-1 место Международный конкурс детских творческих работ «Космос»
4. Жаксылык Анеля- грамота Международного конкурса детских творческих работ «Космос»
5. Чеусова София- 1 место XXIIМеждународный конкурс детского творчества
6. Азизова Рамилла- 1 место XXII Международный конкурс детского творчества
7. Шмакова Ева- 3 место XXII Международный конкурс детского творчества
8. Ульянцев Михаил- диплом XXII Международного конкурса   детского творчества
9. Афанасьева Ангелина- грамота Международного конкурса детских творческих работ «Космос»
10. Ниязова Мариэтта- грамота Международного конкурса детских творческих работ «Космос»
11. Шмакова Ева- грамота Международного конкурса детских творческих работ «Космос»
12. Нурдесенов Абылай- грамота Международного конкурса детских творческих работ «Космос»

Международная олимпиада

1. Байтаков Даниал- 2 место олимпиада «Аль Фараби-2023» Казахского национального университета 
2. Ермиенко Юлия- сертификат за участие в олимпиаде по «Основам права» Евразийского Технологического 

                    Университета.

Результаты  ЕНТ-2023 г. (июнь).

Язык обучение: русский

Всего выпускников: 42 уч-ся

Из них участвовали на ЕНТ: 27 уч-ся

Средний балл  по 5 предметам-76,1 балл.

Средний балл по 2 предметам творческий-22,5 балл.

Мониторинг успеваемости выпускников по ЕНТ за 3 года

1-11 сыныптар бойынша білім сапасының мониторингі. Бұл таблицада мектептің үздік оқушылары мен озат 

оқушылары бойынша білім сапасы көрсетілген. 

Сыныптар бойынша білім сапасының мониторингі. (2022-2023 оқу жылы)

Задачи, стоящие перед  педагогическим коллективом  – добиваться выполнения ГОСО, совершенствование  организации УВП на уроке,  повышение уровня ЗУН уч-ся.

Рекомендации на 2023-2024 учебный год:

1.Учителям предметникам:

-Усилить работу по повышению ЗУН уч-ся.

-Продолжить индивидуальную работу  со слабоуспевающими учащимися

Классным руководителям1-11 классов:

-взять под особый контроль успеваемость обучающихся, имеющих в четверти одну «4» и «3»; 

-на классных часах и родительских собраниях обсудить итоги успеваемости и наметить пути повышения качества знаний; 

- контролировать список обучающихся, имеющих проблемы в обучении; 

- осуществлять ежедневный контроль за посещаемостью обучающихся «группы риска».

-повышать положительную мотивацию к обучению у обучающихся через повышение качества учебных занятий на основе внедрения современных образовательных технологий.

-Школьном  психологам  провести индивидуальную работу с учащимися группы риска по выявлению причин 

неуспеваемости и по определению путей их преодоления.

В августе на заседании МО утверждена методическая тема школы «Внедрение новых педагогических технологий в образовательный процесс». Согласно теме разработаны цели и  задачи научно-методической работы.

I Управление научно-методической работой школы

Цель: непрерывное совершенствование уровня педагогического мастерства учителей школы

1 В школе продолжает функционировать Методический совет. В состав Методического совета 2022-2023 учебного года вошли представители администрации школы и руководители методических объединений.

В течении года проведено  4 заседания. Рассмотрены следующие вопросы:

1 заседания 

1.Итоги методической работы в 2021-2022 учебном году и задачи по повышению эффективности и качества образовательного процесса в новом учебном году.

2.Утверждение  плана методической работы школы на 2022-2023 учебный год.

3 . Согласование плана работы с одарёнными учащимися.

4. Составление перспективного плана повышения квалификации и плана аттестации педагогических кадров школы на 2022-2023 учебный год.

5. Утверждение КТП учителей

2 заседания 

1 . Значение методической подготовки педагога к организации образовательного процесса с высокомотивированными учащимися.

2. Эффективные формы работы с одаренными учащимися

.3 Подготовка и проведение школьного этапа предметной олимпиады

3 заседания

1. Анализ деятельности за первое полугодие 2021-2022 уч.года.

2.Психолого-педагогическое сопровождение низкомотивированных и слабоуспевающих обучающихся.

3. Проведение мониторинга развития умений и навыков детей по усвоению содержания типовой программы  в классе предшкольной подготовки 

4 заседания

1.Представление положительного педагогического опыта

2. Планирование и рекомендации по разработке учебных, учебно-методических, дидактических пособий (в том числе и на электронных носителях).  

2 Проведенно комплектования МО:

1. «Отан» методическое объединение учителей казахского языка и литературы
2. «Словесность и наследие» методическое объединение учителей гуманитарного цикла
3. «Logos» методическое объединение учителей русского языка и литературы
4. «Росток» методическое объединение учителей начальных классов
5. «Круг» методическое объединение учителей предметов естественно- научного цикла
6. «Мастер класс» методическое объединение учителей технического цикла.

Выводы:

• Деятельность методического совета способствовала росту педагогического мастерства учителя, повышению качества образовательного процесса.
• Тематика заседаний отражает основные проблемы, стоящие перед педагогами школы; заседания тщательно подготовлены и продуманы;
• выступления и выводы основывались на  анализе, практических результатах, позволяющим сделать  методические обобщения.

- К сожалению, при выборе тем самообразования и при составлении планов работы МО, не всеми учителями и руководителями МО учитывается методическая тема, над которой работает школа. Проводилась работа по овладению учителями современными методиками и технологиями обучения.

- Недостаточно организовано взаимопосещение уроков своих коллег.

Рекомендации:

1.Совершенствовать педагогическое мастерство учителей по овладению новыми образовательными технологиями.

2.Организовать активное участие членов МС в реализации программы развития, в инновационных и опытно-экспериментальных процессах.

3.Направить деятельность МС на повышение уровня педагогического мастерства педагогов с учетом их реального уровня компетентности и в соответствии с потребностями учителей.

4. Разнообразить формы проведения заседаний МО (круглый стол, творческий отчет, деловые игры, семинары-практикумы).

5.При выборе тем самообразования учителями и при составлении плана работы МО на год учитывать методическую тему, над которой работает школа.

ΙΙ.  Информационно-методическое обеспечение.

Цель: изучение и реализация нормативно-правовых документов, обеспечение практическими и методическими материалами, сбор информации об условиях и результатах профессиональной компетентности учителей школы

1 В сентябре проведено методическое совещание по инструктивно методическому письму МОН РК « Об особенностях преподавания основ наук в общеобразовательных организациях РК в 2022-2023 учебном году». Разъяснены особенности преподавания предметов, проведения СО за четверть. 

2 Аттестуемые учителя ознакомлены с правилами аттестации согласно приказу МОН РК №561, №533 

ΙΙΙ.  Работа с кадрами.

III.1 Курсовая переподготовка 

Цель:совершенствование педагогического мастерства педагогических кадров через курсовую систему повышения квалификации

1 Составлен перспективный план прохождения курсовой переподготовки педагогов с корректировкой (раз 3 года)

За учебный год курсовую переподготовку прошли:

1 казахский язык -1

2 английский язык -3

3 психология – 2

4 Начальные классы-1

5 математика-1

6 глобальные компетенции-1

7 инновационный менеджмент- 2

8 курсы Оксфорт университет- 2 

9 история -1

10 русский язык-2

11 физическая культура-5

12 Информатика-1

 За 2022-2023 учебный год   курсы прошли 25 учителей, что составляет  46%

Учителями школы были посещены следующие семинары: «Эфеективное организация занятий по составлению СОР» Оспанова А.Б: «Оценка грамотности для учителей английского языка» Мухтарова М.С,Сулейманова Л.А; «Контроль ведущих школ по эффективной координации деятельности в целях демонстрации тесной связи  и обмена опытом» Токаева Р.С

III. 2 Школа молодого учителя

Цель:  успешное профессиональное становление  молодого специалиста

За период 1 четверти в школе 9 молодых специалистов 

3 вновь прибывших

Бейсова Асемгуль Ахметовна - психолог

Молдан Фатима Даелетқызы- учитель казахского языка

Шарипхан Ерсултан Дуйсенханұлы- учитель НВТП

 6 учителей работаю в школе 2 й год 

Божатова Назгуль Каиргазиевна-психолог 

Мұқашева Мадина Берікбекқызы- учитель музыки

Ербол Самат Ерболұлы- учитель физической культуры

Джолбарисова Бакытжамал Тохтабековна- учитель казахского языка

Манкеев Берик Иманович- учитель физической культуры

Ишкуллаева Рысалят Тельмановна- учитель технологии

Вновь прибывшим педагогам назначены наставники:

Бейсова А.А- Калиева З.К психолог,педагог модератор

Молдан Ф.Д- Альжанова Г.Б учитель казахского языка, педагог-исследователь

Шарипхан Е.Д- Григорьева О.А учитель истории, педагог- исследователь

Для молодых специалистов в течении четверти проведены следующие мероприятия:

1.Изучение нормативной базы школы

2.Ведение школьной документации (рабочая программа, КТП , ведение журнала)

3 Составление КТП и краткосрочного планирования   в соответствии с обновленным содержанием образования. 

4Круглый стол «Основные проблемы молодого учителя», «Методические требования к современному уроку». 

5 Посещены уроки молодых специалистов, проведен анализ даны рекомендации

6 Беседа «Этапы планирования урока и подготовки к нему учителя. Затруднения учителей в подготовке современного урока»

7 Проведено анкетирование молодых специалистов в начале учебного года по теме «Затруднения учителей в подготовке современного урока», в марте «На выявление профессиональных затруднений, определение степени комфортности учителя в коллективе»

III.3 Аттестация педагогических работников

Цель : определение соответствия уровня профессиональной компетентности и создание условий для повышения квалификационной

В аттестационный период апрель -май в ОСШ-лицее №4 аттестацию проходят 10 педагогов

На категорию 

Педагог 1

Шарипхан Ерсултан Дуйсенханұлы

педагог модератор претендуют: 6

Кабылов Назар Миратович

Куцова Елена Ивановна

Жунусова Айгуль Азаткановна

Кониспаева Мадина Талапаевна

Низамова Малика Руслановна

Қаби Карина Қаиргельдықызы

Педагог эксперт: 1

Лаврентьев Артем Евгеньевич 

Педагог исследователь: 2

Баратова Халидям Важитовна

Сапакова Назым Аугановна

Первый этап аттестации (сдача портфолио) прошли все педагоги

Второй этап аттестации (сдача ОЗП) проходят 

1. Сапакова Назым Аугановна
2. Лаврентьев Артем Евгеньевич 
3. Кабылов Назар Миратович
4. Куцова Елена Ивановна
5. Жунусова Айгуль Азаткановна
6. Кониспаева Мадина Талапаевна
7. Низамова Малика Руслановна
8. Қаби Карина Қаиргельдықызы

Итоги аттестационного периода:

Аттестацию прошли 

1. Сапакова Назым Аугановна-эксперт
2. Қаби Карина Қаиргельдықызы- модератор
3. Баратова Халидям Важитовна- исследователь (30 лет)

Остальные учителя проходят второй этап аттестации в мае-июне 2022-2023 учебного года

1. Лаврентьев Артем Евгеньевич 
2. Кабылов Назар Миратович
3. Куцова Елена Ивановна
4. Кониспаева Мадина Талапаевна
5. Бейсова Асемгуль Ахметовна
6. Дуанбек Жамел Берикұлы
7. Шарипхан Ерсултан Дуйсенханұлы

С аттестуемыми педагогами проведена следующая работа:

1. Теоретический семинар «Новые требования к подготовке материалов аттестации педагогов», Педагоги ознакомлены с требованиями проведения аттестации согласно приказу №561 МОН РК

2. Оформлен информационный  стенд  по аттестации педагогических работников. 

3 Составлен график открытых уроков и мероприятий аттестуемых учителей.

 4 В течении четверти проводятся консультации для аттестующих педагогов «Анализ собственной педагогической деятельности. «Портфолио учителя»

5 Подготовка материалов к аттестации, оформление необходимыхдокументов для прохождения аттестации

На конец учебного года:

Всего учителей -54

Магистр-6

Педагог-мастер-0

Педагог-исследователь-9

Педагог- эксперт-10

Педагог- модератор-10

Педагог-1

Высшая  категория-1

Первая категория-1

Вторая категория-3

Без категории-19

Рекомендации на следующий учебный год: 

— мотивировать учителей на непрерывное повышение педагогического мастерства; в начале учебного года предоставить список сайтов в Интернете, где предлагают дистанционное обучение;

— спланировать работу и уделить особое внимание аттестации учителей на категорию педагог исследователь и педагог эксперт 

III.4 Изучение, обобщение  и распространение опыта работы

Цель: Обеспечение условий для изучения, обобщения и распространения результатов профессиональной деятельности педагогов, повышение творческой активности учителей

В школе создана группа , в которое входят учителя исследователи и тренера школы. 

Данной группой для развития профессиональных компетенций учителей школы проведены следующие коучинги и семинары:

 Креативные и инициативные   (коучинг для молодых учителей)-школьный тренер Токаева Р.С

Коучинг «Методы активного обучения. Рефлексия-школьный тренер Токаева Р.С

Семинар   «Исследование в действии как анализ практики»-школьный тренер,педагог исследователь Григорьева О.А 

Селф- коучинг «Профессиональное выгорание и как его предотвратить» »-школьный тренер,педагог   исследователь Григорьева О.А

Семинар «Использование методов критического мышления в современном уроке»-педагог исследователь Сулейманова Л.А 

Семинар «Планирование дифференцированного обучения младших школьников с учетом различных потребностей учащихся»- педагог исследователь Лаврентьева Е.В

Н.Оразақынованың «Сатылай кешенді талдау» методикасының элементерін қазақ тілі мен әдебиеті сабақтарында қолдану- педагог исследовтель Альжанова Г.Б,Куванчев С.С

Семинар «Работа с текстом как основа развития мыслительной деятельности» -педагог исследователь Ростовцева М.Т

Учителя школы активно принимают участия в конкурсах, семинарах,конференциях олимпиадах :

Республика, конкурс

1. Баратова Х.В  орден «Ұстаз» за участие в конкурсе  , «Отличник сферы образования-2023 г»
2. Куванчев С.С- нагрудный знак «Білім беру існің үздігі», за участие в конкурсе   «Отличник сферы образования-2023 г»
3. Ползюкова Л.А - нагрудный знак «Білім беру існің үздігі», за участие в конкурсе    «Отличник сферы образования-2023 г»
4. Григорьева О.А- нагрудный знак «Үздік педагог » за участие в конкурсе   «Отличник сферы образования-2023 г»
5. Токаева Р.С- нагрудный знак «Үздік педагог » за участие в конкурсе    «Отличник сферы образования-2023 г»
6. Григорьева О.А – 3 республиканский дистанционный конкурс «Педагог-модератор» посвященный 145-летию заслуженного учителя Спандияра Кобеева, диплом 1 степени
7. Беспалова М.А – 3 республиканский дистанционный конкурс «Педагог-модератор» посвященный 145-летию заслуженного учителя Спандияра Кобеева, диплом 1 степени
8. Маткаримова М.П- 3 республиканский дистанционный конкурс «Педагог-модератор» посвященный 145-летию заслуженного учителя Спандияра Кобеева, диплом 2 степени
9. Мацина Н.В- 3 республиканский дистанционный конкурс «Педагог-модератор» посвященный 145-летию заслуженного учителя Спандияра Кобеева, диплом 2 степени

олимпиада

1. Ералиева К.И- диплом 2 степени республиканской дистанционной олимпиады по педагогике  "Ұлы даланың дара ұстазы", посвященной 180-летию И. Алтынсарина
2. Джолбарисова Б.П- диплом 2 степени республиканской дистанционной олимпиады по педагогике  "Ұлы даланың дара ұстазы", посвященной 180-летию И. Алтынсарина
3. Ползюкова Л.А- Республиканская олимпиада: "Профессиональная коммпетентность: учитель математики" ПедСтарт -1место.
4. Беспалова М.А- Онлайн олимпиада для педагогов "Профессиональная компетентность: Учитель физики" 1 место 
5. Маткаримова М.П- Онлайн олимпиада для педагогов "Профессиональная компетентность: Учитель географии" 1 место

конференция

1. Токаева Р.С- республиканская научно-практическая конференция «Роль учения аль-Фараби в педагогике», сертификат 

Область 

Конкурс

1. Низамов Б.А- «Үздік информтика пәні мұғалімі-2023» номинация « Жаңашыл ұстаз»

конференция

1. Конисбаева М.Т областная научно практическая конференция «Тарихы терең Талхиз» участие 

Район 

Конкурс

1. Каби К.К « Дарын балаларға-талантты ұстаз» 3 место
2. Мухтарова М.С «Үздік ағылшын тілі пән мұгалімі-223» 3  место
3. Карипбаева М А «Үздік қазақ тілі пән мұгалімі-223» Алғыс хат
4. Егорова Т.В  «Үздік бастауыш сынып мұгалімі-223» номинация «Ізденімпаз мұғалім»

IV.1 Предметные  декады

Цель: развитие и раскрытие творческого потенциала учащихся

Согласно плану за период учебного года проведены следующие мероприятия:

1Неделя  языков. Проведена учителями казахского,английского и русского языков.

В течении недели учителями проведены открытые уроки и внеклассные мероприятия направленные на развития трёх язычия у учащихся.

2 «Отан» методическое объединение учителей казахского языка и литературы         сентябрь. В МО входят 9 учителей казахского языка. 2 педагоги исследователи, 2 педагога эксперта, 1 педагог модератор.

В начале прововедения декады учителями МО были разработаны открытые уроки и внеклассные мероприятия. Внеклассные меропниятия проводились учителями МО в течении 2х недель на больших переменах в первой и второй смене:

1. Вопросы и ответы (не чужие, говорю свое мнение)

2. Символы (автор, символы, цитата из строф)

3. Пословицы - пословицы (Родина, семья, образование, работа и т.д.)

4. Национальные игры (тогизкумалак, стрельба, перетягивание каната, погоня за девушкой, тенге и др.)

5. Казахские сказки (воображение - чудо, жизнь - предание, животные)

6. Поэты и писатели (А. Кунанбаев, Ю. Алтынсарин, А. Байтурсынов, М. Ауэзов и др.)

7. Тайны

8. Интересная грамматика (Вопросы по правилам)

9. Поздравление с праздником учителей (на казахском языке)

3 «Словесность и наследие» методическое объединение учителей гуманитарного цикла        октябрь. В МО входят учителя английского языка и истории. 2 педагога исследователя, педагога модератора 

В течении декады учителями проведены открытые мероприятия и уроки. Для открытия декады оформлен стенд и коридоры школы. 

Учитель английского языка Рамазанова Н.Г. в 4 «В» классе провела урок  на тему «Повторение: Dinosaurs». Урок прошел интересно, дети принимали активное участие. Учитель подготовил интересные задания, дети работали по группам. Была использована интерактивная доска, интернет.

 В 8 «А»   классе по теме: «Revision», учителем английского языка Мухтарова М.С.проведен открытый урок с использование следующих методик: детей разделили на 4 группы-факультета, как в школе Хогвардс, задания включали в себя повторение грамматики, лексики и говорения 1 и 2 разделов, пройденных за 1 четверть. Была использована интерактивная доска. Урок прошел очень интересно и ярко, дети приняли активное участие.

Учитель истории Григорьева О.А .провела коучинг на тему: «Профессиональное выгорание и как его избежать». Учителя приняли активное участие, в процессе были использованы различные психологические приемы, опросы и по окончании были сделаны выводы, как не истратить свою энергию в пустую и не выгорать профессионально.

Сулейманова Л.А. учитель английского языка, провела дебаты в 10 и 11 «А» и «Б» классах. Темой дебатов была «Школы с гендерным разделением». Урок прошел очень интересно, учащиеся приняли активное участие, спорили и отстаивали свое мнение. Была использована интерактивная доска, велась работа по группам.  

4 В период с 14 по 25 ноября проведена декада МО «Логос» учителей русского языка и литературы 

Каждый учитель подготовил и провел свое мероприятие согласно плану. Открытие декады началось с торжественной линейки "Здравствуй, русский язык!", которую подготовила и провела Токаева Р.С. с учащимися 9 «А» класса

Оформлен стенд " Люби, знай и уважай русский язык»   Стены рекреации школы оформили вопросами викторины по русскому языку, учащиеся на переменах  с удовольствием разгадывали шарады, ребусы, кроссворды.Также оформили стенд на тему «Нескучный русский язык. Какие загадки ставит русский язык?»                

.Конкурс рисунков "Любимые герои произведений" среди учащихся 5-6 классов     Открытый урок: «Образ Джульетты в трагедии   У. Шекспира «Ромео и Джульетта» 17 ноября в 8 «А» классе провела Габдуллина Р.С.  

Открытый урок: " Традиции и обычаи. Сложносочинённые предложения" был проведен Токаевой Р.С. в 9 «А» классе. Урок прошел интересно, ребята узнали много полезного материала. Работали со стратегией ПОПС, опираясь на нее, разработали план написания эссе      

 Игру "В мире русского языка " в  5 «А», «Б» 18.11.2022 провела Ростовцева М.Т

Открытый урок 22 ноября «Образы-персонажи в повести Гоголя "Ночь перед Рождеством» в 6 «Б» был разработан и проведен Ростовцевой М.Т.

Открытый урок 23 ноября  "Как изучать иностранные языки" в 7 «Б»  Калиевой З.К.

Внеклассное мероприятие 25 ноября.  Лингвистический КВН в 10 классе разработала и провела  Габдуллина Раушан Советхановна.

4 Декада МО «Круг» учителей естественно-математического направления  проходила с 13 по 24 февраля 2023 года. Было проведено 11 открытых уроков, 1 внеклассное мероприятие, выставки рисунков и газет .

Урок физики провела учитель Беспалова М.А. по теме: «Последовательное и параллельное соединения проводников.  Практическая работа № 20 "Решение качественных и вычислительных задач".» в 8 «А» классе. 

Урок изучения нового материала провела Дуйсенбиева Ж.Е.  в 7 «А» классе на тему:  «Центральная и периферическая части нервной системы».Проведено закрепление нового материала на основе презентации составленной учителем, с использованием заданий с опорой на жизненный опыт.

Гулемина Н.В. провела открытый урок закрепления в 8 «В» классе на тему: «Площадь трапеции.».На уроке ребята решали задачи на нахождение площади трапеции. Ученики работали активно, учитель заинтересовала данной темой. Вследствие чего у учеников происходит формирование навыков самоконтроля и самооценки.

Урок изучения нового материала провела учитель математики Бабичева Н.Н. в 6 «А» классе по теме: «Параллельные прямые и отрезки». Ребята работали в группах. Урок был достаточно плотным, дети постоянно были заняты выполнением упражнений, которые были им предложены. Учащиеся на уроке проявляли интерес, активность. 

Урок закрепления и углубления новой темы в 8 «А» классе был проведен Маткаримовой М.П. на тему: «Демографические проблемы». Урок проводился в классе с хорошими учебными возможностями, с хорошим уровнем знаний по географии. 

Урок геометрии в 10 «Б» классе был проведен учителем Ползюковой Л.А. по теме: «Расстояние между двумя точками». Урок изучения нового материала. Активность на уроке у учащихся высокая. Изучение нового материала проходила через повторение и актуализацию опорных знаний геометрии 9 класса.

Открытый урок был проведен учителем биологии Чумаченко А.В. по теме:   «Гиподинамия. Причины нарушения осанки и развития плоскостопия. Профилактика нарушения осанки и плоскостопия» в 5 «В» классе. На протяжении всего урока преподавателем соблюдалась логика изложения учебной информации, выполнением разнообразных заданий. 

Также был проведен открытое мероприятие  учителем биологии Чумаченко А.В. «Живи Земля» , участвовали  8е и 10е  классы. Во время мероприятия ребята узнали много нового. Выполняли практическую работу, красочные рисунки. Мероприятие был интересен и познавателен. Прослеживается отработанность учебных действий между учителем и обучающимися.

Учителем математики Мациной Н.В. был проведен открытый урок в 8 а классе «Площади многоугольников»  в форме деловой игры .Цель игры:развивать и закреплять, интерес к математике, развивать  сообразительность логическое мышление, умение работать в группе.Учащиеся работали достаточно активно, заинтересованно.

Урок информатики был проведен Лаврентьевым А. Е. в 3 а классе по теме "Текстовый редактор Word. Иллюстрации в тексте" , Ребята были заинтересованы, активны весь урок. Поддерживался психологический режим между учителем и учениками.

Открытый урок был проведен учителем информатики в 3 а классе Низамовым Б.А. по теме " MicrosoftWord.   " Урок был достаточно плотным, дети постоянно были заняты выполнением упражнений, которые были им предложены.

5 с 23января по 3 февраля проведена декада МО «Росток» учителей начальных классов

Урок обучения грамоте в 1 «А» классе провела Лаврентьева Е.В ,тема урока: Тексты бывают разные». Цель урока: познакомить учащихся с различными видами текста, познакомить с понятием реклама и объявление.

В 1 «Б» классе учитель Егорова Т.В  проведен   урок математики. Тема урока: Числа от 1до 10.Нумерация чисел. Название и последовательность чисел.»

В 1 «В» классе учитель Низамова М.Р провела урок обучения грамоте .Тема урока «Заглавная буква в словах». Цель данного урока: научить использовать заглавную букву.

Во 2 «А» классе учителем Бобровой В.М был проведен урок естествознания на тему «Кто дружит с солнышком». Тема урока раскрыта с помощью исследовательской работы .

Во 2 «В» классе учителем Рузиевой З.К был проведен урок литературного чтения по теме «Летние виды спорта.В. Пахомов. «Легкая атлетика»

Кроме уроков учителями МО провели внеклассное мероприятия. Среди учащихся первых классов праздник «Прощание с Букварем». Среди учеников 2-х классов проведена выставка рисунков на тему «День снеговика». Учащиеся 4 х классов учувствовали в конкурсе чтецов «Стихи о зиме».

6  Декада МО «Мастер класс» учителей физической культуры, НВТиП, музыки и технологии. Декада проведена с17.04-28.04. В ходе проведения декады учителями проявлены хорошие организаторские качества, создана творческая атмосфера. В мероприятиях учувствовали учащиеся 1-11 классов.

Учителем технологии Ишкуллаевой Р.Т проведен конкурс детских  творческих работ на тему «Космос» лучшие работы по итогам конкурса опубликованы на страницах журнала «Интеллект.kz» 

Учителем технологии Каби К.К  проведена выставка рисунков к празднованию 1 мая «Дружба народов»

Учителями физической культуру проведены открытяе уроки в рамках проведения декады ,а так же внеклассные мероприятия : Таукенбаевой Ж.С среди учащихся 2 х классов «В здоровом теле здоровый дух». Ербол С.Е среди учащихся 3х классов «О спорт,ты жизнь»

Учитель НВТиП с учащимися 8-9 классов принял участие в районном конкурсе «Бағдаршам-2023», где заняли 1 место.

По итогам года работу методических объединений можно признать хорошей. Все запланированные мероприятия проведены. Так же в апреле месяце учителями естественно-научного цикла проведена «Неделя науки» посвященная празднованию дня науки РК.

Выводы:

1.Учителя МО в ходе предметных декад проявили хорошие организаторские способности, умение создавать праздничную атмосферу.

2.Обучающиеся показали хорошие предметные знания, умение применять знания в различных ситуациях, взаимовыручку, неординарные решения вопросов.

3.Интересные разнообразные формы проведения предметных декад вызвали большой интерес учащихся.

Рекомендации на следующий учебный год: продолжить проведения предметных декад с корректировкой сроков. Так же в план включить проведения недели науки учителями естественно-наличного цикла 

IV.4 Диагностико – аналитическая деятельность 

Цель: сбор и анализ информации по различным направлениям методической деятельности для принятия своевременных решений

Проведено анкетирование педагогов школы на тему «Выявление запросов на оказание методической помощи»

Профессиональные затруднения учителей , выявление запросов по оказанию методической помощи анкетирование 

Анкетирование вновь прибывших учителей «Анкета для изучения трудностей»

Диагностическая анкета успешного учителя

«Выявление эффективности методической работы за год»

При проведении анкетирования и опросов педагогического коллектива выявленные затруднения рассматривались на заседании МО и Методического совета школы. учителям оказывалась поддержка со стороны администрации и психологов школы. Проводились семинары, тренинги и коучинги по интересующим темам.  

IV.5 Методические семинары и педагогические советы

Цель: практическое изучение вопросов  являющихся актуальными  для непрерывного повышения уровня профессиональной компетенции   педагогического коллектива

1 Педагогический совет « Анализ методической работы за прошлый учебный год и задачи на 2022-2023  учебный год»

2 Методический семинар «Содержание, технологии и формы организации учебного процесса в условиях новых стандартов»

3 Методический семинар «Совершенствование форм и методов проведения современного урока»

4 Проведена беседа с педагогическим коллективам на тему «О не допустимости взимания денежных средств», «О вопросах педагогической этики»

5 Проведен семинар по приказу № 125 от 21.04.2008 г О проведении текущего контроля и приказу №382 от 27.08.2022 г «О перечни документов обязательных для ведения педагогами среднего образования»

6 в связи с изменениями правил аттестации педагогических работников для учителей школы проведен семинар «Правила и условия проведения аттестации педагогов»

7   Педагогический совет «Итоги методической работы школы за 2022-2023 учебный год»

V.1 Работа с обучающимися с высокой учебной мотивацией к обучению 

 Задачи: организовать деятельность участников образовательных отношений по развитию

индивидуальных способностей учащихся.

1 В начале учебного года провела определение контингента и составление плана работы по организации исследовательской деятельности с учащимися

2  на каникулах провели школьный тур олимпиады

. 2.Участие в заочных, очных и дистанционных олимпиадах и конкурсах. 

Анализ методической работы школы показал, что методическая тема школы соответствует основным задачам, стоящим перед образовательным учреждением. Главное в методической работе – оказание реальной действенной помощи учителям. Методическая работа представляет относительно непрерывный, постоянный, повседневный процесс, сочетаясь с курсовой переподготовкой, семинарами и конференциями, профессиональными конкурсами различного уровня.

• Все учителя школы объединены в предметные М/О, то есть, вовлечены в методическую систему школы. Тематика заседаний методического совета, школьных методических объединений и педагогических советов отражает основные проблемные вопросы, которые стремится решать педагогический коллектив школы.
• Очевидна положительная динамика роста методического и профессионального мастерства учителей, о чем свидетельствуют следующие факты:
• активизировалась работа многих педагогов школы по обобщению и распространениюпедагогического опыта, возросло желание поделиться педагогическими и методическими находками;
• повысился профессиональный уровень учительского коллектива;
• многие учителя прорабатывают для себя методику применения в практике преподавания новых педагогических технологий;
• учителя совершенствуют навык самоанализа своей профессиональной деятельности;
• пополняются методические копилки учителей;

Подводя общие итоги, можно сказать, что основные задачи по организации научно-методической деятельности школы в основном выполнены, но этот год выявил  ряд проблем, над которыми надо работать более основательно и детально:

— слабо налажена система взаимопосещений внутри МО,

— недостаточный уровень работы по обобщению передового педагогического опыта на городском и областном уровнях;

— не все учителя готовы к переоценке своих профессиональных и личностных качеств, необходимых для перехода на новый уровень, обеспечивающий качество образования;

— неполный охват и вовлеченность учителей в методическую работу той или иной форме, поиск новых нетрадиционных форм нетрадиционного содержания методической работы и т.п.;

Рекомендации: 

Ø Совершенствовать работу по использованию в образовательном процессе современных методов, форм, средств обучения, современных образовательных технологий для получе­ния наилучших результатов в педагогической и ученической работе.

• Продолжить работу по совершенствованию педагогического мастерства учителей, развитие мотивации деятельности педагогического коллектива. Обеспечивать рост профессиональной компетентности учителя в едином пространстве школы.

Ø Повышать квалификацию, педагогическое мастерство кадров, обеспечивающих высокий уровень усвоения базового и программного материала учащимися школы на всех уровнях обучения.

Ø Продолжить создание условий для функционирования и развития целостной методической службы школы, объединяющей учителей всех предметных областей.

Ø Осуществлять мониторинг процесса и результата профессиональной деятельности педагогов.

Ø Продолжить распространение передового педагогического опыта учителей посредством участия педагогических работников школы в конкурсах профессионального мастерства, в профессиональных и интернет сообществах, подготовить наиболее интересные наработки к публикации.

Ø Продолжить работу с одаренными детьми с целью развития их творческих и интеллектуальных способностей через внеклассную деятельность (интеллектуальные игры, марафоны, олимпиады);

Ø Повышать эффективность работы школьного методического совета и школьных методических объединений

№4 жалпы білім беретін орта мектеп-лицейінің 

2022-2023 оқу жылындағы тәрбие жұмысы бойынша жүргізілген жұмыс 

ҚОРЫТЫНДЫСЫ

Оқу мен тәрбие егіз, оларды бір – бірінен бөліп қарауға болмайды. Ұлы данамыз Әл – Фараби «Адамға ең бірінші білім емес, тәрбие берілуі керек, тәрбиесіз берілген білім адамзаттың қас жауы» десе, В. Белинский «Бала тәрбиесіне ерекше мән  берілуі керек, тәрбиенің арқасында болашақ адамзат тағдырының негізгі мәселесі шешіледі» деп білгірлікпен дөп басып айтқан.

Бала тәрбиесі — өте күрделі процесс. Оның күрделігі бесіктен бастау алып, үнемі уақытпен, бала көңіл – күйімен, жеке қабілетімен, икемділігімен, тізгінді үнемі қадағалау қажеттігімен ұғындырылады. Ойлап қарасақ, тәрбие баланың бал дәуренінен бастап азамат болғанға дейін тәні мен жанына төрт – бес арнамен құйылады.

«Бала тәрбиесі – өнер, жеке бір ғылым иесі болуды тілейтін өнер», — деп Мағжан Жұмабаев айтқандай,   тәрбие  арқылы   адам  тағдыры  шешілетінін, оның  білімді   тұлға  болып  қалыптасуын, қай  кезеңде   болса  да,  қай   елде, қай  ұлтта  болмасын балалар  тәрбиесіне үлкен  мән   берілетіні туралы айтылған. Өйткені,   бала – біздің  болашағымыз. Қазіргі  жағдайда  тәрбиенің   жалпы  негізі - адамгершілік  құндылықтар. Сондықтан да, баланың  қалыптасуына   ықпал  етіп, дамуына  үлес   қосатын  ұстаздың есте  ұстар   жағдайлары  аз емес. Солардың  ішінде   ең негізгісі – балаға  деген  жүрек   жылуы. Ол қашан  да  қажет   және  ешқашан артық  болмайды. 

Мектеп  қабырғасында  жақсы тәрбиеленген, саналы  білім   алған  шәкірт  өмірде   өз орнын  табады. Ол  үшін   ең  әуелі  ұрпағымызды   бала  кезінен-ақ  ұлттық   тәлім-тәрбиеге, адамгершілік   әдетке,  рухани,  мәдениетке   баулу  керек.  Сонда   жас  ұрпақ елі үшін  елең   қағар  азамат,  имандылық   қасиеттерді  жақсы  білетін   азамат  болып  қалыптасады. Ұлтымыздың ұлағатты дәстүрін кеңінен пайдаланып, тәрбие ісіне арқау ету өз нәтижесін береді. 

Еліміздің  егемендігін  алып,   тәуелсіздік туы биікке көтерілген   қазіргі  кезеңде балаларды  қоғамның   лайықты  ізбасары  етіп   дайындау,  тәрбиелеп  шығару    үшін  мектепте   оқу,   тәрбие  жұмыстарын  көбейтіп,   ұлттық  ұлағаттылыққа   баулып   отыруымыз  қажет. Қазіргі заман  талабына  сай   оқу-тәрбие  жұмысының  түрлері,   өткізу  іс-шаралары  үнемі   өзгеріп, жаңарып, дамып  отыр. Өскелең  ұрпақты  тәрбиелеу   жүйесіндегі  шешуші  буын   мектеп  болғандықтан,  бұрынғыдан   да  зор  жауапкершілік   артуда. Әр  шәкірт  мектеп   арқылы  өмірге  жолдама   алады. Мектеп ешуақытта отбасынан, қоғамнан бөлініп, өз бетінше жеке мекеме болған емес. Сондықтан оның іс-әрекеті отбасымен, көпшілікпен біте қайнасқан. Осы тұрғыдан алғанда мектеп – бала мен тәрбие жұмысын ұйымдастырудың жеке адамның дамуына және қалыптасуында әртүрлі факторлардың үйлестіріп, біріктірудің орталығы.  Мұнда тәрбие түрлерінің сан алуаны жүзеге асырылады.

Қазақстан Республикасындағы балалар мен жастарды тәрбиелеудің қазіргі кездегі жағдайы Қазақстанның білім беру ұйымдарында тәрбиенің заманауи ахуалының ерекшеліктеріне тән сипат әлеуметтік талап етілетін құндылықтар, дәстүрлер, мінез-құлық тәжірибесі ұстанымы тұрғысынан оны жаңартуға бағытталу болып табылады.

Тәрбие үдерісі - бұл тұлғаның тәрбиелік деңгейі, ол оқушының қоршаған әлеуметтік ортамен және жалпы қоғаммен әрекеттестікке дайындығымен сипатталады. Осы дайындықты анықтау және айқындау үшін диагностика-оқушының даму үдерісі мен нәтижелеріне талдау жүргізіліп отырады. Ұрпағымызды парасатты да білікті, мәдениетті де білімді етіп тәрбиелеу мақсатында сынып жетекшілер оқушының тәрбиелік деңгейін бақылайды. Мектепте 1-11 сынып аралығында 31 сынып комплектісі бар, оның ішінде: 1-4 (бастауыш буын)-12 сынып, 5-9 (орта буын)-15 сынып, 10-11 (жоғарғы буын)-4 сынып, даярлық сыныбы - 1. Тәрбие жұмысын тиімділікпен ұйымдастыру мақсатында мектепте сынып жетекшілерінің әдістемелік бірлестігі жұмыс істейді. Сынып жетекшілердің барлығы жоғары білімді, бірлестік бекітілген жоспар бойынша жұмыстар атқарады. 

Қазақстан Республикасында білім беруді және ғылымды дамытудың 2020-2025 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасына сәйкес оқу-тәрбие процесі білім берудің барлық деңгейлерінде бірыңғай идеологиялық және құндылықтарға негізделіп ұйымдастырылады.

  Тәрбие процесін адамзаттың жинақтаған мәдениетін, ұлттық және жалпыадамзаттық құндылықтарды оқушының жеке мәдениетіне, тұлғалық құндылығына айналдыру мақсатындағы оқушының өмір әрекетін ұйымдастыру деген ұғыммен тәрбие шаралары барлық ынталы тараптардың: отбасы, білім беру ұйымдары, қоғамның кең ауқымда қатысуымен кешенді түрде жүргізілуі тиіс.

Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрі 2021 жылғы 16 қыркүйектегі № 472 бекітілген бұйрығы негізінде тәрбие жұмысы «Рухани жаңғыру» бағдарламасын іске асыру жағдайындағы Тәрбиенің тұжырымдалық негіздеріне сәйкес 8 бағыт бойынша жүзеге асырылды.  

«Рухани жаңғыру» бағдарламасының әр бағыты қоғамдық сананы жаңғыртудың барлық негізгі бағыттарын ескере отырып жүзеге асырылады.

Тәрбиенің жұмысының мақсаты:

21 ғасырда лайықты өмір сүруді қалыптастыруға қабілетті жалпыадамзаттық және ұлттық құндылықтар негізінде жан-жақты және үйлесімді дамыған жеке тұлғаны тәрбиелеу. «Рухани жаңғыру» бағдарламасы аясында жеке тұлғаның Қазақстанның азаматы және патриоты ретінде рухани-адамгершілік қалыптасуына баса назар аудара отырып, бүкіл оқу үдерісінің тәрбиелік құрамдас бөлігін күшейту.

Тәрбиенің жұмысының міндеттері: 

1) ұлттық және жалпы адамзаттық құндылықтар, ғылым және практикалық жетістіктер негізінде тұлғаның дамуы мен құруды қалыптастыруға бағытталған сапалы білім алу үшін қажетті жағдайларды жасау;

2) жеке тұлғаның шығармашылық, рухани және дене бітімдік қабілеттерін дамыту, моральды, салауатты өмір салтын нығайту негіздерін қалыптастыру, жеке тұлғаны дамыту, сыни ойлау және функционалдық сауаттылықты (компьютерлік, цифрлық, математикалық, жаратылыстану, оқу сауаттылығын) дамыту үшін жағдай жасауда өзбетінше шешім қабылдау проблемалары арқылы интеллектіні байыту;

3) Қазақстан Республикасының Отанға деген махаббатын, азаматтылықты және отансүйгіштікті тәрбиелеу, мемлекеттік символдар мен ұлттық дәстүрлерге деген құрмет, кез келген конституцияға және қоғамға қарсы жағдайларда қарсылық таныту;

4) еліміздің қоғамдық-саяси, экономикалық және мәдени өміріне қатысу қажеттілігін, тұлғаның өз құқығын  және міндетін сезінуді қалыптасытру;

5) отандық және әлемдік мәдениет жетістіктеріне қосылу; қазақ халқының және басқа да халықтардың тарихын, салт-дәстүрін зерттеу; мемлекеттік, ресми және шет тілдерін білу;

6) психологиялық-педагогикалық құзыреттілікті және ата-аналардың бала тәрбиесіне деген жауапкершілігін арттыру, жастарды дені сау отбасын құруға даярлау, отбасы институтын нығайтуда саналы атсалысу;

7) әлеуметтік маңызы бар балалық, отбасылық және ата-аналық бастамаларды, балалардың қоғамдық бірлестіктерінің қызметін дамыту және қолдау;

8) тұлғаның экономикалық ойлауын дамыту және кәсіби қалыптасуға саналы қатынасын және өзін-өзі жетілдіруге; табиғатты сақтауда белсенді азаматтық жағдайды; экологиялық сауаттылықты және мәдениетті ұстану; 

9) бала тәрбиесінде жалпы және қосымша білім беру жүйесінің рөлін арттыру; сондай-ақ, денешынықтыру және спорт, мәдениет саласындағы ұйымдар қызметінің тиімділігін арттыру; 

10) бала тәрбиесі саласындағы ғылыми зерттеулердің сапасын арттыру; 

11) балалардың ақпараттық қауіпсіздік деңгейін арттыру.

2022-2023 оқу жылының ерекшеліктері: 

1. Білім алушыларға қауіпсіз және жайлы ортаны қамтамасыз ету
2. 1-сыныптарға «Әліппе», «Ана тілі», «Букварь», «Обучение грамоте», «Цифрлық сауаттылық» пәндерін енгізу

3. 5-11 сыныптарда «Жаһандық құзырлық» таңдау курсын енгізу

4. 7-сыныптан бастап Үлгілік оқу жоспарлардың вариативтік компоненті есебінен «Домбыра» таңдау курсын жүргізу ұсынылады.

5. «Дене шынықтыру» пәнінің 1 сағатын «Шахмат», «Тоғызқұмалақ», «Стол теннисі» т.с.с. стол үсті ойындарына, «Спорттық және Бал биі» және т.с.с. ырғақ қимылдарына арнау ұсынылады.  

6. Үлгерімі төмен оқушылармен жеке жұмыс жүргізуді жетілдіру.

7. «Оқуға құштар мектеп», «Дебаттар», «Өзін-өзі басқару», «Мектеп театры» жобаларын іске асыру.

8. Мектеп пен отбасында күнделікті 20 минут кітап оқуды ұйымдастыру.

9. Мектептің мәдени ортасын ұлттық құндылықтар негізінде қалыптастыру (қарым-қатынас, мектеп қоңырауы)

10. Мектеп пен ата-аналардың өзара байланысын күшейту.

        Тәрбиенің тұжырымдамалық негізінің нормативтік базасын мыналар құрайды:

Мектепке дейінгі ұйымдар мен мектепалды даярлық сыныптары өз қызметінде мынадай нормативтік құқықтық актілерді басшылыққа алады:

«Білім туралы» Қазақстан Республикасының Заңы https://adilet.zan.kz/kaz/docs/Z070000319_

«Педагог мәртебесі туралы» Қазақстан Республикасының Заңы https://adilet.zan.kz/kaz/docs/Z1900000293

«Қазақстан Республикасындағы баланың құқықтары туралы» Қазақстан Республикасының Заңы https://adilet.zan.kz/kaz/docs/Z020000345_

«Ойыншықтардың қауіпсіздігі туралы» Қазақстан Республикасының Заңы https://adilet.zan.kz/kaz/docs/Z070000306_

«Кемтар балаларды әлеуметтiк және медициналық-педагогикалық түзеу

арқылы қолдау туралы» Қазақстан Республикасының Заңы https://adilet.zan.kz/kaz/docs/Z020000343_

Мектепке дейінгі тәрбиелеу мен оқытуды дамыту моделі https://adilet.zan.kz/kaz/docs/P2100000137

«Мектепке дейінгі ұйымдарға және сәбилер үйлеріне қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар» санитариялық қағидалары https://adilet.zan.kz/kaz/docs/V2100023469

«Білім берудің барлық деңгейінің мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттары https://adilet.zan.kz/kaz/docs/V1800017669

Қазақстан Республикасында мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың үлгілік оқу жоспарлары https://adilet.zan.kz/kaz/docs/V1200008275

Мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың үлгілік оқу бағдарламалары https://adilet.zan.kz/kaz/docs/V1600014235 Тиісті үлгідегі білім беру ұйымдары қызметінің үлгілік қағидалары https://adilet.zan.kz/kaz/docs/V1800017657 Білім беру қызметтерін көрсетудің үлгілік шартының нысандары https://adilet.zan.kz/kaz/docs/V1600013227 Мемлекеттік білім беру ұйымдары қызметкерлерінің үлгі штаттары https://adilet.zan.kz/kaz/docs/P080000077_ Педагог қызметкерлер мен оларға теңестірілген тұлғалардың лауазымдарының үлгілік біліктілік сипаттамалары https://adilet.zan.kz/kaz/docs/V090005750_ Жабдықтармен және жиһазбен жарақтандыру нормалары https://adilet.zan.kz/kaz/docs/V1600013272 Білім беру ұйымдарында қамқоршылық кеңестің жұмысын ұйымдастыру және оны сайлау тәртібінің үлгілік қағидалары https://adilet.zan.kz/kaz/docs/V1700015584 Мектепке дейінгі және орта білім беру ұйымдарын бейнебақылау жүйелерімен жарақтау стандарттары және оларға қойылатын талаптар https://adilet.zan.kz/kaz/docs/V1900018239

Мектепке дейінгі білім беру саласында мемлекеттік қызметтер көрсету қағидалары https://adilet.zan.kz/kaz/docs/V2000020883

Орта білім беру ұйымдарына арналған оқулықтардың, мектепке дейінгі ұйымдарға, орта білім беру ұйымдарына арналған оқу-әдістемелік кешендердің, оның ішінде электрондық нысандағы тізбесі https://adilet.zan.kz/kaz/docs/V2000020708

 ТӘРБИЕ ЖҰМЫСЫНЫҢ БАСЫМ БАҒЫТТАРЫ:

2022-2023 оқу жылында тәрбие жұмысы «Рухани жаңғыру» бағдарламасын іске асыру жағдайындағы Тәрбиенің тұжырымдамалық негіздеріне сәйкес 8 негізгі бағыт бойынша жүзеге асырылды. Жалпыадамзаттық және ұлттық құндылықтар тұтас педагогикалық процестің өзегі бола отыра, тәрбие жұмысының барлық бағыттары арқылы өтеді. 

1.  Қазақстандық патриотизм және азаматтық тәрбие, құқықтық тәрбие

2.   Рухани-адамгершілік тәрбие

3.  Ұлттық тәрбие

4   Отбасы тәрбиесі

5.  Еңбек, экономикалық және экологиялық тәрбие

6.   Көпмәдениетті және көркем-эстетикалық тәрбие 

7. Зияткерлік тәрбие, ақпараттық мәдениет тәрбиесі

8.  Дене тәрбиесі, салауатты өмір салты

2022-2023 оқу жылында құндылықтарға негізделген оқу-тәрбие бағдарламасын іске асыру шеңберінде төмендегі жобалар ұсынылды:

«Оқуға құштар мектеп»; 

«Отбасы – орта мектеп»;

 «Құқықтық сана – қауымға пана»;

«Дәстүр мен ғұрып»;

«Еңбек – елдің мұраты»;

 «Ерте жастан бастап экологиялық мәдениет»

2022-2023 оқу жылында аталып өтілген мерейтойлық күнтізбелік күндері:

* Қазақстанның мемлекеттік рәміздерін қабылдаудың 30 жылдығы

* Ахмет Байтұрсыновтың 150 жылдығы

* Роза Бағланованың 100 жылдығы

* Мұхтар Әуезовтің 125 жылдығы

* Дінмұхамед Қонаевтың 110 жылдығы

* Талғат Бигелдиновтың 100 жылдығы

* Мәншүк Мәметованың 100 жылдығы

Еліміздің орта білім беру ұйымдарындағы тәрбие жұмысы "Рухани жаңғыру"бағдарламасын іске асыру жағдайында тәрбиенің тұжырымдамалық негіздеріне сәйкес сегіз негізгі бағыт бойынша іске асырылады. Жалпыадамзаттық және ұлттық құндылықтар бүкіл педагогикалық процестің өзегі бола отырып, тәрбие жұмысының барлық салаларынан өтеді.

SWOT – талдау барысында төмендегідей нәтижелер анықталды

Әлді жақтары (S)

• Сынып жетекшілердің ұйымдастырушылық қабілеттерінің жоғары болуы;
• Оқушылардың халықаралық, республикалық, облыстық, аудандық байқаулар мен спорттық жарыстарға қатысуы;

Әлсіз жақтары (W)

• Сабақ кестесіне енгізіле отырып, кабинет жетіспеушілігіне орай сынып сағаттарының толық өтілуі.
• Жас сынып жетекшілердің ата-аналардың алдындағы дәрменсіздігі; 
• Ата-аналардың бала тәрбиесіндегі жауапкершілікті сезінбеуі;
• Материалдық базаның жетіспеушілігі; 
• Кейбір пән мұғалімдерінің оқушы тәрбиесіндегі жауапкершілікті сезінбеуі (сабақ уақытында оқушыны түгендемеуі, сабақ кезінде сұранған оқушыны сыртқа жіберу, сабақ кезінде болған кикілжіңдерді сынып жетекшілерге ескерпеуі т.б.)
• Мұғалім мен оқушы арасындағы түсініспеушіліктер.
• Мектеп психологының жұмысының әлсіздігі.
• Өзін- өзі басқару ұйымының сынып жиналысы, сынып активі, жұмыс секторларының және жоғары сынып оқушыларының Кеңесі жұмыстары  уақтылы жүргізілмеуі (кабинет жетіспеушілігінен). 

Мүмкіндіктері (O)

• Жас сынып жетекшілерді тәрбие жұмысын ұйымдастыру курстарына жіберу, семинарларға қатыстыру, тәлімгерлер тағайындау;
•  Ата-аналармен бірлескен лекториялар, психологиялық тренингтер, спорттық және өнер (ән, би, қолөнер) саласы бойынша іс-шаралар ұйымдастыру;
• «Дебаттық» клубтар, «Адал ұрпақ» еріктілер клубтар, балалар құқықтарын қорғау өкілеттілігі, «Жас полиция көмекшілері» және «Патриот» тобын құру, ұлдар және қыздар клубын құру, «Әкелер» және «Аналар» институтын құру;

Қауіп – қатерлер (T)

• Қоршаған ортаның оқушыларға кері әсер етуі (отбасындағы кикілжің, досты дұрыс таңдамауы) 
• Электронды темекіге әуестігі. (ата-аналар тарапынан баланы қадағалауының әлсіздігі)
• Кибербуллингке ұшырауы (интернет желісі арқылы балаларға әлімжеттілік көрсету, суицидтік әрекеттерге итермелеу, ойынқұмарлық);
• Ата-ананың бала алдындағы дәрменсіздігі;

ҚАЗАҚСТАНДЫҚ ПАТРИОТИЗМ ЖӘНЕ АЗАМАТТЫҚ ТӘРБИЕ, ҚҰҚЫҚТЫҚ ТӘРБИЕ

Мақсаты: патриот пен азаматтың Отанға ұтымды және эмоционалды қатынасы, мемлекеттің және қоғамның заңдарын ұғыну мен сақтау, саяси, құқықтық және сыбайлас жемқорлыққа қарсы заңсыздыққа қарсы тұру, баланың және жасөспірім ортасындағы зорлық-зомбылыққа қарсы тұруға дайын ұлтжанды азамат қалыптастыру. 

         Тәрбие жұмысының негізгі бағыттарының бірі - патриоттық тәрбие. Аталған бағыттағы жұмы соқушыларды еліміздің әртүрлі өңірлерімен таныстырып, олардың зерттеушілік дағдыларын арттырады, туған жерге деген сүйіспеншілігін қалыптастырады. 2022-2023 оқу жылында Тәрбиенің тұжырымдамалық негізіндеріндегі «Жаңа қазақстандық патриотизм мен азаматтыққа тәрбиелеу, құқықтық тәрбиелеу» атты тәрбие жұмысының бірінші бағыты жүзеге асыру аясында НЗМ АҚ тәжірибесі бойынша   өткізілді. Бұл жасөспірім мен оқушыларды еліміздің әртүрлі өңірлерімен таныстырып, олардың зерттеушілік дағдыларын арттырады, туған жерге деген сүйіспеншілігін қалыптастырады.

«Рухани жаңғыру» бағдарламасы аясында белсенді азаматтық ұстанымы және ортақ ұлы ұлтқа қатысы бар патриот тәрбиелеу мақсаты болып табылатын «Отаным – тағдырым» (патриоттық), «Атамекен» шағын бағдарламасында берілген бағытқа лайық қарастырылған. 

Қазақстан Республикасының мемлекеттік мерекелері мен құрметіне арналған барлық маңызды іс-шаралар ауқымды сипатқа ие болды: Білім күні, Қазақстан Республикасының Тілдер күні, Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президенті күні, Қазақстан Республикасының Тәуелсіздік күні. 

         1.Білім Күні мерекесі – патриоттық және идеологиялық маңызы бар, жаңа оқу жылындағы бірінші тәрбиелік іс-шара. Бірінші сынып оқушылары және олардың ата-аналары үшін – бұл алғашқы қоңырау мерекесі. Мақсаты - өскелең ұрпақтың білімге құштарлығын қалыптастыру және жаңа оқу жылының алдында мерекелік атмосферасын құру болып табылады.  

         Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігінің 2022-2023 оқу жылының басталуына арналған 1-қыркүйек Білім күнін ұйымдастыру тұжырымдамасын орындау мақсатында іс-шара жоспар жасалып, бекітілді. 1- қыркүйек Білім күні салтанатты жиын «Білімге ұмтылу, еңбексүйгіштік және отаншылдық» тақырыбында ұйымдастырылып, жоғарғы деңгейде өткізілді. Аталған шараға Талғар аудандық Әкім Аппаратының уақытша міндетін Турганбаев Дархан Абуталипович, мектеп әкімшілігі, сынып жетекшілер, пән мұғалімдері, мектеп оқушылары және ата-аналар толық қатысты. Аталған іс-шараға 1 «А» сынып жетекшісі Лавреньтева Е.В., 1 «Б» сынып жетекшісі Егорова Т.В., 1 «В» сынып жетекшісі Низамова М.Р., жалпы 75 оқушы қатысты. Мереке барысында 1 сынып оқушыларына салтанатты түрде «Букварь» кітабы табысталды. 1-11 сыныптар арасында  «Стремление к знаниям, трудолюбие и патриотизм» тақырыбында сынып сағаттары өткізілді. Мектеп ауласы және дәліздері, сынып кабинеттері   мерекелік шараға арнайы безендірілді. Шараның өткізілуі қатаң қадағалауға алынып, нәтижесінде ешқандай келеңсіз жағдайлар орын алған жоқ.  

         2.Талғар аудандық білім бөлімінің тәрбие жұмысы бойынша жүргізілетін циклограмма негізінде арнайы іс-шара, жоспары жасалып, бекітілді. Оқушыларға көше қатынасы ережелерін меңгерту, жолда жүру ережесін есте сақтау арқылы білгендерін пайдалана білуді тұрақты дағдыға айналдыру, оқушыларды жол ережелерін бұлжытпай орындауға, сақтыққа тәрбиелеу мақсатында мектепте 2022 жылдың 5-15 қыркүйек аралығында «Жолда жүру ережесін насихаттау»  онкүндігі өткізілді.

Өткізілген онкүндік жоспары негізінде 1-11 сыныптар арасында «Правила дорожные – наши верные друзья», «Город и его транспорт», «Будьте осторожны на дороге» тақырыбында сынып сағаттары өткізіліп, жолда жүру ережесімен танысып техника қауіпсізідігі дәптеріне қол қойылды. Сонымен қатар 1-4 сынып оқушылары «Будь осторожен пешеход!» тақырыбында сурет көрмесіне қатысса, 4-6 сынып оқушылары «Я и пешеход» тақырыбында диктант жазу жұмысы ұйымдстырылды. Әр оқушының күнделігінде  үйден мектпке және қауіпсіз қайтар жол маршрут схемасы жасалды. Дәстүр бойынша 3 «А», «Б», 3 «В» сыгып жетекшілері Ларентьева Е.В., Боброва В.М., Аубакирова Е.В.  1 сынып оқушыларына «Мы за безопасность дорожного движения» тақырыбында ертеңгілік өткізді. Мектепішілік «Жас жол полиция» тобы 6-7-ші сыныптар арасында 2022 жылдың қараша айында «Безопасное колесо-2022» сайысын өткізуді жоспарлап отыр. 

2022 жылдың 8 қыркүйек айында Талғар аудандық ювеналды полиция қызметкерлері полиция майоры Касымбекова Арайлым Абдибековна және полиция аға лейтенанты  Инкарбекова   Наргиз Амановна 1 «А»  сыныпта «Правила дорожного движения для всех. Дорога в школу» тақырыбында дәріс беріп, оқушылармен Рысқұлов көшесіндегі жаяу жүргінші жолағымен таныстырып өтті. Атқарылған жұмыстар нәтижесі мектептің Instagramm әлеуметтік желісінде жарияланды. 

Жол заңы дұрыс жүріп, абай болуды талап етеді. Жол тәртібін бұзба, ол қатер тудырады. Жолдың қалыпты қозғалысы көбінесе балалардың жол бойында қалай болса солай жүріп, доп қуалайтыны, қалтарыстан жолға шығып келетін салдарынан бұзылады. Сондықтан әрбір оқушы мектепте оқылатын «Жолда жүру ережесі» тақырыбындағы сабақты мұқият тыңдап, әр сабақтан қорытынды жасап отыруға міндетті. 

         Жасөспірімдер мен оқушылардың   арасында құқық бұзушылықтың алдын алу мақсатында мектепте арнайы іс-шара жоспары жасалып, бекітілді. Мектепте құқықтық кеңес құрылып, жоспары жасалды. Жасөспірімдер мен оқушылардың  арасында құқық бұзушылықтың алдын алу мақсатында мектепте 2022-2023 оқу жылында «Жас полиция көмекшісі» тобы құрылды. «Біздің құқығымыз және міндетіміз» тақырыбында мектеп инспекторының қатысуымен кездесу, қоғамдық инспектор А.К.Байбасарованың   басқаруымен отырыстар ұйымдастырылды.   Бұл топтың басты мақсаты: мектеп тазалығы мен тәртіпті қадағалау болып табылады. Мектеп кітапханасында  «Жасөспірім   және  біз» атты бұрыш  ұйымдастырылды. Сыныптан тыс  оқушылар арасында  зиянды заттар, нашақорлыққа қарсы күрес тақырыптырына сурет көрмесі, дөңгелек үстелдер өткізіліп, мектеп медбикесі лекциялар оқыды. 

3. Құқық қорғау органдарының өкілдерімен, білім бөлімімен, прокурормен бірлесіп "мобильді топ" құру.

Мектеп базасында мобильді топ құрылды Медиация қызметтері. Топқа педагогтар кірді- медиаторлар (әлеуметтік педагог, педагог-психолог, директордың ТЖ жөніндегі орынбасары, сынып жетекшілері)  саны 5 адам. Қазіргі әлеуметтік-мәдени жағдайлар мектептегі жасөспірімдер ортасында зорлық-зомбылық пен қатыгездіктің пайда болуына ықпал етеді. Жанжалды өзара әрекеттесудің бір түрі-қорқыту. Бұл құбылыс оның барлық қатысушыларында көрінетін салдардың өткірлігімен және ұзақтығымен ерекшеленеді. Мектеп ортасындағы қорқыту құрбанның да, қылмыскердің де, қатысушылардың да, куәгерлердің де жасөспірімдердің жеке басының дамуына теріс әсер етеді.

4. Мектебімізде жиналыс барысында оқушыларға "сенім жәшігі", "сенім телефоны" не үшін керек екені, қандай жағдайда, қалай қолдану керектігі айтылып ақпарат берілді. Сонымен қатар, мектепте бұйрықпен бекітілген арнайы комиссия мүшелері «Сенім жәшігін» орналастырды.  Біздің әрқайсымызда өз тәжірибемізбен бөліскіміз келетін сәттер болады, бірақ ата-аналар бос емес немесе ,балалар оларды түсінбеуі мүмкін. Достарымен  проблемалармен бөлісу ұят, ал психологқа келуге уақыт та, уақытша қажеттілік те, дайындық та жоқ. Сондықтан оқушылар өз проблемаларын мектептің "сенім жәшігі"арқылы жазбаша түрде жібере алады. Мектебімізде орналасқан "сенім жәшігі" оқушылармызға қызымет көрсетуге дайын. Ол жерге келіп түскен хаттарға, егер оқушы қалаған жағдайда көмек көрсетіліп, жұмыстар жасалып отырады. Үшбұрышты конвертте "лақап атты" қалдырып немесе логотип - кез келген жеке сәйкестендіру белгісі немесе жай ғана қол қою хат біздің кіріс жәшігімізге оқушылар жіберсе. Хаттың авторында бос минут болған кезде, ол әрдайым директордың орынбасарының кеңсесіне педагог-психологқа барып, жауаппен өзінің үшбұрыш конвертін ала алады.

   Біздің Республикамызда Қазақстан балаларына сұрақтар бойынша "сенім телефоны" ұйымдастырылған,балалардың құқықтары мен заңды мүдделерін қорғау үшін. Сенім телефоны-қазіргі заманғы әлеуметтік маңызды қызметтердің бір түрі, анонимді телефон арқылы сөйлесуге мүмкіндік беретін әлемнің білікті кеңесшісі. 

Тәулік бойы "111" телефоны бойынша ақпарат алуға болады, кеңес беру, психологиялық көмек көрсету немесе құқықтарды бұзу фактілері туралы хабарлауға болатыны жайлы ақпараттар берілді. 

    5. 2022 жылдың қаңтар айында, жаңа оқу жылында мектебімізде, "Мектеп жарғысы, оқушының мінез-құлық ережелері" заңы бойынша 1-11 оқушылардың сынып жетекшілері оқушыларды, олардың ата-аналарын мектеп жарғысымен таныстырып тәрбие сағаттарын өткізіп, жиналыстар болды. Мектеп жарғысындағы басты талаптар мектеп формасын сақтау, сабақтан себепсіз қалмау, мектеп тәртіптерін бұзбау т.б көптеген ережелерді сақтау. Мектепке арналған киімдерді, спорттық киімдерді, демалыс киімдерін, сондай-ақ мерекелік киімдерді ажырату керек. Оқушының киімі таза және ұқыпты болуы керек. Физикалық күш қолдану адамның қадір-қасиетін қорлайды және бұл әрекеттерге қатаң тыйым салынады. Әлсіз оқушыларға күш көрсетпей, оларды қорғау деген сиқты көптеген қатаң талаптарды ұстану керектігі жайлы ескертілді. Егер білім алушы дәлелді себептерсіз 3 күннен артық өткізіп алса, ол сыныпта, содан кейін мектепте бақылауға алынып сол балалармен жұмыс жасау.

    6. «Құқықтық кеңес отырысы №1» Қазақстан Республикасының  Конституциясында (12, 27, 28, 29, 30 - баптарда),  «Қазақстан Республикасындағы бала   құқықтары туралы», «Кәмелетке толмағандар арасындағы құқық бұзушылықтардың алдын алу мен балалардың қадағалаусыз және панасыз қалуының алдын алу туралы», «Азаматтардың денсаулығын сақтау туралы», Қазақстан Республикасының   Заңдарында және т.б. маңызды құжаттарда жеке тұлғаның ұлттық және жалпы адамзаттық құндылықтар негізінде  қалыптасуы  мен дамуы және оның кәсіби жетілуі үшін қажетті жағдайлар жасау; баланың тәрбиелену, білім алу және жан-жақты қалыптасу, ана тілін, ұлттық салт    дәстүрлерді сақтау, ақпараттану, денсаулығын нығайту  сияқты құқықтарын іске асыру – білім беру жүйесінің басты міндеттері болып табылады.     

        Жасөспірімдер мен оқушылардың   арасында құқық бұзушылықтың алдын алу мақсатында мектепте арнайы іс-шара жоспары жасалып, бекітілді. Мектепте құқықтық кеңес құрылып, жоспары жасалды.

      7.Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі 2019 жылға арналған жұмыс жоспарын орындау мақсатында Қазақстандағы БҰҰ-ның (ЮНИФЕС) Балалар қорымен, жергілікті атқарушы органдармен  бірлесіп, 2022 жылдың 15-28 қараша аралығында «Зорлық-зомбылықсыз балалық шақ» атты республикалық ақпараттық науқан ұйыдастырылып, өткізілді. Науқанның басты мақсаты-балаларға қатысты зорлық-зомбылық мәселесіне қоғам назарын аудару, балаларға қатысты қатыгездікке төзуге болмайтын қоғамның қарым—қатынасын қалыптастыру. Науқан барысында барлық сыныптарда «Дети без обид и унижения», «Опасные грани жизни и пути их преодоления» атты тақырыптық сынып сағаттар өткізілді. 22 қазан күні сынып жетекшілер арасында мектеп инспекторымен бірлесе отырып  «Принципы насилия и ненасилия в обществе, в семье и в школе», «Право быть услышанным» деген тақырыпта семинар өткізілді.  1-11 сыныптар арасындағы ата-аналар жиналысында «Зорлық-зомбылықсыз балалық шақ» науқанын негізге ала отырып, «Воспитательная роль отца и матери», «Педагогическая культура родителей в вопросах наказания и поощрения» тақырыбына баяндама оқыды. 9-11 сыныптарда «Как построить мир без насилия» атты шығарма байқауы ұйымдастырылыды. 1-4 арасында «Счастливая семья», «Скажем «НЕТ» насилию» атты сурет көрмелері ұйымдастырылды. 

           8."Сыбайлас жемқорлық - адалдықтың жауы", "Біз сыбайлас жемқорлыққа қарсымыз"акциясы. Жауапты адам педагог – ұйымдастырушы Молдан Ф.Д. «Адал ұрпақ» оқушыларынан жеке сауалнама алу, және жиналыс өткізу.

     Мақсаты: өскелең ұрпаққа сыбайлас жемқорлық әрекеттеріне теріс көзқарас қалыптастыру, сыбайлас жемқорлыққа қарсы тұруды үйрету. Тапсырмалар: Білім беру: білім алушыларда сыбайлас жемқорлыққа қарсы дүниетанымды тәрбиелеу, насихаттау және қалыптастыру; сыбайлас жемқорлыққа қарсы саясатты іске асыру мәселелері бойынша мемлекеттік билік органдарымен, жеке және заңды тұлғалармен өзара іс-қимылға жәрдемдесу. Дамытушы: құқықтық сананың, азаматтық ұстанымның дамуына, алынған мәліметтер негізінде қорытынды жасай білуге ықпал ету. Тәрбиелік: жастардың жеке басының негізін құрайтын адамгершілік нормаларына оң көзқарасын тәрбиелеу, олардың құқықтық санасы мен құқықтық мәдениетінің деңгейін арттыру; сыбайлас жемқорлыққа қарсы бағдарламаларға белсенді көзқарас

    9. «Құқықтық кеңес отырысы №2» Жасөспірімдер мен оқушылардың   арасында құқық бұзушылықтың алдын алу мақсатында мектепте арнайы іс-шара жоспары жасалып, бекітіліп сол бойынша жұмыстар жүргізілді. «Біздің құқығымыз» тақырыбында мектеп инспекторының қатысуымен кездесу, қоғамдық инспектор А.К.Байбасарованың  басқаруымен отырыстар ұйымдастырылды.  Бұл топтың басты мақсаты: мектеп тазалығы мен тәртіпті қадағалау болып табылады. Мектеп кітапханасында  «Жасөспірім  және   біз» атты бұрыш   ұйымдастырылды. Сыныптан тыс  оқушылар арасында  зиянды заттар, нашақорлыққа қарсы күрес тақырыптырына сурет көрмесі, дөңгелек үстелдер өткізіліп, мектеп медбикесі лекциялар оқыды. 

10."Қатыгездік пен зорлық-зомбылықсыз балалық шақ" тақырыбында 5-10 сыныптар аралығында тәрбие сағаттары өткізілді. Тәрбие сағатының басты мақсаты: "зорлық-зомбылық", "қатыгездік" ұғымдарының мағынасын ашу, достар арасындағы қатыгездік пен зорлық-зомбылық көріністеріне теріс көзқарасты тәрбиелеу , оларға қарсы тұру, басқа адамды түсіну және кешіру қабілетін дамыту , адамгершілік қасиеттер мен құндылықтарды тәрбиелеу.Өмір-бұл жақсылық пен жамандық, абырой мен сатқындық, адамгершілік пен қатыгездік, зорлық-зомбылық пен махаббат араласқан күрделі нәрсе. Бүгін біз   осы ұғымдарды ажыратуға және өмірде дұрыс жолды таңдауға көмектесетін нұсқаулықтарды анықтауға оқушыларға көмектестік, сондай тығырыққа тірелген оқушыларға жол сілтеп, қойылған сұрақтарға жауап бердік.

   11."Сіз өз құқықтарыңызды білесіз бе?»анонимді сауалнама 5-10 оқушылардан алу, жауапты ДТІЖО мен мектеп инспекторы.

    Мақсаттары мен міндеттері: 1) оқушыларды құқықтарды өз бетінше игеруге ынталандыру, Әлеуметтік және мәдени білім; 2) қоғамдық-саяси салада өз көзқарастарын қорғай білуге тәрбиелеу кәмелетке толмағандардың қоғамға қарсы мінез-құлқының алдын алу; 3) әрбір оқушының дұрыс азаматтық ұстанымын қалыптастыру; 4) қоғамдық белсенді тұлғаны тәрбиелеу. 

   12. Ұлттық валюта күніне арналған "Теңге Қазақстанның өмірі мен үмітінің нышаны" кітаптар көрмесі болды. 15 қарашада өткізілген кітап көрмесіне жауапты мектеп кітапханашысы Б. П. Жолбарысова, 1-11 сыныптар аралығында түсіндірме жұмыстарын жасап, оқушыларға кітап көрмесін таныстырды.

13. 15 қараша-Ұлттық валюта күні "Теңге-тәуелсіздік тұлғасы" "Ұлттық валюта –тәуелсіздік көрсеткіші" атты тақырыпта 5-11 сыныптар аралығында сынып жетекшілері тәрбие сағаттарын өткізді. Мақсаты: қазақстандық патриотизмді, ұлттық атрибуттарды құрметтеуге тәрбиелеу және рәміздер, әңгімелер, дәстүрлер, оқушыларға рөлі мен орнын анықтауға көмектесу.

Білім беру - Қазақстан Республикасы Тәуелсіздігінің қалыптасу кезеңінде ұлттық валютаның пайда болу тарихымен таныстыру, теңгенің ел экономикасындағы рөлі мен маңызын айқындау;

Даму - талдау, фактілерді растау, ақпаратты өз бетінше табу, қорытынды жасау қабілеттерін дамыту 

Тәрбиелік - өз елі үшін мақтаныш, азаматтық патриотизм, демократиялық дүниетаным тәрбиелеу үшін жағдай жасау.

    14.Қазақстан Республикасының экстремизмге қарсы іс-қимыл туралы Заңында адамның және азаматтың құқықтары мен бостандықтарын, конституциялық құрылыс негіздерін қорғау, Қазақстан Республикасының егемендігін, оның аумағының тұтастығын , қол сұғылмауын және бөлінбеуін, ұлттық қауіпсіздігін қамтамасыз ету мақсатында құқықтық және ұйымдастырушылық негіздерін айқындайды.

Экстремизмнің алдын алу-экстремизмнен сақтандыруға бағытталған құқықтық, ұйымдастырушылық, тәрбиелік, насихаттық және өзге де шаралар жүйесі. 

«Дінтану негіздері» курсының мәні. Дінтану негіздері- ғылыми пән ретінде. Дін туралы түсінік. Атеизм. Политеизм, монотеизм. Дін –адамзат тарихы мен мәдениетінің ажырамас бөлігі. Діннің құрылымы  мен функциялары. Діни бірлестіктердің түрлері. 

Қазіргі Қазақстандағы конфессионалдық жағдай. Ислам және православиялық христиандар орталықтарының (Қазақстан мұсылмандары діни басқармасы, Қазақстан Республикасындағы Орыс православие шіркеуінің Митролиттік округі) қызметі.ҚР-ның Президенті Н.Ә.Назарбаевтың ҚР-да және халықаралық қауымдастықта бейбітшілік пен конфессияаралық келісім орнату саласындағы саясаты. 

Мектепішілік діни-экстремизмнің алдын-алудың іс-шара жоспары жасалып, бекітілді. Жоспардың негізінде   «Обеспечить соблюдения  «О свободе  совести и религиозных объединениях, по вопросам профилактики религиозного экстремизма в молодежной среде» деген тақырыпта  жалпы ата-аналар жиналысы өткізілді. Оқушыларға қазіргі кездегі салт-дәстүрлердің ара қатынасы, сондай-ақ қоғамды жайлап бара жатқан түрлі келімсек діни ағымдар, олармен күресу, сақтану жолдары турасында пікірлесу,  Дін мәселесі жөнінде оң пікір қалыптастыру мақсатында іс-шара жоспары жасалып бекітілді. 2019 жылы қараша айында   Талғар АІІБ-нің ЮПТ-ң УПИ-ы   мектеп инспекторы Қуандықов Ш.А.   8-11 сынып ұлдары арасында діни-экстремизм мен терроризмнің алдын алу бойынша видеоролик көрсетіп, түсіндіру жұмыстарын жүргізді. Қазан айында «Современные религии», «Ислам в Казахстане», «Политеизм» тақырыптарында реферат байқаулары 9 «А», «Б» сынып оқушылары арасында ұйымдастырылды. Сондай-ақ, 1-11 сынып жетекшілері оқушылар арасында экстремизмге, терроризмге және төзімділікті қалыптастыру мақсатында тақырыптық сынып сағаттарын өткізді

15. «Құқықтық кеңес отырысы №3» «Біздің құқығымыз және біз» тақырыбында мектеп инспекторының қатысуымен кездесу, қоғамдық инспектор А.К.Байбасарованың  басқаруымен отырыстар ұйымдастырылды.  Бұл топтың басты мақсаты: мектеп тазалығы мен тәртіпті қадағалау болып табылады. Сыныптан тыс   оқушылар арасында  зиянды заттар, нашақорлыққа қарсы күрес тақырыптырына сурет көрмесі, дөңгелек үстелдер өткізіліп, мектеп медбикесі лекциялар оқыды. 

16. "Қазақстанның тәуелсіздік жылдарындағы жетістіктері"тақырыбында мектебімізде салтанатты кеш болып өтті. Қазақстан Республикасының 31жылдығына орай мектеп әкімшілігі тапсырмасы бойынша, 10 сыныптар арасында сынып жетекшілері көмегімен жоғарғы сынып оқушылары кеш қойды. Кеш барысында Қазақстан Республикасының 31-жылда жеткен жетістіктері, сол жетістікке жету жолдары жайлы айтылып салтанатты кештің ашылу салтанатын жасап өтті. Салтанатты кеште жоғарғы, орта буын, бастауыш сыныптары өз өнерлерін ортаға салып, көрерменнің ыстық ықыласына бөленді. Кештің негізгі мақсаты: болашақ ұрпақты ел жанды, еліне аянбай қызмет ететін, рухты, өр мінезді, нағыз елін қорғайтын азамат, азаматша етіп шығару тәрбиелеу. Кеш барлық мектеп ұжымы мен оқушылар жадында қалатыны сөзссіз.  

           17.Тәуелсіздігіміздің 31 жылдығына орай алғашқы әскери дайындық пәнінің мұғалімі Шарипхан Е.Д. жоғарғы сынып оқушылары арасында «Айбын-2022» байқауын ұйымдастырды. Нәтижесінде бас жүлдені 10 «А» сынып оқушысы Азизов Роман жеңіп алды. Сайыс әділ түрде өтті, сайыс 5 турдан тұрды. «Жігітті намыс өлтіреді, қоянды қамыс өлтіреді» деп бекер айтпаса керек, ұлдар намысқа тырысып өз батылдықтарын күштерін көрсете білді.

         18. «Құқықтық кеңес отырысы №4» «Құқық бұзушылық және жауапкершілік» тақырыбында мектеп инспекторының қатысуымен кездесу, қоғамдық инспектор А.К.Байбасарованың  басқаруымен отырыстар ұйымдастырылды.  Бұл топтың басты мақсаты: Құқық бұзушылықтың алдын алу және бұзған жағдайдағы жауапкершілікті өз қарамағына алу. Сыныптан тыс  оқушылар арасында  зиянды заттар, нашақорлыққа қарсы күрес тақырыптырына сурет көрмесі, дөңгелек үстелдер өткізіліп, мектеп медбикесі лекциялар оқыды. 

         19. Қазақстан Республикасында діни экстремизм мен терроризмге қарсы іс-қимыл жөніндегі 2022-2023 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламаның орындалуын, терроризм актісі жасалған кездегі терроризмге қарсы іс-әрекетпен іс-қимыл әзірлеу бойынша №4 орта мектеп-лицейінде оқушылар мен оқытушылардың қатысуымен «Религиозный экстремизм: оценки возможных угроз» оқу және практикалық сабақтың өткізілді. 

       Мектепте 2023 жылы діни-экстремизмнің алдын алу мақсатында 7-10 сыныптар арасында видеофильм көрсетіліп, талқылынды. Оқушылар тарапынан қойылған сұрақтарға дінтану пәнінің мұғалімі жауап берді. Бұл деректі фильмде өмірден алынған жағдайлар мен діни-көзқарастың дұрыс қалыптаспай, келеңсіз жағдайлардың орын алғандығы жайлы баяндалған. Көрсетілген видеороликтен оқушылар маңызды ақпараттар алды.

       20. «Құқықтық кеңес отырысы №5» «Құқық» тақырыбында мектеп инспекторы, мектеп әкімшілігі, сынып жетекшілер қатысуымен кездесу, қоғамдық инспектор А.К.Байбасарованың  басқаруымен отырыстар ұйымдастырылды.  Бұл топтың басты мақсаты: Құқық бұзушылықтың алдын алу және бұзған жағдайдағы жауапкершілікті өз қарамағына алу. Сыныптан тыс  оқушылар арасында  зиянды заттар, нашақорлыққа қарсы күрес тақырыптырына сурет көрмесі, дөңгелек үстелдер өткізіліп, мектеп медбикесі лекциялар оқыды. 

      21. Жоспар бойынша ақпан айының 15 күні мектепте, құқық қорғау органдары өкілдерінің қатысуымен әңгімелер, кездесулер өткізілді. 7-9 сыныптар аралығында өткен кездесу тақырыбы:«Преступление и наказание». Осы тақырыпта оқушыларға заңды бұзбай, өз жеке басының құқығын білу жайлы көптеген ақпараттар айтылды. Мақсаты: ұғымдарды қарастыру: қылмыс, ниет, қылмысқа қатысу, қылмыстық жауапкершілік, жаза, қылмыстық жауапкершілікке тартылатын жас. Тапсырмалар: - білім алушылардың өз бетінше жауапты шешім қабылдау дағдыларын қалыптастыруға ықпал ету; - білім алушыларда күрделі жағдайларды сыни талдау дағдысын қалыптастыруға ықпал ету; - топта жұмыс істеу, өз көзқарастарын білдіру, дәлелдеу, пікірталас жүргізу, қосымша әдебиеттермен жұмыс істеу қабілетін қалыптастыруға ықпал ету. Кездесу барысында оқушыларға құқық қорғау органдарының өкілдері бірнеше сұрақтар қойды:Неліктен адамдар қылмыс жасайды? Қылмыс жасаған адамның оны жасауға ниеті болғанын немесе оны абайсызда жасағанын ескеру керек пе? Қылмыс жасады деп айыпталған адамдар қай жастан бастап жауап береді? Қылмыс жасау кезінде адамгершілік аспектілері қандай? Сіздің ойыңызша, кәмелетке толмағандар арасындағы қылмыс мәселесі маңызды ма?

       22. 15 ақпан кеңес әскерінің Ауғанстан жерінен шығару (1979-1989жж.) күніне орай аранйы іс-шара  жасалып, бекітті. Іс-шара негізінде мектеп кітапханамызда «Ауған соғысының жылнамасы: кітаптар мен деректер» атты кітап көрмесі ұйымдастырылды. Көрменің мақсаты – жастарды отансүйгіштікке, ерлікке, адамгершілікке, елін, жерін қорғауға, шыншылдыққа, төзімділікке тәрбиелеу, Ауған соғысы ардагерлеріне құрмет көрсету және олардың ерлігін ұрпақ жадында қалдыру. Көрмеге Ауған соғысы жайында жарық көрген кітаптар «Даңқ: энциклопедиялық анықтамалық» (2009), «Ауғанстан. Жауынгер-интернационалист ерлігі = Афганистан. Подвиг воина-интернационалиста» (1995), «Боздақтар мәңгі жадымызда = Живут погибших имена» (2006), / А.И. Барттың «О павших в Афганистане (1979-1989): книга Памяти о воинах Алматы и Алматинской области». Кн.1 (1996), Кн.2 «Памяти о воинах Акмолинской области (1999), «Память из пламени Афганистана». 1-11 сынып оқушылар арасында сынып сағаттары өткізіліп, мектеп парламенті арнайы стенд жасады. 2023 жылы 14 ақпан күні 9 «А», «Б», «В» сынып жетекшілері Токаева Р.С., Қаби К.Қ, Мухтарова М.С. «Ауған соғысы – тарих қойнауының бір парағы» тақырыбында аАуған соғыс ардагерлерімен кездесу өткізді. Кездесуге Сарсенбаев Тлеубек Шарипович пен Киргизбаев Болат Абикенович қатысты.  Кездесу барысында көптеген тарихи бейнероликтер көрсетіліп, тақпақтар айтылып, 10 сынып оқушылары гитарамен ән орындап, тамаша көңіл-күй сыйлады.   

      23.  «Құқықтық кеңес отырысы №6» «Құқық бұзушылықтың алдын алу жолдары» тақырыбында мектеп инспекторы, мектеп әкімшілігі, сынып жетекшілер қатысуымен кездесу, қоғамдық инспектор А.К.Байбасарованың  басқаруымен отырыстар ұйымдастырылды.  Бұл топтың басты мақсаты: Құқық бұзушылықтың алдын алу және бұзған жағдайдағы жауапкершілікті өз қарамағына алу. Сыныптан тыс   оқушылар арасында  зиянды заттар, нашақорлыққа қарсы күрес тақырыптырына сурет көрмесі, дөңгелек үстелдер өткізіліп, мектеп медбикесі лекциялар оқыды. 

      24.«Құқықтық кеңес отырысы №7» «Құқығыңды қорғай біл»  мектеп әкімшілігі, сынып жетекшілер қатысуымен кездесу, сынып жетекшілердің басқаруымен отырыстар ұйымдастырылды.  Бұл топтың басты мақсаты: Құқық бұзушылықтың алдын алу және бұзған жағдайдағы жауапкершілікті өз қарамағына алу. Сыныптан тыс  оқушылар арасында  зиянды заттар, нашақорлыққа қарсы күрес тақырыптырына сурет көрмесі, дөңгелек үстелдер өткізіліп, мектеп медбикесі лекциялар оқыды. 

     25.   Айлық: "қазақстандық патриотизм мен азаматтыққа тәрбиелеу, құқықтық тәрбие", "Сарбаз-2023" 1-11 сыныптар аралығында жеке жұмыс жоспары құрылды.

Мақсаты: Отанға ұтымды және эмоционалды көзқарасы бар, саяси, құқықтық және сыбайлас жемқорлыққа қарсы заңсыздыққа қарсы тұратын, балалар мен жастар ортасында қатыгездік пен зорлық-зомбылық көріністеріне қарсы тұруға дайын мемлекет пен қоғамның заңдарын меңгеру және сақтау қажеттілігі бар патриот пен азаматты қалыптастыру. Міндеттері: 1. Өскелең ұрпақтың бойында патриотизм сезімін, өз елі үшін мақтаныш сезімін, өз елінің тағдырына қатыстылығын тәрбиелеу; 2. Оқушылардың азаматтық-патриоттық, құқықтық және көпмәдени бағыттағы іс-шараларды өткізуге қатысуын қалыптастыру; 3. Белсенді азаматтық ұстанымды дамыту.

26. "Жас полиция көмекшілері-2023" (ЮПП) аудандық конкурсқа қатысты. Алғашқы әскери дайындық мұғалімі Шарипхан Е.Д. оқушыларды аудандық жарысқа дайындап жүлделі 1-орынмен марапатталып қайтты. 

27. «Құқықтық кеңес отырысы №8» «Құқықты біз қалай түсінеміз?»  мектеп әкімшілігі, сынып жетекшілер қатысуымен кездесу, сынып жетекшілердің басқаруымен отырыстар ұйымдастырылды.  Бұл топтың басты мақсаты: Құқық бұзушылықтың алдын алу және бұзған жағдайдағы жауапкершілікті өз қарамағына алу. Сыныптан тыс  оқушылар арасында  зиянды заттар, нашақорлыққа қарсы күрес тақырыптырына сурет көрмесі, дөңгелек үстелдер өткізіліп, мектеп медбикесі лекциялар оқыды. 

      28. 7 мамыр-Отан қорғаушылар күні. 

1-11 сыныптар, сынып жетекшілері Отан қорғаушылар күніне орай 5 мамырда, сынып сағаттарын өткізіп бейнежазбалар көрсетіп ұл балаларды құттықтаған болатын.

       Өткізілген сынып сағатының мақсаты : Оқушыларды патриотизм, азаматтық рухында тәрбиелеу; Жасөспірімдердің назарын туған тарихына, өз халқының тағдырына аудару; Қазақстан Республикасының Қарулы Күштерінде қызмет ету үшін қажетті қасиеттерді қалыптастыру.

      7 мамырда Қазақстанда еліміздің басты мерекелерінің бірі – Отан қорғаушылар күні аталып өтіледі. Бұл күні біз Отан мен оның бостандығын қорғаған адамдарды еске аламыз. Бұл мерекенің тамыры ұзақ. 1930 жылдардан бастап КСРО-да 23 ақпан Қызыл Армия мен Әскери-теңіз күштері күні ретінде құрылды. 1995 жылы Қазақстан Республикасы Президентінің Жарлығымен Отан қорғаушылар күні белгіленді, содан бері ол жыл сайын 7 мамырда атап өтіледі.

29.9 мамыр-Жеңіс күні аудандық іс-шараға қатысу. ("Сарбаз-2023" айлығының жабылуы) сынып сағаттары бейне құттықтаулар 1-11 сынып жетекшілері "Атама рахмет, Жеңіс үшін!" 77 жылдығына арналған 7 "А", "Б", "В" жалпы мектептік іс-шара сынып жетекшілері Сүлейманова Л. А., Нүсіпалиева Ж. Б., Байбасарова А. К.

      Жеңіс күні-бүкіл халық үшін ең қымбат мереке. Біз Отанымыздың бостандығы мен тәуелсіздігі үшін күрескен адамдарға терең құрмет көрсетеміз. Үлкен және кіші мектеп жасындағы балалар соғыс адамдарға көп қайғы мен қайғы әкелгенін білуі керек. Оқушыларда патриотизм сезімін, Ұлы Отан соғысының өткен оқиғаларына жанашырлық сезімін, соғысқан және жеңіске жеткен адамдарға, соғыс ардагерлеріне құрмет сезімін қалыптастыру қажет. 4 мамыр мен 12 мамыр аралығында біздің мектеп Ұлы Жеңістің 77 жылдығына арналған іс - шараларға белсенді қатысты.

   5 мамырда спорт залында " Атама рахмет, Жеңіс үшін!» жиыны өтті. Соғыстан оралмаған, батыр болған, соның арқасында біз қазіргі заманда өмір сүріп жатқан адамдарды еске алу үшін өлеңдер, әндер, би нөмірлері, театр қойылымдары арналды.

     30."Тарих сабақтары-өткенге құрмет" / 31 мамыр-құрбандарды еске алу күні саяси қуғын-сүргін және ашаршылық құрбандарын еске алу күні/ кітапханада кітаптар көрмесі болып өтті, жауапты мұғалім мектеп кітапханашысы Джолбарисова Б.П.

      Іс-шараның мақсаты: - білім алушыларда нақты адамдардың тағдырына жанашырлық арқылы өз халқының тарихи өткенін құрметтеуге тәрбиелеу; 

    Негізгі міндеттер: - оқушылардың ХХ ғасыр елінің күрделі және даулы тағдыры-саяси қуғын-сүргін кезеңі туралы білімдерін тереңдету; - бір жағынан қуғын – сүргіннің мағынасыз қатыгездігін және 30-шы жылдардағы қуғын-сүргіннен зардап шеккен жерлестердің мысалында қуғын-сүргіннің "маховикінен" өткен адамдардың өз еліне деген ерекше табандылығы мен адалдығын көрсету. Оқушыларды Отанымыздың тарихи өткенімен таныстыру, оқушыларды демократия, бостандық, жеке қадір-қасиет, адам құқықтары мен бостандықтарын құрметтеу рухында тәрбиелеу.

    31. «Жас Ұлан» қатарына қабылдау, 5 сынып оқушыларын қабылдау, жауапты мұғалім педагог - ұйымдастырушы Молдан Ф.Д. «Жас Ұлан» қатарына қабылдау салтанатты жиынын мектеп парламентіндегі оқушылар өткізді. Мектеп президенті оқушылардың антын қабылдап, галстуктерін тақты. 

     Мақсаттары мен міндеттері: - балалар қозғалысын дамыту және насихаттау; - ұрпақтар сабақтастығын нығайту; - Қазақстан Республикасының патриоттарын, құқықтық демократиялық мемлекеттің азаматтарын тәрбиелеу.

     32.«Құқықтық кеңес отырысы №9»Бірінші мәселе бойынша директордың тәрбие ісі жөніндегі орынбасары Жунусова А.А. мектепішілік және сыныпта бақылауда тұрған оқушылармен жұмыс істеудің негізгі әдістері туралы айтты. Мінез-құлқында ауытқулары бар балалар мен жасөспірімдерге көмектесу мәселесі біздің қоғамда ерекше өткір (агрессия, дөрекілік, дөрекілік, цинизм) белгіленгенін атап өтті. Бүгінде әрбір он бірінші қылмысты жасөспірім жасайды. Өкінішке орай, сыртқы және ішкі балалар мен жасөспірімдердің дамуы мен мінез-құлқына теріс әсер ететін көптеген факторлар бар. "Алдын алу" - бұл кәмелетке толмағандардың қадағалаусыз, панасыз қалуына, құқық бұзушылықтарына ықпал ететін себептер мен жағдайларды анықтауға және жоюға бағытталған әлеуметтік, құқықтық, педагогикалық және басқа шаралар жүйесі.

    Сынып жетекшісінің негізгі міндеті-әр түрлі іс-шаралар мен қарым-қатынастарға қосу арқылы жеке тұлғаны дамыту мақсатында білім алушыларға барлық тәрбиелік әсерді үйлестіру. Сондықтан сынып жетекшісі жұмысының маңызды мақсаттарының бірі күрделі әлеуметтік, отбасылық, педагогикалық және басқа жағдайларға тап болған балаларға, жасөспірімдерге және (немесе) олардың отбасыларына уақтылы және білікті көмек көрсету болып табылады.

      33.4 маусым-Мемлекеттік рәміздер күні. 1-8 сыныптар арасында бейнежазба жасауға тапсырма берілді. Оқушылар жасаған бейнежазбалар ғаламтор желісіне жүктелді.

    4 маусым-Қазақстан Республикасының Мемлекеттік рәміздері күні. Мереке 1992 жылдан бастап елдің елтаңбасы, туы мен әнұраны алғаш рет бекітілген кезден бастап есептеледі. Бұл мемлекеттік атрибуттардың өзіндік ежелгі тарихы бар және әрқашан белгілі бір идеологиялық жүктеме болған: белгілер мен бейнелерде ежелгі тотемдер, діни рәміздер, билеуші әулеттердің ерекше белгілері және басқа мағыналар шифрланған. Оқушыларға Мемлекеттік рәміздерді қалай қорғау керек, қалай қастерлеу керек екендігі айтылып төменгі сынып оқушыларына сынып сағаттары өткізілді.

34.6 шілде Астана күні. Ұлы халыққа-ұлы мерекелер. Елорда күнін Қазақстанның ең сүйікті және құрметті мерекелерінің қатарына мақтанышпен енгізуге болады. Бұл күні тәуелсіз мемлекеттің басты қаласында елдің мәдениеті мен дәстүрлерін дәріптейтін ауқымды іс-шаралар өтуде. Үлкен күннің тарихы неден басталды, деген сұрақ туындайды. Әрине өткен тарихымызда екенін жақсы білеміз, сол тарих ұмытылмас үшін оны өскелең ұрпаққа ұйретіп насихаттап отыру біздің парызымыз.

35. «Жас Ұлан» қатарына қабылдау, 5 сынып оқушыларын қабылдау, жауапты мұғалім педагог - ұйымдастырушы Молдан Ф.Д. «Жас Ұлан» қатарына қабылдау салтанатты жиынын мектеп парламентіндегі оқушылар өткізді. Мектеп президенті оқушылардың антын қабылдап, галстуктерін тақты. 

      Мақсаттары мен міндеттері: - балалар қозғалысын дамыту және насихаттау; - ұрпақтар сабақтастығын нығайту; - Қазақстан Республикасының патриоттарын, құқықтық демократиялық мемлекеттің азаматтарын тәрбиелеу.

36.30 тамыз-ҚР Конституциясы күні. 5-11 сынып оқушыларынан құттықтау бейнежазбасы.1995 жылғы 30 тамыздағы жалпыұлттық референдумда қабылданған Қазақстан Республикасының Конституциясы (1998, 2007, 2011, 2017, 2019 және 2022 жылдардағы өзгерістер мен толықтырулармен) — елдің Негізгі заңы ретінде Қазақстан халқының ерік-жігерін, оның елді "демократиялық, зайырлы, құқықтық және әлеуметтік мемлекет ретінде бекітуге деген ұмтылысын көрсетеді, оның ең жоғары құндылықтары-адам, оның өмірі, құқықтары мен бостандықтары " (Н. Назарбаев). Оқушыларды Отанның патриоты болуды, елжанды азамат, азаматша болуға тәрбиелеу.

2. РУХАНИ-АДАМГЕРШІЛІК ТӘРБИЕ

Мақсаты: Жаңа демократиялық қоғамда өмір сүруге қабілетті азамат және патриот қалыптастыруға, тұлғаның саяси мәдениетін дамытуға ықпал ету, балалар мен жастардың құқықтық мәдениетін, құқықтық санасын, балалар мен жастар ортасында қатыгездік пен зорлық-зомбылыққа қарсы тұру даярлығын қалыптастыру.

Тәрбие жұмысының екінші бағыты«Рухани-адамгершілік тәрбиені» жүзеге асырудың  негізгі механизмі ретінде ар-намыс пен мінсіз қызмет көрсету туралы бірыңғай сабақ  жүргізуді қарастырады. «Өзін-өзі тану» рухани-адамгершілік бағдарламасы шеңберінде Отан мен ерлік;  әлеуметтік, қайырымдылық жобаларына  қатысып «Рухани жаңғыру» бағдарламасы аясында «Рухани қазына» берілген бағыттардағы шағын бағдарламаға сәйкес қарастырылып,  туған өлкенің тарихы, мәдениеті және дәстүріне деген  құрметі мен қызығушылығын ояту  мақсатында «Жақсы кітап – жан азығы» жобасы жүргізілді. Жеке тұлғаның өзін-өзі тану және өзін-өзі дамыту қажеттілігін қалыптастыруы. Өзін-өзі тану адамға қоршаған әлемді түсінуге және өзінің сондағы орнын сезінуге, өмірлік ұстанымын анықтауға, қоршаған әлемге көзқарасын жалпыадамзаттық құндылықтар тұрғысынан жүйелеуге көмектесуі тиіс. Өзін-өзі тану жеке тұлғаның өзін-өзі дамытуына, өзектендіруіне, оның қабілеттері мен әлеуеттік мүмкіндіктерін жүзеге асыруда қажетті шарт болып табылады. Адам, сонымен өзін-өзі тануының нәтижесінде толысу сезімін, өмір қуанышын, оның мәнісін сезіне отырып тұлғалық өсу мен өзін-өзі жетілдіру қабілетіне ие болады. Зияткерлік мәдениетті дамыту білім алушылардың белсенді ойлау қызметін дамытуды, олардың санасын шынайы, қарапайым біліммен байытуды, ойлау қабілетін дамытуды көздейді.

          1. 2022-2023 оқу жылында көмекке мұқтаж отбасынан шыққан балаларды әлеуметтік көмекпен қамту мақсатында «Мектепке жол» қайырымдылық акциясы аталып өтті. «Балаларға сіздің көмегіңіз қажет!» үндеумен биыл шілде айынан басталып қыркүйек айының соңында аяқталады. «Акцияның мақсаты –  аз қамтамасыз етілген және көп балалы отбасылар, жетім балалар мен ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балалар ішінен оқушыларға жаңа оқу жылына дайындық кезеңінде көмек көрсету.

Акция барысында өткізілетін іс-шара жоспары жасалып, бекітілді. «Мектепке жол» акциясын ұйымдастыру барысында арнайы топ мүшелері құрылды. Мектеп дәлізінде «Мектепке жол» атты ақпараттық стенд жабдықталды. Акция барысында мектеп жасындағы балаларды  білім ұйымдарында оқумен қамту, әсіресе күн көрісі төмен отбасылардан шыққан балаларға әлеуметтік көмек көрсету жөніндегі іс-шараларды өткізу ұйымдастырылды.   Акцияны өткізу және ұйымдастыруда мектеп әкімшілігі, ІІД қызметкерлері, қамқоршылық кеңес ұйымының қоғамдастығы, балалардың денсаулық сақтау, жұмыспен қамту өкілдері жұмылдырылды. Сонымен қатар, жасөспірімдер мен оқушылардың құық бұзушылықтың алдын алу мақсатында «Түнгі қаладағы балалар» (қоғамдық орындар, клубтар) рейдінің графигі құрылды. Мектеп бойынша әлеуметтік жағдайы бойынша  39 жанұя, оның ішінде 56 оқушы анықталды. Жетім-3 оқушы, аз қамтылған отбасы саны-11, оның ішінде-20 оқушы, мектепте отыр.

Жалпыға бірдей міндетті білім беру қорынан бөлінген қаржыны тиімді пайдалану негізінде ата-аналар өтініші бойынша 20 оқушыға мектеп формасы мен оқу құралдарымен қамтамасыз ету үшін қаржылай көмек көрсетіледі. 

2.Қазақстан Республикасы Оқу ағарту министрлігі Балалардың құқықтарын қорғау комитеті  қыркүйектің әрбір екінші жексенбісі Қазақстанда Отбасы күні аталып өтілуін бекіту негізінде, мектеп арнайы іс-шара жоспары жасалып, бекітілді. Жоспар барысында мектеп кітапханашысы Джолбарисова Б.П.«Читающая школа» «Обзор книг для семейного чтения» жанұямен бірге оқуға бағытталған кітаптар  атты көрме ұйымдастырып, 2-6 сыныптар арасында тапсырмалар берді.Әрбір өткізілген іс-шара әлеуметтік желілерде жарияланып отырды. 

         3. Қазақстан Республикасының Үкіметінің 1998 жылдың 18 қарашасында №11-74 «Халықаралық қарттар күнін өткізу» туралы Қаулысы мен Талғар аудандық білім бөлімінің тәрбие жұмысы бойынша циклограммасы негізінде 1 қазан-Халықаралық қарттар күніне байланысты  мектепте іс-шаралар жоспары бекітілді. Жоспарда көрсетілген іс-шаралар өз нәтижесін берді. 1-11 сынып аралығында «День добра и уважения» тақырыбында сынып сағаттары мен видео құттықтаулар өткізіп, әлеуметтік желілерге орналастырылды.  1-4 сынып арасында «Бабушка, дедушка рядышком...» тақырыбында сурет көрмесі ұйымдастырылды. 5 «А», «Б», «В» сынып жетекшілері Маткаримова М.П., Ростовцева М.Т., Дуанбек Ж.Б оқушыларымен Шаншарова В.К., Рязанцева Н.М., Айдарова К.Ш., Тишина В.И. ардагер- ұстаздарды мерекелерімен құттықтады. Оқушылар өздерінің дайындаған құттықтау сөздері мен қолөнерлерін ұсынды. Өткізілген іс-шаралар әлеуметтік желіде жарияланды.

4. «Теплом души своей согрей ...» тақырыбында 30.09.22 ж 5 – сыныптар аралығында тәрбие сағаттары өткізілді. Адамның жан дүниесінің тазалығы жылулығы ата-ана берген тәрбиеден басталады. Бала балалық шағында бақытты болып өссе, болашақта жүрегі жұмсақ, жүзі жылы тек жақсылыққа жасауға ұмтылып тұратын болады. Барлық нәрсе келе-келе тәрбиеге келіп тірелетіні белгілі. Сол себепті бала өмірінде ата-ана мен мұғалімнің алатын орны ерекше. Тәрбие сағатының да өтілу себебі осы мақсатта болған еді, балаларды жақсы жаққа тәрбиелеу.

        5. "11 қазан-Халықаралық қыздар күні өткені"  туралы Қаулысы мен Талғар аудандық білім бөлімінің тәрбие жұмысы бойынша циклограммасы негізінде 11 қазан-Халықаралық қыздар күніне байланысты  мектепте іс-шаралар жоспары бекітілді. Жоспарда көрсетілген іс-шаралар өз нәтижесін берді. 1-11 сыныптар аралығында, сынып жетекшілердің бақылауымен бастауыш сынып оқушылары ата-аналарымен бірлесе отырып бейнежазбалар түсірді. Бейнежазбалар ғаламтор парақшаларында жаряланды. Жоғарғы сынып оқушылары сыныптағы қыздарды құттықтап тәрбие сағаттарын өткізді.  

       6. Ұстаздар күні – бұл дәстүрлі, әрі бүкілхалықтық мереке. Ұстаз – ұлағатты есім. Шәкірттерін білім нәрімен сусындатып, тәлім-тәрбие беру, жақсы қасиеттерді бойына дарытып, адамгершілік рухани бағыт-бағдар беруде ұстаздың еңбегі зор. Ұлы адамдардың да ұстазы болған, сондықтан болар, осы абыройлы міндетті атқарып жүргендерді халқымыз әрқашан ерекше құрмет тұтқан. Ұстаз әр адамның жүрегінен алатын орны айрықша, қолына қалам ұстатып, алғаш әліппені үйреткен мұғалімін жылылықпен еске алмайтындар кемде кем болар. “Ұстаз” сөзінің өзі “Отан”, “Ар”, “Адамгершілік” сияқты қасиетті ұғымдардың қатарынан орын алады. Мереке қарсаңында,  мектебімізде ұстаздар күніне орай көптеген іс-шаралар ұйымдастырылып, өткізілді. Атап айтсақ, мектеп кітапханасында «Ұстазға тағзым» атты кітап көрмесі ұйымдастырылса, педагог-ұйымдастырушы Молдан Ф.Д. өзін-өзі басқару ұйымымен бірлесіп мектеп дәлізінде «Поздравь своего учителя!» тақырыбында арнайы стенд жасады. 1-11 сыныптар арасында «Великий труд учителя!» атты сынып сағаттар өткізіліп, 1-10 сынып оқушыларының атынан «Учитель перед именем твоим...» тақырыбында құттықтау қабырға газеттерімен мектеп дәлізі әшекейленді.   Сурет пән мұғалімдері Ишкуллаева Р.Т., Дуанбек Ж.Б. 1-4 сынып оқушыларымен «Наши поздравления» ұранымен мектеп алдында асфальтта сурет салып, мұғалімдерді өз өнерлерімен қуантты. 5 «А», 5 «Б»,  5 «В» сынып жетекшілері Маткаримова М.П., Ростовцева М.Т., Дуанбек Ж.Б. сынып оқушыларымен ардагер ұстаздарға өз құрметтерін көрсетті. Сонымен қатар, мектеп оқушылары мен ата-аналар өз құттықтауларын видео арқылы жеткізіп, әлеуметтік желілерде   жарияланып отырды. 

      Қазақстан Республикасының ғылым және білім министрлігінің нұсқау хатын негізге ала отырып, 30 қыркүйек 2022 жылы мұғалім күніне арналып «Дублер күні» аталып өтті. Бұл күні арнайы іс-шара жоспары жасалып, өзін-өзі басқару ұйымы мектеп әкімшілігі жұмысын өз міндетіне алып, кесте бойынша 1-9 сынып оқушыларына сабақты 10-11 сынып оқушылары өткізді. Нәтижесінде, «Дублер күні» жоғарғы нәтижеде атқарылып өтті. Директордың тәрбие ісі жөніндегі орынбасары Дуйсенбиева Ж.Е., педагог-/ұйымдастырушы Молдан Ф.Д. және 11 «А», 11 «Б» сынып жетекшілері Н.Н. Бабичева., Т.Е.Байболатовамен бірлесіп мектепішілік «От всей души...» тақырыбында мектеп мұғалімдеріне арналған концерттік бағдарлама өткізілді. 

Ұстаздар күніне арналған «Дублер күні» мен концерттік бағдарлама өз дәрежесінде өтіп, мектеп ішінде әдемі атмосфералық сезім болды. Өткізілген іс-шаралар әлеуметтік желілерде жарияланды. 

        7. «Тәуелсіз елдің тәуелсіз  ұрпақтары» Қазақстан Республикасының тәуелсіздігінің 31 жылдығына орай, онкүндік барысында көптеген іс-шаралар атқарылып, 18 қараша 2022 жылы жоғарғы сынып оқушылары эссе жазу байқауына қатысты. Сынып жетекшілердің тапсырмасы бойынша эссе жазылып, тексерілді. ҚР тәуелсіздігі жайлы жазатын мәліметтер өте көп, сол себепті оқушылардың жазған эссесі жоғарғы деңгейде жазылған.

        8. "100 оқылған кітап" (ҚР Тәуелсіздігінің 31 жылдығы) жоспар бойынша 2-4 сыныптар арасында мәнерлеп оқу байқауы өткізілді. Байқаудың басы қасында жүріп өткізген мектеп кітапханашысы Джолбарисова Б.П. Кітап оқыған баланың ойлау қабілеті, Негізі кітап оқудың өз жолы әртүрлі. Біреу кітапты жылдам, екіншісі асықпай оқиды. Кейбір мә­ліметтерге қарағанда, ересектер ор­таша есеппен минутына 180-250 сөз оқиды екен. Зерттеушілер бұл көр­сеткішті  көбейтуге болатынын айтады. Алай­да адамның миы оқыған кітабының мазмұнын 100 пайыз қабылдай ала ма? Мәселе – сонда. Психологтардың ай­туы­на қарағанда, адам кітапты асық­пай оқыған кезінде ондағы жазылған мәтіннің 60 пайызын ғана қабылдай алады екен. Ал жылдам оқитын жан­дар да бар емес пе? Мамандардың зерт­теуіне қарағанда, жылдам оқу сәтінде кітапқұмар жан туындының 80 пайызын түсінуге мүмкіндік алады екен. Сарапшылар жылдам оқылған ақпарат санаға тез қабылданып сі­ңе­тінін айтады. Бірақ кітап оқып оты­рып, бір нәрсеге мән бере бер­мей­ді екенбіз. Атап айтар болсақ, жыл­дам оқы­ғанның зияны жоқ. Ал адам кі­тапты асықпай оқыса, көз тез талады екен. Мына бір мысалға мән бер­меуі­міз ықтимал. Қарапайым адам кітап оқып отырып, қарағанда 10 әріп­тік бел­гіні көруі мүмкін, яғни сіз бір мезетте 1-2 сөзді көре аласыз. Ал осы көріністі жылдам қайталайтын бол­саңыз, бір зер салғанда 200-500 бел­гіні, яғни 33-83 сөзді бір-ақ көреді екенсіз. Сондықтан жылдам оқыған­ның пайдасы да көп.

9. Ахмет Байтұрсыновтың 150 жылдық мерейтойына орай жоспар бойынша 1-11 сыныптар арасында мектеп кітапханашысы Джолбарисова Б.П. деректі фильм көрсетті, фильмнен бөлек Ахмет Байтұрсынұлының өміріне қысқаша шолу жасады.Мақсаты: оқушыларды көрнекті қазақ тілінің өмірі мен шығармашылығымен таныстыру қоғам қайраткері, ақын, ғалым, педагог Ахмет Байтұрсынұлы. 1 шығармашылыққа танымдық қызығушылықты дамыту 2 оқушылардың зияткерлік деңгейін арттыру. 3 өз елі үшін патриотизм мен мақтаныш сезімін тәрбиелеу.

       10.   «Тәуелсіздік – орындалған арман», посвященный к Году детей балалар жылына арналған іс-шара кезінде 2-7 сыныптар аралығында оқушыларға Қазақстан Республиксының Тәуелсіздігіне 31 жыл толуына орай сурет салу сайсы болып өтті. Басы қасында жүрген бейнелеу өнері және еңбек мұғалімі Каби К. К. Оқушыларға тапсырма беріп төменгі сынып оқушылары сынып жетекшілерімен, ата-аналарымен бірлесе отырып жұмыс жасады. Оқушылардың жасаған жұмыстары әділ түрде бағаланып, жақсы деген мақтау қағаздарымен марапатталды.

        11. Жалпыға бірдей оқу айлығы. "Адамгершілік байлық-мейірімділік бұлағы". Мақсаты: білім алушыларда азаматтық пен адамгершілікке, айналадағы адамдарға жанашырлықпен қарауға тәрбиелеу."Мейірімділік" Акциясы тақырыбында 1-11 сыныптар аралығында жеке жұмыс жоспары құрылды. Айлық жетекшісі әлеуметтік педагог Каби К. К. Білім алушылардың белсенді өмірлік ұстанымын қалыптастыру. Мейірімділікке, сезімталдыққа, жауаптылыққа, қамқорлыққа және қоғамдық маңызы бар іс-шараларға ізгі ниетпен қатысуға тәрбиелеу. Өмірлік қиын жағдайға тап болған ересектер мен достарына жанашырлық дағдыларын дамыту. 

        12. "Жылдың сынып жетекшісі-2023" байқауы мектепте 31 сынып, 28 сынып жетекші бар олардың арасында жас мамандар Дуанбек Ж.Б. Қаби К.К. Ишкулаева Р.Т. сынып жетекшісі байқауына қатысуға таңдалып алынып отыр. Мектепте болатын жарыстың жоспары құрылып, сол байқаудан жеңген адам ауданды байқауға жолдама алады.

        13."Рухани-адамгершілік тәрбие" айлығы. Тәрбиенің бір бағыты-тұлғаның рухани-адамгершілік қасиеттерін қалыптастыру. Сондықтан мұғалімнің міндеті өте күрделі: ол оқушының ішкі дүниесін ашып, адамгершілік қатынастардың негізін қалауы керек, осылайша адамгершілік тәрбиесін қалыптастыруы керек. Мектепке арналған заманауи оқу бағдарламалары оқу материалымен қаныққан, бірақ рухани-адамгершілік қасиеттерді тәрбиелеуге, сіңіруге уақыт қалмайды. Сондықтан оқу процесінде болатын моральдық қатынастардың сипаты сыныптан тыс жұмыста бекітіліп, өзгертіледі. Өйткені бұл әртүрлі формалар мен мазмұнға бай сыныптан тыс жұмыстар.Мақсаты: өз тәжірибесіне сүйене отырып, адамгершілік мінез-құлықты қалыптастыру, адам сезімдерінің логикасын түсіну және өмір сүру дағдыларын үйрену. 1-11 сыныптар аралығында жеке жұмыс жоспары құрылып, жұмыстар жүргізілді.

         14. Мектебімізде ақпан айының 8-9 күндері ақиық ақын Мұқағали Мақатаев атамыздың туылған күніне орай тәрбие сағаттары болып өтті. Тәрбие сағаттарын, мектебіміздің қазақ тілі пәні мұғалімдері жоғарғы деңгейде өткізді. Тәрбие сағаттарынан бөлек мектеп кітапханасында кітапханашы апай Джолбарисова Б.П. кітап көрмесін ұйымдастырып оқушыларды ақынның өмірімен таныстырып өтті. Аудандық жарыстарға қатысып оқушыларымыз жүлделі орындармен марапатталды.

        15. Алматы облысы әкімдігі хаты негізінде іс-шара жоспары жасалып, бекітілді.   Жоспар негізінде мектепте көптеген шаралар ұйымдастырылып, өткізілді. Атап айтсақ, 1-11 сынып оқушыларында тақырыптық сынып сағаттар өткізілсе, өзін-өзі басқару парламенті мектеп дәлізінде арнайы стенд безендірді. Қазақ тілі пән мұғалімдері 5-10 сынып оқушыларына «Туған елге тағзым», «Алғыс айту парызым» тақырыбында бейнероликтер көрсетіліп, 1 Наурыз Алғыс айту күні  мағынасы толығымен ашылды. Сонымен қатар, мектеп кітапханашысы Джолбарисова Б.П. «Ізгілік пен ынтымақ бастауы» тақырыбында кітап көрмесі ұйымдастырылды.Еңбек пән мұғалімдері Дуанбек Ж.Б. Ишкуллаева Р.Т. 1-4 сынып оқушылары арасында «Благодарю тебя, мой Казахстан» тақырыбында сурет көрме бұрышын жасаса, 4-5 сынып оқушылары арасында дене шынықтыру пән мұғалімдері спорттық-сайыстар ұйымдастырды. 4 «А», «Б», «В» сынып жетекшілері Баратова Х.В., Егорова Т.В., Аубакирова Е.В. «Татулықытың тұтқасы-бірліктің бесігі» атты мектепішілік іс-шараны ұйымдстырып, өткізді. Әрбір өткізіліп отырған  іс-шаралар ақпараттық желілерде жүктелді.

16. Наурыз айының 7 күні мектебімізде «Халықаралық әйелдер күні құтты болсын!» салтанатты жиыны өтті. Мектебіміздің аруларына арналған кеште, мектеп парламенті бастаған ер жігіттеріміз, мектептің барша аруларына арнаған салтанатты жиын өткізді. Салтанатты жиында оқушылар бар өнерлерін ортаға салды. Мектеп ұстаздары, оқушы қыздарымыз кештен керемет әсер алғандарын айтып, алғыстарын білдірді. Кешке жоғарғы буын оқушыларымен қоса орта, төменгі буында өз өнерлерін көрсетті. Мектеп парламенті мұғалімдерге кештен бөлек, өздерінің ізгі ниеттерін бейнежазба арқылы жеткізді.

        17. 100 кітап акциясы.  Халықаралық кітап күніне арналған іс-шаралар). Балалар кітабы апталығы (балалар кітаптарының көрмесі).Қазақстан Республикасының Ұлттық кітапханасында Қазақстанда жарияланған балалар жылы және балалар мен жасөспірімдердің оқуын қолдау жылы аясында жыл сайын 23 сәуірде әлемнің 100-ден астам елінде атап өтілетін Дүниежүзілік кітап және авторлық құқық күніне арналған  кітап көрмесі өтті. Кітапханашы Джолбарисова Б.П. мектебімізде кітап көрмесін жасап, оқушыларды кітаптармен таныстырып өтті.

       18.1 мамыр-Қазақстан халықтарының бірлігі мерекесі халықтар достығы фестивалі-ҚР халықтарының дәстүрлері-сынып сағаттарын өткізу және жеке жұмыс жоспарын құру. 1-11 сыныптар арасында, жауапты мұғалімдер директордың тәрбие ісі жөніндегі орынбасары А. А. Жүнісова сынып жетекшілері.Жеке жұмыс жоспарын құру, жасалған жоспар бойынша жұмыс жасау. 1-11 сынып оқушыларына сынып сағаттарын өткізу.

Мақсаты: - Қазақстан Халықтарының мәдени мұрасы арқылы оқушылардың бойында қазақстандық патриотизмді қалыптастыру; - оқушылардың мемлекеттік тілді білуге және үйренуге деген танымдық қызығушылығын жандандыру; - оқушыларды Қазақстанда тұратын халықтардың мәдениеттеріне, тарихи өткеніне және мұрасына деген сүйіспеншілікке, құрметке, төзімділікке тәрбиелеу.

     Міндеттері: - балалар арасындағы достық қарым-қатынасты қалыптастыру; - балаларды бір-біріне көмектесуге, құрметтеуге және бағалауға үйрету адамдар арасындағы қатынас; - әртүрлі ұлт өкілдері арасындағы достық қарым-қатынасты тәрбиелеу. - патриотизм, Отанға деген сүйіспеншілік пен құрмет сезімін тәрбиелеу: оның табиғаты, әдет-ғұрыптары, салт-дәстүрлері. 

19. 1 мамыр-Қазақстан халықтарының бірлігі мерекесі. Қазақстан халықтары достығы фестивалі- "ортақ шаңырақ астында бір отбасы" -достық фестивалі жалпы мектептік іс-шара 5-10 сыныптар арасында жауапты мұғалім педагог-ұйымдастырушы Молдан Ф. Д. және музыка мұғалімі.

     Мақсаты: - балаларды Қазақстанда тұратын түрлі ұлттардың дәмімен таныстыру; - әртүрлі ұлт өкілдеріне деген құрмет пен достық қарым-қатынасты тәрбиелеу; - шығармашылық белсенділікті дамыту, ұлттық мәдениетке баулу, патриоттық сезімдерді қалыптастыру. - оқушыларды ел тарихымен, оның мәдениетімен, белгілі азаматтармен таныстыру; - ойлауды, сөйлеуді, командада жұмыс істеу қабілетін дамыту; - отансүйгіштікке, өз Отанына, оның халқына деген мақтаныш сезімін тәрбиелеуге ықпал ету. Әр түрлі халықтардың мәдениетіне деген қызығушылық пен құрметке тәрбиелеу.

3. ҰЛТТЫҚ ТӘРБИЕ

Мақсаты: Тұлғаны ұлттық және жалпыадамзаттық құндылықтарға, ана тілін және мемлекеттік тілді, қазақ халқының, Қазақстан Республикасындағы этностар мен этникалық топтардың мәдениетін құрметтеуге бағдарлау.

Тәрбие жұмысының үшінші бағыты«Ұлттық тәрбие» - оқушыларға қазақ тілін білу,   Қазақстан Республикасының мемлекеттік атрибуттары мен мемлекеттік рәміздері туралы жарыстар мен олимпиадалар өткізу, әрбір мектепте музейлер ашу, атақты спортшылар, ғалымдар, көрнекті тұлғалар, «Қазақстанның 100 жаңа есімі» жоба жеңімпаздарымен  кездесулер, сонымен қатар, өлкенің тарихи-мәдени мұраларына жататын объектілерінде мектеп оқушыларына өлкетану бойынша тақырыптық сабақтар өткізу арқылы жүзеге асырылды.

Ұлттық тәрбие - тұлғаны ұлттық және жалпыадамзаттық құндылықтарға, ана тіліне және мемлекеттік тілге құрмет, қазақ халқының, Қазақстан Республикасындағы этностар мен этникалық топтардың мәдениетін құрметтеуге тәрбиелеу кеңістігін қалыптастыру, сұлулық, көркем мәдениет, дәуірлер мен халықтардың көркем құндылықтары, ұлттық және жалпыадамзаттық призма арқылы адамгершілік-рухани құндылықтар қалыптастыруды көздейді. Өнер құралдарының көмегімен дамудың қазіргі кезеңінде өзіндік санасы жаңа, анағұрлым жоғары деңгейдегі, тұжырымдамалы ойлауға, әлемді тұтас көре білуге, өзінің шығармашылық қызметінде ол туралы құндылықты түсініктерді іске асыруға, ұжымда өмір сүру білігіне, әлем мәдениетімен және адамдармен қарым-қатынаста өзін көрсете білуге қабілетті адам қалыптастыру маңызды міндет болып табылады. Осы бағыт бойынша жұмыс жоспары жасалып, бекітілді. 

1. Ахмет Байтұрсыновтың 150 жылдығына орай қазақ тілі, орыс тілі пән мұғалімдері  8 сынып оқушыларынан «Ұлттың ұлы ұстазы» тақырыбында диктант алса, 9-10 сынып оқушылары «Ахмет Байтұрсыновтың 150-жылдығы» тақырбында қабырға газетін шығарса, 10-11 сынып оқушылары қазақ, ағылшын, орыс тілдерінде «А.Байтұрсыновтың өмірі мен шығармашылығы» тақырыбында сыныптан тыс  іс-шара өткізілді. Өткізілген іс-шараның барлығы ғаламторға жүктеліп, жасаған жұмыстарына оң бағаларын алды. Оқушылар жадында Ахмет Байтұрсынұлы, мәңгіге қалатыны сөзссіз.

           2. "Менің Отаным-Қазақстан "жобасына қатысу (балалар-жасөспірімдер туризмі мен өлкетануды дамыту, экспедициялар, жорықтар, экскурсиялар ұйымдастыру) 1-8 сыныптар аралығында онлайн турлар көрсетілді, жоба жетекшісі Карипбаева М.А.«Менің – Отаным Қазақстан» туристік экспедициямен танысу. 

Мақсаты: Қазақстанның туристік мүмкіншіліктерімен оқушыны таныстыру.

Білімділік – Қазақстанның географиялық ерекшелігін аңғара білу

Тәрбиелік – Елжандылық сезімдерін нығайту;

Дамытушылық – пәнге деген қызығушылығымен ұштастыру.

          3.   "Адам-дәуір, Дінмұхамед Ахмедұлы Қонаев" тақырыбында  2-11 сыныптар аралығында өткен сынып сағаты. Мақсаты: Д. А. Қонаев, оның Қазақстанның дамуындағы рөлі туралы білімді қалыптастыруға ықпал ету.Бүгін аты аңызға айналған Алматы - ата әкесі Дінмұхамед Ахмедұлы Қонаевқа 110 жыл толар еді. Өмірбаяны слайдтар туралы әңгіме.Сынып сағатын қорытындылау. Топтарда жұмыс істеу. Қонаевтың өмірі туралы не білдіңіз? Д. а. Қонаев қазақ халқының сүйікті ұлы болған. 1000 жылдығында 1 рет туылуы мүмкін адам. Ол 32 қала салды, оның ішінде Алматы. Дінмұхамед Қонаевтың өмірі мен қызметі өскелең ұрпаққа үлгі бола алады және болуға тиіс, Қонаев тек білімді басшы ғана емес, сонымен қатар Ұлы Абай жырлаған адамның 5 үздік қасиетінің иегері болды. Дінмұхамед Ахмедұлының есімі еліміздің тарихына алтын әріптермен жазылған. Көптеген жылдар бойы билікте болған адам ерекше қарапайымдылығымен және адамдарға мейірімді, рухани көзқарасымен ерекшеленді. Осылайша ол халықтың жадында мәңгі қалады.

         4. 22 наурыз-«ҚОШ КЕЛДІҢ, ӘЗ НАУРЫЗ!»

Мақсаты:  «Наурыз» мейрамы туралы түсінік беру арқылы қазақ халқының салт - дәстүрін көрсету және оны құрметтей білуге тәрбиелеу.: Наурыз мерекесінің қазақ даласындағы орны, наурыз мерекесі туралы түсінік беру, Наурыз мерекесін ұлттық салт - дәстүрімізбен, әдет-ғұрпымызбен байланыстыра насихаттап, ұрпақтардың өз ұлтына деген сүйіспеншілігін арттыру.
 Көрнекілігі: плакаттар, нақыл сөздер.13-17 наурыз айы аралығында 1-11 сыныптар аралығында жеке жоспар құрылып, сынып сағаттары, салтанатты кеш болып өтті. Сынып сағаттарын барлық сынып өткізіп, өткен мереке жайлы ақпараттарды ғаламторға жариялады. Мектепте өткен көлемді іс-шараға мектеп әкімшілігі, мұғалімдер, оқушылар қатысқан болатын. Қазақ халқының салт-дәстүрін дәріптеп қазаққа тән жоралғыларын жасап ауқымды салтанатты кеш болып өтті.

5. "Ұлттық тәрбие" айлығы жоспары құрылып 1-11 сыныптар аралығында бекітілген жоспар бойынша жұмыстар жүргізілді.

Мақсаты: Ұлттық сана-сезімі қалыптасқан, ұлттық мүдденің өркендеуіне үлес қоса

алатын ұлттық құндылықтар мен жалпы адамзаттық құндылықтарды өзара ұштастыра

алатын ұлтжанды тұлғаны тәрбиелеу.

Міндеті:

1)Ана тілі болып қалатынын негіздеу, қазақ тілі мен тарихын, мәдениеті мен ділін, салт-

дәстүрі мен дінін құрметтеуде жастардың ұлттық интеллектуалдық мінез-құлқын

қалыптастыру, бүгінгі қазақ елінің индустриалық-инновациялық жүйесінің дамуын

қамтамасыз ететін парасатты, ұлттық сипаттағы белсенді іс-әрекетке тәрбиелеу.

2) Білім және мәдени-рухани тұрғыда басқа өркениеттермен бәсекеге қабілетті болуын

қамтамасыз ету.

3) Қоғам мен адам, адам мен табиғат қарым-қатынасының өркениеттілік сана-сезімін

ұлттық рухта қалыптастыру.

         6. "Ұлттық тағамдардың ерекшеліктері ","Ұмытылған халық тағамдары". 1-10 сыныптар арасындабейнероликтер байқауын сынып жетекшілері өткізді. Оқушыларға қазақ халқының, ұмыт болған және ұлттық тағамдарын таныстыру мақсатында бейнероликтер жасауға тапсырма берілген болатын.

Қазақстан тұрғындарының көпшілігі көшпелі өмір салтын ұстанды, сондықтан олардың рационының негізі ет пен сүттен жасалған жартылай фабрикаттар болды. Ет ысталған, тұздалған, кептірілген және майға сақталған. Адамдар тамақ дайындау үшін пештер мен басқа құралдарды қолдана алмады, сондықтан тамақтану салыстырмалы түрде монотонды болды. Көшпенділер көкөністерді, дәнді дақылдарды, дәмдеуіштер мен жемістерді сол кезде кең таралған айырбас саудасы арқылы сатып алды. Көбінесе адамдар ұзақ уақыт сақталуы мүмкін өсімдік тағамдарын сатып алатын. Бұл шелпек пен нан жасаудың жергілікті дәстүрлеріне ықпал етті. Сонымен қатар, жергілікті тұрғындар ет ұнтақтарына көкөністерді енгізе бастады. Балықты бастапқыда Каспий жағалауы мен ірі өзендерде жиі тоқтайтын көшпенділер ғана тұтынған, сондықтан бұл өнімнен дәстүрлі тағамдар аз.Қазақстанның ұлттық тағамдары ХІХ-ХХ ғасырларда ғана қалыптасты, жергілікті халықтар көшпелі өмір салтын тоқтатып, пайдалы дақылдарды өсіру мүмкіндіктерін кеңейтті. Бұл қол жетімді өнімдердің таралуына және басқа халықтардан ыдыс-аяқ алуға ықпал етті.

4. ОТБАСЫ ТӘРБИЕСІ

             Мақсаты: Ата-аналарды оқыту, бала тәрбиесінде олардың психологиялық-педагогикалық құзыреттіліктерін және жауапкершіліктерін арттыру.

 Тәрбие жұмысының төртінші бағыты «Отбасы тәрбиесі» ата-аналарды ағарту мақсатында, олардың психологиялық-педагогикалық құзыреттілігін және мектепте балаларды тәрбиелеу үшін жауапкершілігін арттыруға арналған. 

Отбасы бүкіл ғасырлар бойы адам баласы тәрбиесінің құралы болып келеді. Сондықтан ол адам үшін ең үлкен мәнге ие орта.Отбасы белгілі дәстүрлердің, жағымды өнегелердің, мұралардың сақтаушысы. Онда бала алғашқы рет өмір жолымен танысады, моральдық нормаларды игереді. Сондықтан отбасылық өмір жеке адамның азамат болып өсуінің негізі.

Ата–ана әртүрлі, олардың мектепке көзқарасы да сан алуан. Сол үшін алдымен ата – ана өзін тану үшін психологиялық ойындар, тренингтер, сауалнамалар жүргізілді. Әрине, кез келген ата – ана өзі туралы да, баласы туралы да жоғары пікірде болады. Бала тәрбиесіндегі ата –ананың ролі басым екендігін, бала тәрбиесіне көңіл аз бөлінетінін мойындап, жауапкершілікті сезініп отыр. Сондықтан бұл жұмыстар бастапқы кезде ойын, сергіту ретінде жүргізілді.Өздерін, балаларын жаңа қырынан көре алатынын байқаған ата – аналар белсендігі арта түсті. Атап айтсақ, ата-аналар қамқоршылық кеңесі мен ата-аналар комитеті топтары құрылып, мектеп өміріне, бала өміріне байланысты іс-щараларға белсене ат салысады. Ата – аналармен жұмыстың кең тараған түрлері: жиналыстар, конференциялар, біріккен шаралар, сайыстар, тренингтер т.б. 

        1.Мектебімізде қаңтар айында"Отбасы-рухани жаңғырудың негізі" атты тақырыпта ата-аналар жиналысы болып өтті. Жиналыс 1-11 сыныптар аралығында өткізілді. Жиналыстың басты мақсаты  мектепке дейінгі білім беру мекемесінің отбасымен өзара әрекеттесуінің жаңа формаларын іздеу; ата-аналардың баласымен оң қарым-қатынасын қалыптастыру.Көптеген адамдар адамның бақыты отбасысыз өмір сүруі мүмкін емес деп келіседі. Ең қызықты жұмыс та, достар да, отбасы бере алатын нәрсені бере алмайды.Ата-аналарға арналған блиц сауалнамасы " отбасы дегеніміз не?» деген сұрақ қойылды осы сұрақ барысында көптеген пікір алмасулар болды, әр ата-ана өздерінің ойларымен бөлісті. Жиналыс өткізілгеннен кейін сынып жетекшілер, жиналыс болғаны жайлы ақпараттар өткізді.

        2. Қазақстан Республикасы Оқу ағарту министрлігі Балалардың құқықтарын қорғау комитеті  қыркүйектің әрбір екінші жексенбісі Қазақстанда Отбасы күні аталып өтілуін бекіту негізінде, мектеп арнайы іс-шара жоспары жасалып, бекітілді. Жоспар барысында мектеп кітапханашысы Джолбарисова Б.П. жанұямен бірге оқуға бағытталған кітаптар көрмесі ұйымдастырылса, 1-10 сынып оқушылары арасында «В теплом семейном кругу», «Семейные ценности», «Моя дружная семья» тақырыбында сынып сағаттары өткізілді. Пән мұғалімдері 9-10 сынып оқушылары арасында 3 тілде «Отбасы-бақыт мекені», «Family is the foundation of revival», «Семья-основа духовного возраждения» тақырыбында ең үздік эссе сайысы өткізіліп, жеңімпаз оқушылардың жұмыстарына арнайы стенд жасалды. 1-9 сыныптар арасында «Город счастливых семей» атты   бейнежоба жасалып, әлеуметтік желілерге жарияланды. «Мектепке жол» акциясы аясында «Жанұядан жанұяға көмек» ұранымен мектеп оқушыларында көмекті  қажет ететін оқушы балаларына материалдық көмек көрсетілуде. Бастауыш сынып оқушылары арасында «Моя счастливая семья», «Семья-волшебный символ жизни» тақырыбында сурет көрмесі ұйымдастырылыды. Әрбір өткізілген іс-шара әлеуметтік желілерде жарияланып отырды.

         3. 11 қыркүйек-Отбасы күні. "Отбасы-рухани жаңғырудың негізі". 1-11 сыныптар арасында жеке жұмыс жоспары құрылды. Сол құрылған жұмыс жоспары барысында 1-11 сыныптар арасында сынып жетекшілері жұмыстар жүргізді.Отбасы мен мектеп тәрбиесінің байланысы ажырамас бір бөлік. 7 жастан кейін, яғни мектепке түскеннен кейін бала көп уақытты сонда өткізеді. Отбасының әсері аздап әлсірейді, өйткені бала мұғалімнің басшылығына түседі. Бала ұжымда өсе бастайды, оның заңдарына сәйкес өмір сүреді. Ұжымның (қоғамның) ықпалы орасан зор. Бірақ соған қарамастан отбасы мен мектеп арасында күшті байланыс бар. Егер бала жақсы, мықты отбасында өмір сүрсе, онда талаптардан басқа, бала да сүйіспеншілік, қамқорлық, алады.Мектепте олар тек баладан талап етеді. Тәрбиеге жеке көзқарас-бұл мұғалімнің оқушыға тұлға ретінде дәйекті қатынасы. Өз дамуының жауапты субъектісі ретінде. Бұл мұғалімдердің жеке тұлғаға, оның даралығына, баланың шығармашылық әлеуетіне негізгі құндылық бағдарын білдіреді, ол өзара әрекеттесу стратегиясын анықтайды. Жеке көзқарас баланың терең біліміне, оның туа біткен қасиеттері мен мүмкіндіктеріне, өзін-өзі дамыту қабілетіне, басқалардың оны қалай қабылдайтынын және өзін қалай қабылдайтынын білуге негізделген. Мұғалім мен ата-ана баланың жеке басын қалыптастыру үшін бірге жұмыс істеуі керек. Ата-аналар мұғаліммен қаншалықты жиі сөйлессе, соғұрлым олар баланың білімі мен дағдыларын жақсартудың оңтайлы жолдарын табуға тырысады, соғұрлым баланың өзі үшін жақсы болады. Бала олардың жалпы қамқорлығында, бұл оның жақсы дамуына ықпал етеді. 

           4."Бір отбасы-бір кітап". Отбасылық оқу дәстүрлерін жаңғырту, рухани құндылықтарды қалыптастыру үшін облыстық "Бір отбасы-бір кітап" жобасы аясында мектепте бірқатар іс-шаралар жоспарланып, өткізілді.Негізгі мақсаты, отбасымен бірге балаларды кітап оқуға тартуға әсері мен маңызы зор екені барлығымызға белгілі. Аталған іс-шараға көптеген оқушылар қатысуда. Бастауыш сынып оқушыларына ақынның табиғат лирикасы, орта буын оқушыларына аудармалары, поэмалары, жоғары сынып оқушыларына қара сөздер бойынша үй жағдайында отбасылық іс-шаралар жалғастырылуда. Балалардың кітап оқуға деген құштарлығы, құлшынысы, рухани байлығының артуы көп жағдайда отбасындағы үлкендердің көрсеткен бағыт-бағдарына байланысты екенін жақсы білеміз.

        5.ЖББМ және бір оқушының ата анасымен жеке жұмыс.Қараусыздық пен құқық бұзушылықтардың алдын алу мақсатында мектепте әлеуметтік қауіпті жағдайдағы оқушылар мен отбасыларға мектепішілік бақылау ұйымдастырылды. Мектепішілік бақылауға қою профилактикалық сипатқа ие және жеке профилактикалық жұмысты ұйымдастыруға негіз болып табылады. Құқық бұзушылықтың алдын алу мәселелері педагогикалық кеңестерде, кеңестерде, сынып жетекшілерінің мектеп әдістемелік бірлестігінің отырыстарында, құқық бұзушылық пен қараусыздықтың алдын алу жөніндегі кеңесте, ата-аналар жиналыстарында жүйелі түрде қаралады.

       Педагог-психологтар, әлеуметтік педагогтар, сынып жетекшілері және мектеп әкімшілігі балалармен және ата-аналармен жеке жұмысты жүзеге асырады, әлеуметтік жағдайы төмен отбасылар мен "тәуекел тобындағы" отбасыларға барады, оқушылардың құқық қорғау органдарының қызметкерлерімен кездесулерін ұйымдастырады, тақырыптық сынып сағаттары мен әңгімелесулер өткізеді, мектепішілік есепте тұрған жасөспірімдермен жұмысты жүзеге асырды.

6.№2 Ата-аналар жиналысы.

Ата – аналар жиналысы-бұл мұғалімдер мен ата-аналардың бірлескен жұмысының негізгі нысаны, онда сынып қоғамдастығының өмірі мен оқушыларды мектепте және үйде тәрбиелеудің маңызды мәселелері талқыланады және шешіледі. Ата-аналар жиналысы не үшін қажет:

 1. Ата-аналар жиналыстары мектеп оқушыларын тәрбиелеу процесінің өте маңызды бөлігі болып табылады. Ең алдымен, мұндай іс-шаралар ата-аналардың мұғалімдермен диалогы болуы керек, тек мұғалімнің монологы ғана емес, әр оқушының қалай оқитыны туралы монотонды әңгіме болуы керек. 

2. Бірақ ата-аналардың өздері мұғалімге балалары туралы көп нәрсе айта алады, оларға оларды жақсы білуге көмектеседі, яғни мектепте болған кезде оларды жақсы түсініп, тәрбиелейді. Ата-аналармен танысудың басында мұғалім оларға оқушы, оның әдеттері, қиындықтары, қалауы, оған қандай пәндер жақсы берілетіні туралы сұрақтармен сауалнамалар бере алады. Осындай шағын сауалнамалардан кейін ата-аналар жиналып, олардың талдауы жасалады. Бұл сауалнамалар жаңа сынып жетекшісіне сыныпты, жеке балалардың мәселелерін және оларға деген көзқарасты тезірек білуге көмектеседі.

3.Ата-аналар жиналыстары сыныптың өзекті мәселелерін талқылауға және шешуге арналған. Мұғалім ата-аналар жиналыстарына басқа мұғалімдерді, сондай-ақ мектепте жұмыс істейтін психологты шақыра алады. Ата-аналар пән мұғалімдері мен психологқа сұрақтар қоя алады, олармен өз тәжірибелерімен немесе алаңдаушылықтарымен бөлісе алады. 

4. Ата-аналар жиналыстары ата-аналар тобын біріктіруге, оларды бір-біріне, сондай-ақ мұғалімдер мен мектепке жақындатуға арналған. Кейбір кездесулерге тек ата-аналар ғана емес, сонымен бірге оқушылардың өздері де қатыса алады, егер сыныпта бәрімен бірге талқыланатын сұрақтар болса. 

     7.Репродуктивті денсаулық орталықтарымен бірлесіп мамандардың консультацияларын, бірлескен отбасылық іс-шараларды өткізу. ЦРБ. г.Талгар кабинет «ЗОЖ».

       Жобаның мақсаты: білім беру ұйымының денсаулық сақтау кеңістігін білім беру және тәрбие қызметінің барлық субъектілерінің қызметін интеграциялау негізінде баланы тәрбиелеу және оны үйлесімді дамыту құралы ретінде құру, сондай-ақ балалардың денсаулығын сақтау саласындағы мамандар мен ата-аналардың құзыреттілігін арттыру.

Сондай-ақ, мектеп жасына дейінгі балалардың салауатты өмір салты туралы қарапайым идеяларын дамыту денсаулық жағдайы мен өмір салты арасындағы байланысты түсіну негізінде тұлғаның әлеуетті мүмкіндіктерін жан-жақты дамытуға бағытталғанын атап өткен жөн.

     Күтілетін нәтижелер:

1. Мектеп жасына дейінгі балалардың әлеуметтік тәжірибесін байыту, олардың көкжиегін кеңейту.

2. Балалардың салауатты өмір салты туралы түсініктерін қалыптастыру.

3. Ата – аналарды "отбасы-балабақша"бірыңғай кеңістігіне тарту.

8.Жалпы мектептік Қамқоршылық Кеңесін құру (жұмыс жоспарын құру және бекіту).

      Мақсаты: - білім беру мекемесіне белгіленген функциялардың мақсаттарын, міндеттерін іске асыруға және перспективалық дамуға жәрдемдесу, қаржылық және материалдық көмек көрсету, білім беру мекемесінің, оның білім алушылары мен қызметкерлерінің құқықтарын құқықтық қамтамасыз ету, қорғау және қолдау. 

      Міндеттері: білім беру мекемесінің қаржылық және материалдық базасын нығайтуға және жетілдіруге жәрдемдесу; дарынды және жоғары ынталы оқушыларды қолдау және олардың әртүрлі деңгейдегі олимпиадалар мен конкурстарға қатысуына жәрдемдесу; мектептің әлеуметтік - мәдени іс-шараларын ұйымдастыруға және өткізуге, білім беру және тәрбие процесін дамытуға жәрдемдесу; білім беру мекемесінің қызметін қамтамасыз ету және дамыту үшін қосымша ресурстар тарту; мекеменің материалдық-техникалық базасын жетілдіру білім беру, білім алушылардың жағдайын жақсарту.

    9.№3Ата-аналар жиналысы. Кесте бойынша 1-11 сынып аралығында 

Қайсысы жақсы: талапшыл ата-ана немесе адал болу керек пе? Егер ол орындауға міндетті талаптар мен нормаларды орындамаса, баланы қалай ынталандыруға болады? Бұл сұрақтарды ата-аналар мұғалімдерге ғана емес, психологтарға да жиі қояды. Бірақ егер бала үнемі ештеңе істей алмайтынын, көрші баланың жақсы оқитынын, ал әпкесі үйде көмектесетінін және ата-анасына сыпайы екенін айтса, бала біздің талаптарымызды орындай ма, әлде керісінше оны "бағдарламалауды"жалғастыра ма? Балалар айналасындағыларды үйренеді.

 Біз балаларды сирек мақтайтынымыз жасырын емес, кейде оның жағдайы туралы сұрауға уақыт жоқ. Біз өзімізді " қандай баға алдым?"балалар" жаңа не бар?"немесе" күн қалай өтті?»Баланы қолдайтын сөздер және оның өзіне деген сенімін бұзатын сөздер бар. Қолдау сөздері: - сені біле тұра, сенің бәрін жақсы жасайтыныңа сенімді болдым; - бұл туралы сізде кейбір ойлар бар, сіз бастауға дайынсыз ба…; -бұл үлкен сынақ, бірақ мен сенің оған дайын екеніңе сенімдімін; - бүгін сіз өзіңіздің әлсіздігіңізден жоғары көтеріле алдыңыз, қол жеткіздіңіз, одан да күшті болдыңыз, жеңдіңіз! Баланың өзін-өзі жетілдіру жолындағы кез-келген кішігірім жетістіктерін байқау қажет. Әрі қарай, ата-аналарға жолақтарға кесілген жадынамаларды оқу ұсынылды, олардың әрқайсысы біреуін дауыстап оқыды. Бұл кеңестер балаңызбен қарым-қатынаста тепе-теңдікті сақтауға көмектеседі деп үміттенемін. Сіз олар үшін үлгі екеніңізді есте сақтаңыз. Олар болашақта балаларын сіз қалай тәрбиелеген болсаңыз, солай тәрбиелейді. Міне ата – аналар жиналысында осы сұрақтар көтерілді, әр ата – ана өз пікірлерін айтты.

10.8 наурыз және 22 наурыз Наурыз Халықаралық әйелдер күнін мерекелеуге арналған ата-аналардың қонақ бөлмелері мен мерекесіне бару. Жоспар бойынша 1-11 сыныптар бейнежазба түсіру, жауапты сынып жетекшілері.Мектептің тәрбие жұмысының жоспарына сәйкес және білім алушылардың шығармашылық қабілеттерін дамыту мақсатында 2023 жылдың 05-07 наурызынан бастап мектепте 8 Наурыз көктем мерекесіне арналған мерекелік іс-шаралар өткізілді. Көктеммен бірге бізге әдемі және керемет мереке-8 наурыз Халықаралық әйелдер күні келді. 8 Наурыз-көктемнің ең таңғажайып, ең нәзік мерекесі! Бұл күн ерекше, ол күн сәулесімен, әйелдердің күлімсіреуімен жылытылады, нәзіктікпен безендірілген.

11."Балаларды рухани-адамгершілік тәрбиелеудегі мектеп пен отбасының ынтымақтастығы".семинар-тренинг өткізілді. 5-11 сыныптар арасында.

Өздеріңіз білетіндей, отбасында рухани-адамгершілік негіздерді тәрбиелеу білім берудің кең процесінің бөлігі болып табылады, оған міндетті түрде білім беру мекемесі қатысады. Бұл мектеп оқушылардың отбасылық тәрбиесінің белсенді қатысушысы болуға арналған. Отбасы мектеппен бірге бүкіл білім беру процесінің тиімділігін анықтайтын тәрбиелік орта жағдайларының маңызды кешенін жасайды. "Жас кезіңде жақсы әдет-ғұрыптарды үйрен, жамандық ойға келмейді", - дейді халық даналығы. Бұл жеке тұлғаның адамгершілік қалыптасу жолындағы алғашқы маңызды әлеуметтік институт болып табылатын отбасы. Қоғамның моральдық нормалары бастапқыда баланың алдында отбасының бүкіл өмір салтына еніп, тіпті олар түсінбестен, мінез-құлықтың жалғыз мүмкін әдісі ретінде үйренеді. Бұл отбасында әдеттер, өмірлік принциптер қалыптасады. Отбасындағы қарым-қатынастың қалай құрылатынына, мұнда қандай құндылықтар, мүдделер бірінші орында тұрғанына, балалардың қалай өсетініне байланысты. Балаларды зұлымдықтан, төзбеушіліктен, ақыл-ойды жоғалтудан сақтау маңызды. Өмірден ләззат алу қабілеті және қиындықтарға, мейірімділікке, төзімділікке, адалдыққа, адалдыққа, басқа адамдарға жанашырлық таныта білу, еңбекқорлық, табиғатқа ұқыпты қарау – бұл ерте балалық шақта қалыптасқан негізгі құндылықтар. Өкінішке орай, бүгінгі таңда отбасында баланы тәрбиелеу мен дамытуға әрдайым көңіл бөлінбейді.

12.№5 Ата-аналар жиналысы.

Тақырыбы: "қарым-қатынас әдістері және педагогикалық әсер ету әдістері". 

Мақсаты: балалар мен ересектер үшін қарым-қатынастың маңыздылығын анықтау; балалар мен ата-аналар арасындағы қарым-қатынастың ерекшеліктерін анықтау; ата-аналар мен балалар арасындағы қарым-қатынас мәселелерін қарастыру, жиналыс тақырыбы бойынша талқылау жүргізу.

13."Отбасылық тәрбие" айлығы (10.05-31.05.23 ж) 15 мамыр-Халықаралық Отбасы күні. Жеке жұмыс жоспары құрылып, жоспар желісінде жұмыстар жасалды.

Мақсаты: балаларда отбасы туралы идеяны бірге өмір сүретін, бір-бірін жақсы көретін, бір-біріне қамқор болатын адамдар ретінде қалыптастыру; Баланың оң әлеуметтік рөлдерді орындау қабілетін дамыту; Отбасы мүшелерін құрметтеуге тәрбиелеу, жәдігерлер мен әдет-ғұрыптарға ұқыпты қарау.

14.1 маусым-Балаларды Қорғау күні. 1-4 сыныптар арасында салтанатты жиын болып өтті, Балаларды қорғау күніне орай мектебімізде маусым айының 1 жазғы лагерь ашылды. Ашылу салтанатына мектеп директоры, мектеп әкімшілігі, мұғалімдер қатысты. 1-4 сынып оқушылары концерттік қойылымдар қойды, ән айтты, би биледі, жоғарғы деңгейде өтті.

Балаларды қорғау күні бүкіл әлемге болашақ жас ұрпаққа байланысты екенін еске салады. Баланың құқықтарын сақтау және құрметтеу дамыған және гуманитарлық қоғамның қалыптасуына әсер етеді.

5. ЕҢБЕК, ЭКОНОМИКАЛЫҚ ЖӘНЕ ЭКОЛОГИЯЛЫҚ ТӘРБИЕ

Мақсаты: Тұлғаның өзін кәсіби анықтауына саналы қарым-қатынасын қалыптастыру, экономикалық ойлауын және экологиялық мәдениетін дамыту. 

Тәрбие жұмысының бесінші бағыты еңбек, экономикалық және экологиялық тәрбие-оқушыларды табиғатты сақтауда белсенді азаматтық ұстанымын тәрбиелеу; табиғатқа аялы қарым-қатынасын, оның байлығын еселеу ұмтылысын қалыптастыру; балалар мен жастарда экологиялық сауаттылықтың «экологиялық санасының» жоғары деңгейін, табиғат пен қоғамның экоэволюциясын қабылдау қабілетін дамыту және күнделікті өмірде оларды басшылыққа алуы үшін жағдай туғызу. адамның экономикалық ойлау мен экологиялық мәдениетін дамытады, кәсіби өзін-өзі анықтауға деген саналы көзқарастарын қалыптастырады. Еңбек, экономикалық және экологиялық тәрбие берудін міндеті табиғат тағдыры үшін тұлғаның жауапкершілік сезімін қалыптастыру, жанашырлық сезімін ояту,адам мен қоршаған ортаның біртұтастығын сана сезімдеріне дағдыландыру.

Технология сабақтарындағы еңбек тәрбиесі, қосымша білім беру, мектептен тыс, сабақтан тыс іс-әрекеттер; кәсіпорындарға саяхаттар, тәлімгерлермен, жаңашылдармен, табысты кәсіпқорлармен кездесулер, тәлімгерлік, дуальдық білім беру, кәсіби шеберлік байқаулары, студенттердің құрылыс және педагогикалық отрядтары; «Өмірді және мансапты жоспарлау», «Кәсіби сынамалар» жобаларын іске асыру; «Технология» пәнінің, оқу шеберханалары мен зертханалардың материалдық-техникалық базасын нығайту арқылы жүзеге асырылады. 

Мектепте берілетін экономикалық тәрбие мен дағдыны халыққа пайда келтіретін қару ретінде бағалы еңбектің бала тәрбиесіндегі ерекше маңызын көре білу шарт. Оның танымдық көзқарасы бойынша экономикалық табыс , елдің және жеке адамның ырысының мол болуы, әр адамның белсенді   еңбек етуі арқылы  бақытты өмір сүруге ұмтылуына байланысты. 

1. Білім алушылардың кәсіптік бағдарлануын диагностикалау және анықтау: - 7-11 сынып оқушыларына кәсіби диагностика жүргізу бойынша құралдарды пайдалану бойынша әдістемелік ұсынымдар

2."Ең таза сынып". Мектеп ауласын көгалдандыру және сынып бөлмелерін тазалау, 1-11 сыныптар аралығында сынып жетекшілерге жүктелген жұмыстарды атқару. Мектеп қызметінің бағыттарының бірі-оқушыларды экологиялық және еңбек тәрбиесі. Мектеп оқушылардың экологиялық мәдениетін қалыптастырудың, олардың жаңа азаматтық санасын қалыптастырудың тиімді құралы бола алады. Барлық қабілеттеріңізді, сұраныстарыңызды, қызығушылықтарыңызды, түстердің кішкентай әлемінің идеалды моделін жүзеге асыруға болатын бірыңғай кешен құру – бұл жоба авторларының ниеті. Мектеп, біз үшін сынып-бұл әркім өзін жайлы сезінетін, өзіне және басқаларға пайдасын тигізу үшін өзін-өзі жүзеге асыруға, өмірлік шығармашылық табысқа жету тәжірибесін алуға кең мүмкіндіктері бар әлем.

Осылайша, біздің мектеп-бұл бір уақытта бірқатар функцияларды орындайтын әмбебап құрал: танымдық, дамытушылық, рухани-адамгершілік, әлеуметтік қатаю функциясы, тұлғаның азаматтық қалыптасуы, өз қызметін жобалау функциясы. Жобаның қатысушылары бола отырып, оқушылар өздерін әртүрлі әлеуметтік рөлдерде сынап көреді, бұл олардың қоғамда сәтті әлеуметтенуіне ықпал етеді. "Мектеп кабинетін көгалдандыру" жобасы оқушылардың белсенді азаматтық ұстанымын және олардың экологиялық мәдениетін қалыптастырудың тиімді құралы болып табылады. 

Жобаның мақсаты: балаларды өз қызметі арқылы қоршаған ортамен үйлесімді өмір сүруге үйрету, балалардың гүлдер әлемінің әртүрлілігі туралы түсініктерін кеңейту, мектептегі татар тілінің кабинетін көгалдандыру.

Міндеттері: экологиялық мәдениетті қалыптастыру; жердегі барлық тіршілік иелеріне ұқыпты қарау, табиғатқа деген сүйіспеншілік арқылы балаларды адамгершілікке тәрбиелеу; оқушыларды сыныпты көгалдандыру бойынша практикалық жұмысқа тарту арқылы еңбек дағдыларын алу, жабық өсімдіктерді көбейту тәсілдерін зерттеу; жабық өсімдіктерді өсіру және күту дағдыларын қалыптастыру; "мектеп кабинетінің өсімдіктері"буклетін әзірлеу.

3.Мектепте жасақ құру және "Жасыл патруль" қатарына қабылдау.

Біздің мектептің "Жасыл патруль" отрядының жұмысы балалардың орманға, оның әрбір ағашына және оған дұрыс күтім жасауына ұқыпты қарауының лайықты мысалы болып табылады. Осы отрядтың жұмысы шеңберінде қойылған міндеттер мен мақсаттар өз нәтижелерін береді: балалар практикалық жұмысқа белсенді қатысады; орман объектілерін мүмкіндігінше қалпына келтіреді; халық арасында ағарту жұмыстарын жүргізеді; кент тұрғындарымен бірлесіп "Өз ағашыңды отырғыз!». Ең бастысы, тірі табиғаттағы балалар тірі заттармен байланыста болады, оларды сезінеді, бақылайды, яғни бақылау арқылы әр бала белгілі бір қорытындыға келеді. Іс жүзінде олар өздерінің білімдерін, дағдыларын қолданады, осылайша орманға, тоғайға, саябаққа және басқа да экологиялық объектілерге ұқыпты қарау дағдыларын қалыптастырады. Бұл табиғатты танудың даусыз және жетекші түрі.

Бағдарламаның мақсаты: 

табиғатты қорғау іс-шараларын ұйымдастыру және өткізу, табиғатты ұтымды пайдалануды насихаттау және елді мекеннің жасыл желектерінің табиғи ресурстарын барынша молықтыру. 

Бағдарламаның міндеттері: 

1. Біздің Отанымыздың табиғи байлығын зерттеу және қорғау: ормандар, жануарлар, құстар; Топырақ эрозиясымен күресу; жасыл желектерді қорғау. 

2. Ағаштарды, бұталарды отырғызу және оларды қорғау, елді мекен тұрғындарын жергілікті жерді көгалдандыруға тарту; 

2. Насихаттау-ағарту жұмыстарын жүргізу.

"Жасыл патруль" отрядының мақсаттары мен міндеттері:

Біздің Отанымыздың табиғи байлығын қорғау: ормандар, жануарлар, құстар; Топырақ эрозиясымен күресу; жасыл желектерді қорғау; Жасыл патруль отрядының мүшелері ағаштарды, бұталарды отырғызып, күзетеді; Жасыл патруль отрядының мүшелері табиғатты қорғау туралы Заңды бұзғандармен күресуде; Елді мекен тұрғындарын елді мекенді көгалдандыруға тартады; "Жасыл патруль" отрядының мүшелері жасыл желектердің, ормандардың, тоғайлардың, саябақтардың флорасы мен фаунасының пайдасы туралы ағарту жұмыстарын жүргізеді.

Жасыл патруль отрядының құрылымы:

Жұмыстағы ең бастысы-5-сыныптан бастап 11-сыныпқа дейінгі барлық оқушыларды қамтитын тәжірибеге бағытталған және табиғатты қорғау қызметі (ерікті отрядтың жұмысына қатысу); Жасақтың жұмысын балалар сайлаған командир басқарады; Жасақ командирі күзет бөледі, "Жасыл патруль" жасағы мүшелерінің жиындарын өткізеді, жұмыс жоспарлары мен кестелерін жасайды, есеп беру құжаттарын жүргізеді, түрлі ұйымдармен және әлеуметтік серіктестермен тұрақты байланыста болады; Жасыл патруль отряды мүшелерінің айырым белгілері: Жасыл патруль отрядының мүшелері ерекше бөлшектерге ие: Жасыл галстуктар мен эмблема.

4."Экологиялық күнтізбе" жобасына қатысу. 

Табиғатпен үйлесімді өмір сүру-өркениетті сақтаудың қажетті шарты. Прогресстің әсерінен табиғат барған сайын зардап шегеді. Адам табиғатқа мұқият және ақылды болуы керек. Қазіргі заманның экологиялық жағдайы адамдардағы қоршаған орта мен экологиялық білім мәселелеріне белсенді көзқарасты тәрбиелеуді талап етеді. Қазіргі уақытта экологиялық білім адам қызметінің әсерінен болатын қоршаған ортаның жағымсыз өзгерістерімен байланысты ерекше өзектілікке ие болуда. Бұл оқушыларға экологиялық білім беру жобасы. Жобада оқушылар экологиялық мерекелермен танысады, экологиялық күнтізбе жасайды, экологиялық ертегіні театрландыруға дайындайды, суреттер көрмесіне қатысады.

Жобаның мақсаты: мектеп оқушыларын өзін-өзі тәрбиелеу және ақпараттандыру үшін қазіргі заманның экологиялық мәселелерін және олардың денсаулыққа әсерін зерттеу. 

Жобаның міндеттері:

1. Әдебиеттер мен интернеттегі экологиялық күнтізбе күндері бойынша материалды жинаңыз және талдаңыз. 

2. Қазіргі заманның экологиялық мәселелерін зерттеу бойынша практикалық жұмыс жүргізу. 3. Оқушылардың экологиялық білімімен байыту. 

Оқу жылы аралығында 2-11 сыныптар аралығында биология пәні мұғалімі береілген тапсырма бойынша жоспарлар құрып, жоспар бойынша жұмыс жүргізді.

5. Еңбек және экономикалық тәрбие айлығы. 

1-11 сыныптар үшін жеке жұмыс жоспары құрылып, құрылған жоспар бойынша жұмыстар жүргізілді.

Тәрбиенің басқа салаларымен тығыз байланысты тәрбиенің түрі экономикалық тәрбие. Экономикалықтәрбиенің негіздері еңбек тәрбиесінде жатыр. Оқушының еңбекті қажетсінуін, еңбексүйгіштігін, қоғамдық еңбектегі белсенділігін, саналы еңбек тәртібін және басқа да моральдық сапаларын қалыптастыру экономикалық тәрбиенің алғышарттары болып табылады. 

Экономикалық тәрбие деп оқушыларды экономикалық білімдер негіздерімен қаруландыру, қоғамның экономикалық саясатын ұғындыру өндіріс, айырбас, бөлісу және тұтыну шеңберіндегі негізгі экономикалық қатынастарды тәжірибеде меңгерту деп түсінуге болады.

Экономикалық білімді тарату үшін қолда бар барлық құралдар: сабақтар, әңгімелесулер, консультациялар, конференциялар, зертханалақ сабақтар, зерттеу әдістемелері қолданылып, экономикалық тәрбие беру жөніндегі журнал шығарылады, мұғалімдерге арналған курстар ұйымдастырылады, әдістемелік материалдар таратылады, теледидар кеңінен пайдалынады. Алайда, негізгі міндет мектепке жүктеледі. Қазіргі кезеңде болып жатқан әлеуметтік-экономикалық қоғамдық саяси өзгерістер жағдайында еліміздің әрбір азаматы, әсіресе жас түлектер өмірдің дамуынан қалыспай өзінің Отандық парызын еш уақытта естен шығармауы керек. 

  Әрине, бұл өте жауапты жұмыс. Сондықтан нарықтық экономикаға байланысты оқушыларға тәрбие мен білім беру ісін басқару, оны жетілдірудің жолдарын іздестіру және ұтымды қолдану мектеп педагогикалық ұжымдарының төл ісі болмақ. 

6. Пәндерге қызығушылықты анықтау мақсатында 9-сынып оқушыларымен тестілеу өткізу. 

9 сыныптар аралығында оқушылардың қызығушылығын анықтау үшін таңдаған пәндерінен тест алынды. Оқушылардың болашақта қандай мамандықты қалайтынын білдік, сол мамандық бойынша сұрақтар қойылып оқушы мен мұғалімдер арасында сұхбат өткізілген болатын.

      Мақсаты: оқушылардың нақты мамандық таңдағандығын анықтау, қандай да болмасын мамандыққа тән адам қасиеттері жөнінде ақпарат беру, мамандықтарға деген ынта- ықыласын арттыру.

Мамандықтың жаманы жоқ, бірақ мұның кез-келгеніне икемділік қажет, бұл тамақ асыраудың ғана жолы емес, үлкен өнерді, зор шеберлікті қажет ететін нәрсе. Кімде-кім өзінің ыңғайына қарай өз жолымен қызмет етсе, өз басына да, әлеуметке де үлкен пайда келтірмек. Өз орнында істеген адамның жұмысы да өнімді, берекелі болмақ, Ж.Аймауытов айтқандай: «Өмірде өз мақсаттарымызға жету үшін қабілетімізге қарай мамандықты таңдай білейік!»

     Мамандық таңдау- өте жауапкершілікті және маңызды іс. Мамандық таңдауда әр адам өзінің қызығушылығына, қабілетіне, бейімділігіне, қалауына сүйену керек.

40 мыңға жуық әр түрлі мамандықтар бар. Статистердің зерттеуі бойынша жыл сайын 25 млн адам өзінің жұмыс орнын ауыстырып, оның 12 %-і қайтадан өз орнына қайтып оралады екен. Бұдан мамандықты таңдауда әр маман қателесіпті деуге бола ма? Әлде өзінің болашақтағы профессионалды қызметіне жан- жақты дайындалу керек пе? Қоғамға, адамдарға пайдасын тигізетін мамандықтарды қалай таңдауға болады?

7. "Сәлеметсіз бе, Жаңа жыл!». 

    Ең таңғажайып, сиқырлы және ертегі мерекесі-Жаңа жыл. Балалар мен ересектер сыйлықтар мен жаңа жылдық ғажайыптарды асыға күтеді. Мереке бірге келеді шыршаның хош иісі, ұшқын шамдарының жылтырлығы, түрлі-түсті гирляндалардың толып кетуі... Жаңа жыл қарсаңында дәстүр бойынша біздің мектепте мерекелік қолөнер көрмесі өтті. 

Көрменің мақсаты: балалардың көркемдік талғамын, қиялын, бастамасын дамыту; балалардың, ата-аналардың бірлескен шығармашылығы, оқушы мен отбасының байланысын нығайту және жәрдемдесу, мерекелік, Сиқырлы, жаңа жылдық атмосфера құру.

Көрме міндеттері: 1. Жаңа жыл қарсаңында топта мерекелік атмосфера жасау. 

       2. Ата-аналарды балалармен шығармашылық қызметке тарту. Бірлесіп жасалған шығармашылық жұмыстар балалар мен ата-аналарды жақындастырады. Жаңа жылдық мерекелерге бірлесіп дайындалудың, үйді безендірудің, өз қолыңызбен сыйлықтар жасаудың тамаша дәстүрлері жандануда. Балалар мен ата - аналар бірлесіп жасаған түрлі шыршалар, әдемі аққала мен қар ерекше, қызықты, жарқын болып шықты және жаңа жылдық көңіл-күйді көрсетеді. Отбасылық шығармашылықтың жаңа жылдық және қысқы сюжеттері тобының киім ауыстыратын бөлмесін безендіріп, жаңа жылдық интерьерге ерекше элемент енгізді. Қатысу, шығармашылық және қиял үшін отбасыларға алғыс айтамыз! Көрмеге бей-жай қарамаған ата-аналарға үлкен рахмет.

8."Экологиялық мәдениет", "Экологиялық этика".

           Республикамыз дамудың жаңа жолына түскен кезеңде жас ұрпақты ізгілікке, эстетикаға, отан сүйгіштікке баулитын экологиялық білім мен тәрбие берудің маңызы арта түсуде.

           Себебі, "табиғат - қоғам - адам" жүйесіндегі қарым - қатынастардың шиеленісуі жылдан - жылға күшейіп, экологиялық зардаптар тіршілікке қауіп төндіріп отыр. Экологиялық тәрбие экологиялық білімділікпен тығыз байланыста қалыптасады.. Экологиялық білім беру бағытында экология ғылымында негізгі ұғымдар мен түсініктер бар, олардың негізділері: "экологиялық сана", "экологиялық сауаттылық", "экологиялық этика", "экологиялық мәдениет", "экологиялық білім", т. б. Экологиялық ұғымдардың мәнін әрбір оқушы білуі тиіс. Ұғымдарды түсіну оқушылардың табиғатқа деген көзқарасын қалыптастырады.

           Қазіргі кезде адам табиғат байлықтарын өз керегінше алып пайдағып жаратып қана қоймай, олардың табиғи түріне ірі - ірі өзгерістер енгізуде. Сондықтан қазір адамзат алдында тұрған көкейкесті мәселенің бірі қоршаған ортаның тиімді қарым - қатынасының негізгі ұстанымдарын қайта қарау, туған табиғатты аялап, оны қорғаудың экологиялық жолдарын ұтымды шешу. Бүгінгі таңдағы мектеп мұғалімдерінің аса жауапты міндеттерінің бірі оқушылардың санасына қоршаған ортаға деген сүйіспеншілікті қалыптастырып, сол арқылы туған өлке табиғатының байлығын сақтау және молайта түсуге бағытталған сезімдерін тәрбиелеу.

          Қағидалар білім алушылардың дүниетанымын қалыптастыруда маңызды рөл атқарады. Сонымен қатар жаратылыстану пәндері: география, физика, химия, биология, сондай-ақ әлеуметтік ғылым салалары – қоғамтану пәндері арқылы білім алушылардың дүниетанымдық қабілеттері кеңейіп, тереңдетіліп, биосфера және оның компоненттері арқылы жүретін процестерді кеңінен ойлайды. Олар экологияның заңдары мен заңдылық- тарын, табиғаттың тепе-теңдік процесі мен табиғат пен қоғамның өзара байланысы мен бір-біріне тәуелділігін тереңірек түсінеді. 9-11 сыныптар аралығында биология пәнінің мұғалімі Чумаченко А.В. осы берілген тақырып бойынша, бейнежазбалар жасаған болатын.

9.Кәсіптік бағдар беру жұмысында ақпараттық технологиялар мен Интернет ресурстарын пайдалану. 

           «Еліміздің ертеңі бүгінгі жас ұрпақтың қолында, ал жас ұрпақтың тағдыры ұстаздардың қолында» деген.

            Қазіргі заман талабы – оқытудың жаңа технологияларын меңгеру. Оқытудың жаңа технологияларының бірі – ақпараттық технология. Ақпараттандыру технологиясының дамуы кезеңінде осы заманға сай білімді, әрі білікті жұмысшы мамандарын даярлау оқытушының басты міндеті болып табылады. Қоғамдағы ақпараттандыру процестерінің қарқынды дамуы жан-жақты, жаңа технологияны меңгерген жеке тұлға қалыптастыруды талап етеді.Бүгінде еліміздің экономикасының барлық салаларын цифрландыру күн тәртібінің басты тақырыптарының бірі. Осы бағытта басталып жатқан белсенді жұмыстың алғашқы бағыттардың бірі білім беру деп аталады.

       Цифрлік сауаттылық - бұл адамның өмірдің барлық салаларында цифрлік технологияларды сенімді, тиімді, сыни және қауіпсіз қолдануға дайындығы және қабілеті. Цифрлік сауаттылық - ақпараттық қоғамдағы қауіпсіздіктің негізі, ХХІ ғасырдың ең маңызды білімі. Цифрлік сауаттылықты қалыптастыру оқырмандық, математикалық және жаратылыстану сауаттылығымен тең дәрежеде назар аударылуы керек.

        Расымен де, адамзат қауымы жыл санап емес, ай санап, тіпті апта мен күн санап цифрландыру заманының сиқырлы әлеміне еніп барады. Цифрландыру технологиялары дегеніміз – бұл бұрын-сонды адамзат бастан кешпеген ғажайып әлемнің жаңа құралдары. Қазіргі күні бұл технологиялар жасақталу үстінде. Олар қазірдің өзінде біз тамсанып айта беретін ақпараттық технологиялардың өзін жолда қалдыра бастады.

        Заманауи технологиялар біздің өмірімізге тұрақты түрде енгізілуде, «Цифрлік» тұжырымдамасын тек ғылыми конференцияларда ғана емес, күнделікті өмірде де жиі кездесетін болдық. Кейбір адамдар әлі күнге дейін цифрлау үрдісінің артықшылықтары мен кемшіліктері туралы пікірталастарда. Цифрландыру процесті және өндіріс кезеңдерін толық автоматтандыруды, өнімнің дизайнынан бастап, оны түпкілікті тұтынушыға жеткізумен аяқтауды, сондай-ақ кейіннен өнімге техникалық қызмет көрсетуді білдіреді.

       Ғылымның қарқынды дамуы барысында көптеген корпорациялар өндірістің барлық деңгейлерінде жаңа технологияларды қолдана отырып жұмыс істеуге дайын қызметкерлерді талап етеді және арнайы дағдыларға ие емес қызметкерлер қажеттілігі артта қала беруде. Осы проблемаларды шешу, әрине, білім беру процесін қайта жаңғыртуды талап етуі тиіс.

Цифрландыру тікелей бұрын қол жетімді болмаған жоғары оқу орындары мен мектептер үшін ашылатын цифрлік технологияның оқу құралдарымен байланысты. Олардың ішінде онлайн оқу аса ерекшеленеді. 9 сынып оқушыларына адағы уақытта мамандық таңдау мәселесі бойынша, мектеп психологы Бейсова А.А. психологиялық тұжырымдар жасап, көптеген жұмыстар жүргізілді.

10."Туған планетамызды сақтайық" жобасы. 

         Планетаны табиғат заңдылықтарын терең түсіну, табиғи қауымдастықтардағы көптеген өзара әрекеттесулерді есепке алу, адам табиғаттың бір бөлігі ғана екенін түсіну арқылы жүзеге асырылатын адамдардың қызметі ғана құтқара алады. Бұл дегеніміз, экологиялық проблема бүгінде Қоршаған ортаны ластанудан және адамның жердегі экономикалық қызметінің басқа да жағымсыз әсерлерінен сақтау мәселесі ретінде ғана туындамайды. Ол адамдардың табиғатқа стихиялық әсерін болдырмау мәселесіне, онымен саналы, мақсатты, жүйелі түрде дамып келе жатқан өзара әрекеттесуге айналады.

       Мұндай өзара әрекеттесу әр адамда экологиялық мәдениеттің, экологиялық сананың жеткілікті деңгейі болған кезде жүзеге асырылады, олардың қалыптасуы балалық шақтан басталып, өмір бойы жалғасады.

Мақсаты: мектеп жасына дейінгі балалардың экологиялық мәдениетін тәрбиелеу, табиғатты қорғауға және айналасындағыларды осыған шақыруға ұмтылу. Экологиялық акцияның мақсатына келесі міндеттер шешілген сайын қол жеткізіледі: Білім беру-қазіргі заманның экологиялық проблемалары және оларды шешу жолдары туралы білім жүйесін қалыптастыру; Тәрбиелік – экологиялық тұрғыдан дұрыс мінез-құлық пен іс-әрекеттің, салауатты өмір салтының мотивтерін, қажеттіліктері мен әдеттерін қалыптастыру; Дамыту-өз жерінің жағдайын зерттеу, бағалау және қоршаған ортаны жақсарту бойынша зияткерлік және практикалық дағдылар жүйесін дамыту.

7-11 сыныптар арасында биология пәні мұғалімі жоғарғы сынып оқушыларына эссе жаздырып, бейнежазбалар көрсеткен болатын.

11.Құқық қорғау органдарының өкілдерімен кездесу. "Тәуекел тобының", "қиын балалардың", "қолайсыз отбасылардың"ата-аналарымен жеке әңгімелер.

        Жоспарға сай 5-11 сыныптар аралығында, мектеп психологы мен мектеп инспекторы берілген тақырыптар бойынша оқушылармен кездесулер өткізген болатын.

        Жыл сайын "тәуекел тобы" деп аталатын балалардың саны артып келеді - өмірінің белгілі бір жағдайларына байланысты басқа санаттардан гөрі қоғам мен оның қылмыстық элементтерінің жағымсыз сыртқы әсерлеріне ұшырайтын балалар санаты. Қарастырылып отырған балалар санаты басқаларға қарағанда әлеуметтік бейімделу қаупіне көбірек бейім, бұл нашақорлар арасында жасөспірімдер санының өсуіне әкеледі. 

         Балалардың тәуекел тобына енуінің ең маңызды себебі - отбасылық қолайсыздық (гипоопека, гиперопека, отбасындағы қажетсіз және жалғыздық сезімі, хаотикалық тәрбие, алкогольдік және отбасы мүшелерінің басқа да тәуелділіктері). Отбасылық қолайсыздық балалардың мінез-құлқында, олардың дамуында, өмір салтында көптеген проблемаларды тудырады және құндылық бағдарларының бұзылуына әкеледі. Әр түрлі оқушылар" қиын " санатына жатады: қолайсыз отбасылардан шыққан балалар, үлгермегендер, тәртіпсіз балалар, әртүрлі жүйке және психикалық ауытқулары бар балалар, сондай-ақ кәмелетке толмағандардың істері жөніндегі комиссияларда есепте тұрған жасөспірімдер.

Мақсатқа жету үшін келесі міндеттер шешіледі: 

1) тәуекел тобындағы балаларды уақтылы анықтау 

2)оқушылар арасында лицейде және лицейден тыс тәртіптік бұзушылықтарға әкелетін уәждемелер мен себептерді зерделеу 

3) өмірлік қиын жағдайларға тап болған оқушыларды психологиялық-педагогикалық сүйемелдеу; 4) оқушылардың эмоционалды жағдайын диагностикалау 

5) жасөспірімдердің жеке адамгершілік қасиеттерін қалыптастыру 

6) құқық бұзушылықтарға құндылық қатынасын өзгерту, өзінің мінез-құлқы үшін жеке жауапкершілікті қалыптастыру 

7) оқушыларды олардың мүдделеріне, қабілеттеріне, психикалық жай-күйіне барабар оң қызметке тарту 

8) жасөспірімдер ортасында қадағалаусыз қалуға, құқық бұзушылықтарға және ПБЗ теріс пайдалануына әкеп соғатын қауіп факторын азайту 

9) осы топтағы жасөспірімдерде адамгершілік қасиеттерді, салауатты өмір салты туралы түсініктерді қалыптастыру.

10) девиантты мінез-құлықтың алдын алу және түзету 

11) девиантты мінез-құлқы бар балаларда коммуникативтік дағдыларды дамыту. 

12) ата-аналардың, педагогтердің, оқушылардың психологиялық-педагогикалық құзыреттілігін дамыту. 

        Тәуекел тобындағы балалардың негізгі қиындықтарына мыналар жатады - мұғалімдермен, басқа ересектермен қарым-қатынас мәселелері; 

- "мен" теріс бейнесі, өзін-өзі бағалаудың жеткіліксіздігі;

 - өмірдің оң мақсаттарының болмауы; - оқудағы қиындықтар.

 12."Ересектер мен балалар табиғатқа жауап береді". 

        5-8 сыныптар аралығында оқушыларға биология пәні мұғалімі Чумаченко А.В. эко-ойындар өткізді. Ойынның негізгі мақсаты оқушыларға табиғатты қалай аялап, таза ұстау керектігін, адамның табиғатпен тығыз байланысты екенін оқушылар жадына қалдыру мақсатында өткізілген ойын.

     Мақсаты: оқушылардың экологиялық мәселелерге қызығушылығын ояту, оқушыларды қоршаған ортаны қорғау мәселелерімен, Экологияның негізгі проблемалары мен міндеттерімен таныстыру. 

    Тапсырмалар: білім беру:қазіргі заманның экологиялық проблемалары және оларды шешу жолдары туралы білім жүйесін қалыптастыру; дамыту: өз жерінің қоршаған ортасын зерттеу, бағалау және жақсарту бойынша зияткерлік және практикалық дағдылар жүйесін дамыту; қоршаған ортаны қорғау жөніндегі белсенді қызметке ұмтылысты дамыту; экологиялық жағдайларды талдау қабілетін дамыту, бір-бірінің жауаптарын тыңдау қабілетін дамыту; тәрбиелік: табиғатқа деген сүйіспеншілікті, тіріге мейірімді, ұқыпты қарауды тәрбиелеу; балалар арасындағы достық сезімдерді тәрбиелеу; 

13.Кәсіптік бағдар беру жұмысы. Колледж және ЖОО өкілдерімен кездесу.

     Жүздесуге шақырылған оқу орталығының өкілдері балаларға болашақ мамандығын таңдау да жанүяның көмегінің мүмкін жолдары туралы айтып берді. Сондай-ақ, басқа да мамандықтар жөнінде мәліметтермен бөлісті, еңбек нарығында енді ғана пайда болған мамандықтар жөнінде мағлүматтар берді. Ата-аналардың балаларының жөнінде мамандық немесе қандай да бір пікірмен, не баласына көмек сұрай келген жағдайларда да мамандар оған өздерінің дайын жауаптарын берген болатын.

     Мамандық  таңдау-адам өміріндегі ең маңызды қадамдардың бірі. Себебі, адам тағдырының бір бөлігі таңдаған  мамандығымен  ұштасып жатады. Адам асқақ  арманға, биік мақсатқа ұмтылады. Осы кез  ұлы Абай атамыздың «Сен де бір кірпіш дүниеге, кетігін тап та, бар қалан» деген сөзін  естен шығарамыз? Әр мамандық өзінше тартымды, өзінше ерекше, қажетті болып саналады. Бірақ сол мамандықтардың ішінен жастардың өзіне сай мамандықты  дұрыс  таңдауына  ықпал  ететін отбасы мен мектеп мамандары да өздерінің ақыл-кеңесін ортаға салып, балаларды дұрыс бағыттап, тура жолға салып жіберсе, нұр үстіне нұр болар еді.

14. Балаларды одан әрі оқыту және олардың кәсіби таңдауы бойынша 9-сынып ата-аналарына сауалнама жүргізу. 

Ата – аналардан сынып жетекшілер оқушылардың кәсіби таңдауы бойынша сауалнамалар жүргізген болатын.

Мақсаты:     Ата-ананың баласының  мамандық таңдауда білімін,  бойындағы қабілеті мен икемділігі жайлы ойларын білу, ой бөлісу; Баласына кәсіптік бағдар беру.Баласының  терең білім алуына жағдайын туғызып, адами құндылықтарды сақтай отырып еңбекқорлыққа, табандылыққа  тәрбиелеу. Сонымен қатар баланың жанұяда, мектепте көшбасшылық қабілеттерін дамытып, тез тіл табыса алатын, ашық мінезді, өзіне сенімді жеке тұлғаны қалыптастыру. 

Қазірден бастап бала өз болашақ мамандығын таңдап, осы мамандығына сәйкес қажетті пәндерді терең меңгеру.

15."Құстар көмек сұрайды". Биология пәні мұғалімі 5-7 сыныптар аралығында құстарға көмек ретінде, құстар қыстап қалатын ұя жасауға үйреткен болатын. 

Мақсаты: Балаларда экологиялық мәдениетті қалыптастыру, қыстайтын құстарға ұқыпты қарауға тәрбиелеу. 

Тапсырмалар: Білім беру: балалардың табиғат туралы, қыстайтын құстардың өмір сүруіне қажетті жағдайлар туралы түсініктерін кеңейту; құстарды бақылау дағдылары мен дағдыларын қалыптастыру; балалардың танымдық қызығушылығын, қызығушылығын, зейінін, байқағыштығын дамыту.

Дамыту: зейін мен көрнекі қабылдауды дамыту; диалогтық сөйлеуді жетілдіру; балалардың сөздік қорын сөздермен белсендіріңіз: қыстау, тинкет, жарықшақ ,қарапайым. Тәрбиелік: қыстайтын құстарды қорғауға және оларға көмектесуге деген ұмтылысты ояту; қарым-қатынас мәдениетін, жолдастарды тыңдай білуге тәрбиелеу; балаларда экологиялық мәдениетті қалыптастыру.

16."Талапкер - 2023". Ақпараттық стендті жасау. 9, 11 сыныптар, директордың Кәсіптік оқыту жөніндегі орынбасарына жүктелді. Бүл жердегі басты назар аударатын 9- 11 сынып оқушылары бітіруші түлектер үшін. Бітіруші түлекке жол сілтеп, қандай мамандыққа барады, қандай пән таңдады сол мақсатта оқушыларға демеу білдіру үшін стенд жасалынған болатын.

17."Әлемнің жарқын түстері". Аудандық байқауға қатысу 5-11 сынып оқушылары. Биология пәнінің мұғалімі А. В. Чумаченко қатысты.

     Табиғат - ең керемет Жаратушы! Бұл Жаратушының Жер бетінде теңдесі жоқ және болмайды, оны түсініп, табиғат жаратқанды жоймауға тырысатын уақыт келді, бірақ осы керемет сұлулықты қорғап, көбейтуіміз қажет!

18.Мектеп аумағын абаттандыру, гүлзарларға ағаштар отырғызу.

     Мектеп-біздің екінші үйіміз, өйткені біз уақытымыздың көп бөлігін осында өткіземіз. Бала кезімізден бізге жауапкершілік, эстетикалық талғам, басқаларға ұқыпты қарау сезімдері сіңеді. Біз мектеп үшін өз қолымызбен не істей аламыз деп ойладық және мектеп аумағын абаттандыру жобаларын ұсындық.

Таңдалған тақырыптың өзектілігі: аумақты абаттандыру адам өмірінде маңызды рөл атқарады-әдемі ұйымдастырылған гүлзарлар, кішкентай пішіндер, ландшафт элементтері адамның көңіл-күйіне, денсаулығына әсер етеді, қолайлы микроклимат жасайды. Бұл жоба оқушыларға, мұғалімдерге, ата-аналарға мектептің тарихи өткеніне, оның бүгіні мен болашағына қол тигізуге мүмкіндік береді. Бұл жобадағы жұмыс мұғалімдерге оқушылардың бойында патриоттық қасиеттерді, белсенді өмірлік ұстанымды дамытуға, сондай-ақ суретшілердің, дизайнерлердің, бағбандардың, зерттеушілердің қабілеттерін жүзеге асыруға мүмкіндік береді.

    Жұмыстың мақсаты: мектеп ауласын абаттандыру. Зерттеу міндеттері: мектеп жанындағы аумақты абаттандыру қажеттілігі туралы мектеп оқушыларының пікірін білу;  мектеп жанындағы аумақтың экологиялық жағдайын зерттеу; гүл өсіру және көгалдандыру негіздерімен танысыңыз; мектеп ауласының дизайн жобасын әзірлеу; мектеп ауласын абаттандыру және көгалдандыру бойынша жоба іс-шараларын кезең-кезеңімен іске асыру.

     Жылдың кез келген уақытында мектеп ауласында табиғатты қорғау жұмыстары жүргізіледі: күзде Қоректендіргіштер ілінеді, аумақты тазарту бойынша экологиялық сенбіліктер өткізіледі; қыста балалар құстарды тамақтандырады; көктемде өсімдіктердің түрлік құрамы жаңартылады, ауылдың оқушылары мен ересек тұрғындары арасында табиғатты қорғау насихаты жүргізіледі. Жазғы кезеңде оның аумағында оқушылар еңбек практикасынан өтеді (аумақты жинау, өсімдіктерді күту). Жазғы мектеп лагеріне баратын оқушылар асфальтта сурет салу конкурстарын, спорттық жарыстар мен эстафеталарды, жол қозғалысы ережелерін зерделеу бойынша "сабақтарды" өткізеді.

19.Мектеп жанындағы учаскеде жазғы еңбек практикасын дайындау және ұйымдастыру.

      Жазғы алаңның негізгі міндеттері: табиғатқа және қоршаған әлемге деген сүйіспеншілік пен құрметке тәрбиелеу; еңбекке саналы қажеттілікті қалыптастыру; жазғы каникул кезеңінде мектеп жанындағы учаскеде, мектепті абаттандыру мен көгалдандыруда, табиғатты қорғауда ұйымдастырылған Еңбек қатысуын қамтамасыз ету;  биология, технология, экология, география сабақтарында оқу барысында алған білімдерін, біліктері мен дағдыларын практикалық бекіту. 3. Жазғы тәжірибе кезінде еңбекті ұйымдастыру және мазмұны 3.Орта және жоғары сынып оқушыларының іс-әрекетінің негізгі бағыттары: мектеп жанындағы учаскеде жұмыс істеу; мектепті жаңа оқу жылына дайындау; аумақты абаттандыру бойынша жұмыс.

    Жазғы алаң мектеп директоры бекітетін жоспарланған кесте бойынша жүргізіледі, жазғы алаңға тартылған оқушыларға, олардың ата-аналарына, пән мұғалімдеріне, сынып жетекшілеріне уақтылы жеткізіледі. 5-10 сыныптар аралығында педагог-ұйымдастырушы Молдан Ф.Д. ға жүктелген жұмыс.

6. КӨПМӘДЕНИЕТТІ ЖӘНЕ КӨРКЕМ-ЭСТЕТИКАЛЫҚ ТӘРБИЕ

Мақсаты: Әрбір тұлғаның зияткерлік мүмкіндігін, көшбасшылық қасиеттерін және дарындылығын, сондай-ақ ақпараттық мәдениетін дамытуды қамтамасыз ететін уәждемелік кеңістік қалыптастыру.

Көпмәдениетті және көркем-эстетикалық тәрбие бағытында Қазақстан халқы Ассамблеясы мен этномәдени орталықтарымен ынтымақтастық орнату; үйірмелер, әдеби клубтар; экскурсиялар: театрлар, мұражайлар, көркемөнер көрмелері, галереялар, тарихи орындар; іс-шаралар: шығармашылық кештер, балалар мен жасөспірімдер шығармаларының көрмесі, халықтар достығының фестивалі, тілдік және шығармашылық клубтар, конкурстар; атақты адамдармен, өнер қайраткерлерімен кездесулер аталған бағытты жүргізудің негізгі механизмі болып табылады.

Бағалау критерийлері (қарым-қатынасы арқылы): өмір бойы білім алуына; өздігімен білім алуы және алған ақпаратты пайдалану біліктілігіне; сыни тұрғыдан ойлау, талдау және алған ақпаратты тиімді пайдалану қабілетіне; зерттеушілік және жобалық қызмет біліктерін, инновацияға қабілеттілікті меңгеруіне; пікірталас жүргізу дағдыларына;интернет-сауаттылық қалыптастыруға; ақпараттық қызметте және байланыс жасауда этикалық нормаларға; жоғары ақпараттық мәдениет қалыптастыруға ұмтылу және қызығушылық білдіру.

Көпмәдениетті және көрме-эстетикалық тәрбие бағыттары жаңа мазмұнда енгізілген бағыттар. Әлеуметтік –мәнді және жеке қасиеттерін қалыптастыру бағыты бойынша адам - ең жоғарғы құндылық екенін оқушыға түсіндіру болып келеді. Ең ұлы жеңіс өзінді-өзің жеңу, өзіне - өзі ие бола білген адам ғана барша жұрттан күшті. Әрбір адамның қоғамдағы алатын өзіндік мәртебесі, өз орны бар екеніне сендіру. Осыған орай бұл бағыттар бойынша жоспарға сай бірнеше жұмыстар қамтылды.  

1. Қазақ әдебиеттану және тіл білімінің негізін қалаушы, ғалым, түркітанушы, публицист, педагог, аудармашы, қоғам қайраткері Ахмет Байтұрсынов туғанына 150 жыл.

            "Өз тілінде сөйлейтін және өз әдебиеті бар адамдар ғана тәуелсіз өмір сүруге құқылы екенін ешқашан ұмытпау керек".

        Мақсаты: Оқушыларды Ұлы қазақ ағартушысы, түркітанушы, тілтанушының өмірі мен шығармашылығымен таныстыру... Ахмет Байтұрсынұлы. 

        Міндеттері: Ахмет Байтұрсыновтың шығармашылығына танымдық қызығушылықты дамыту. Қазақстандық патриотизмді және өз елі мен өз халқы үшін мақтаныш сезімін тәрбиелеу. 2-11 сыныптар арасында, сынып жетекшілер Ахмет Байтұрсынұлының өмірімен таныстырып сынып сағаттарын өткізді. Қазақ тілі пәні мұғалімдері 9-11 сыныптар аралығында эссе жазды.

2.Оқушылардың бос уақытын ұйымдастыру. (31.10-06.11.22 ж) "Менің Отаным-Қазақстан "жобасына қатысу (балалар-жасөспірімдер туризмі мен өлкетануды дамыту, экспедициялар, жорықтар, экскурсиялар ұйымдастыру).

Мақсаты: Жас ұрпақты Отанын сүюге, еліміздің рәміздерін қастерлеуге, бай - қуатты ел екендігін мақтан етуге үйретіп, туған еліне, жеріне деген сүйіспеншілігін арттырып, махаббат сезімін ояту; 
      Дамытушылық: Отанын, туған жерін қорғай білуге, халқымыздың талантты ақындарының өлеңдері мен ата - бабаларымыздың өнгеге етіп қалдырған даналық сөздері арқылы оқушыларды ұлтжандылыққа, атамекенін көздің қарашығындай сақтай білуге, патриоттық сезімге тәрбиелеу; 
      Тәрбиелік: Ойларын жүйелі түрде жеткізе білу, шығармашылықпен жұмыс жасап, мәнерлеп өлең оқып, мағынасын түсіне білу дағдыларын дамыту.

3."Жаңа жыл бізге қонаққа келеді!». 

      1-11 сыныптар аралығында мектеп әкімшілігінің ұйымдастыруымен, үш бағытқа бөлініп өткізілген болатын. Төменгі және ортаңғы сынып оқушыларына мектеп парламентінің қатысуымен ертегілік кеш болып өтті. Жоғарғы буынға би кеші ұйымдастырылды.  

       Мақсаты: Оқушыларға Жаңа жыл туралы ұғым беріп, жаңа жылды татулықпен, достықпен, бірлікпен өткізуге баулу. Жаңа жылда барлық бойларында бар өнерлерін ортаға салып үйрету. Көңілді өткізу өз қолдарында екенін түсіндіру.

   Жаңа жыл –ең қызықты,қуанышты, ерекше мереке.Неге десеңіздер?Өйткені бұл күні жер шарымызды Ертегі аралайды.Ертегі әр елдің шыршасына саяхат жасайды.Бүгін бізде Ертегі мен бірге саяхат жасаймыз.Жер шарының Жаңа жылын бірге атап өтеміз.

   Жаңа жыл – әлемдегі қуанышқа толы ең ғажайып мерекелердің бірі. Жаңа жыл сиқырлы, әрі қайталанбас таңғажайып мереке. Бәріміз келе жатқан жаңа жылдан жарқын ертегі, жаңа бақыт күтеміз.

5.Оқушылардың бос уақытын ұйымдастыру. (31.12-08.01.23 ж) "Менің Отаным-Қазақстан "жобасына қатысу (балалар-жасөспірімдер туризмі мен өлкетануды дамыту, экспедициялар, жорықтар, экскурсиялар ұйымдастыру). Оқушыларға қазіргі дамыған заманда сыртқа шығудың қажеті жоқ, сол себепті Қазақстанның көрікті жерлерін онлайн экрандардан сынып жетекшілері бейнежазбалар көрсетіп, таныстырған болатын. Қазіргі уақытта тек бейнежазба емес, электронды мұражайларғада шолу жасауға болады.

     Мақсаты: Жас ұрпақты Отанын сүюге, еліміздің рәміздерін қастерлеуге, бай - қуатты ел екендігін мақтан етуге үйретіп, туған еліне, жеріне деген сүйіспеншілігін арттырып, махаббат сезімін ояту; 
      Дамытушылық: Отанын, туған жерін қорғай білуге, халқымыздың талантты ақындарының өлеңдері мен ата - бабаларымыздың өнгеге етіп қалдырған даналық сөздері арқылы оқушыларды ұлтжандылыққа, атамекенін көздің қарашығындай сақтай білуге, патриоттық сезімге тәрбиелеу; 
      Тәрбиелік: Ойларын жүйелі түрде жеткізе білу, шығармашылықпен жұмыс жасап, мәнерлеп өлең оқып, мағынасын түсіне білу дағдыларын дамыту.

7. ЗИЯТКЕРЛІК ТӘРБИЕ, АҚПАРАТТЫҚ МӘДЕНИЕТ ТӘРБИЕСІ

Мақсаты: тұлғаның жалпымәдени мінез-құлық дағдыларын қалыптастыру, тұлғаның өнердегі және болмыстағы эстетикалық нысандарды қабылдау, меңгеру және бағалау әзірлігін  дамыту, білім беру ұйымдарында көпмәдениетті орта құру.

Зияткерлік  және ақпараттық мәдениет тәрбиесі дегеніміз, әрбір тұлғаның зияткерлік мүмкіндігін, көшбасшылық қасиеттерін және дарындылығын сондай-ақ ақпараттықө мәдениетін дамытуды қамтамасыз ететін уәждемелік кеңістікті қалыптастыру болып табылады. Бағалау критерийлері (қарым-қатынасы арқылы): толеранттылыққа және ғаламдық пікірге; көпмәдениеттілікке және көптілділікке; мемлекеттік тілді, орыс, ағылшын және өзге тілдерді білуге; мәдениетаралық әрекетке; қоғамда және қоғамдық орындардағы жалпыға ортақ мінез-құлық нормаларына; қарым-қатынас мәдениетіне; эстетикалық мұраттарға, көркемөнер құндылықтарына; шығармашылықпен ойлауға және қиялға, шығармашылық-эстетикалық қызметті қалыптастыруға қызығушылық, ұмтылыс таныту. Бұл бағыт- оқушыларды сабақтар, жалпыадамзаттық құндылықтар бірлігін барлық мәдениеттен айқындауда «Өзін-өзі тану» АРБ бағдарламасын кіріктіру, жастарда мәдениеттер мен халықтардың алуан түрлі бірлігін көру біліктілігін дамыту. Үйірмелер, әдеби клубтар және т.б.; театрларға, мұражайларға, көркемсурет көрмелеріне, галереяларға, тарихи орындарға саяхаттар; шығармашылық кештер, оқушылар жұмысының көрмелері, байқаулар; белгілі тұлғалармен, өнер қайраткерлерімен және т.б. кездесулерді ұйымдастыру болып табылады. 

Көп мәдениетті және көркем-эстетикалық тәрбие саласында 2019-2020 оқу жылына арналған жұмыс жоспары жасалды. 

1."Ақиқат" пікірсайыс клубын құру.

Жеке жұмыс жоспарын құру. 9-11 сыныптар бойынша құрылған жоспар бойынша жұмыстар жүргізу.Клуб басшысы Дүйсенбиева Ж. Е.

"Ақиқат" пікірсайыс клубы Қазақстан Республикасы Тұңғыш Президенті Музейінің жанындағы жастар бірлестігі болып табылады, оның қызметі шешендік өнерді, көшбасшылық қасиеттерді, оқушы жастардың ұйымдастырушылық дағдыларын дамытуға және тұлғаның рухани дамуына бағытталған. "Ақиқат" клубы тәуелсіз шешімдер қабылдау және Тәуелсіз Қазақстан тарихының өзекті мәселелерін талдау барысында шындыққа қол жеткізу кезінде сыни ойлау стратегиясын меңгеру дағдыларын дамыту мақсатында құрылған. Клуб өз қызметін Қазақстан Республикасы Тұңғыш Президенті Музейінің білім беру бағдарламасын іске асыру шеңберінде бекітілген тақырыптар бойынша жүзеге асырады.

           2.Айлық:"Зияткерлік тәрбие, ақпараттық мәдениетті тәрбиелеу".

Жеке жұмыс жоспарын құру, 1-11 сыныптар аралығында.

       Мақсаты: әр адамның интеллектуалдық мүмкіндіктерін, көшбасшылық қасиеттері мен дарындылығын, сондай-ақ ақпараттық мәдениетін дамытуды қамтамасыз ететін мотивациялық кеңістікті қалыптастыру. 

        Міндеттері: 

1. Оқушының нақты оқу мүмкіндіктерінің шеңберін, оның ең жақын даму аймағын анықтаңыз. 

2. Оқушылардың интеллектуалды дамуын ілгерілету үшін жағдай жасау. 

3. Зияткерлік даму және жетілдіру мәдениетін қалыптастыру. 

4.Оқушылардың психологиялық дайындығы емтихан тапсыруға жауапкершілікпен қарайды.

       3.Пікірсайыс турнирі.

Айына 1 рет өткізіліп отырады, дөңгелек үстел ретінде 9 "А", "Б", "В" сынып оқушыларымен, клуб жетекшісі Дүйсенбиева Ж. Е. 

        Мақсаттары мен міндеттері: 

1. Әлеуметтік жетілген, азаматтық белсенді, жауапты, шығармашылық және сыни ойлауға қабілетті мектеп оқушыларының ұрпағын қалыптастыру. 

2. Шешендік шеберлікті, даулы жағдайларды дипломатиялық жолмен шешу қабілеттерін дамыту.

      4.Оқушылардың тәрбие деңгейін анықтау бойынша сауалнама.

Директордың тәрбие ісі жөніндегі орынбасары Жунусова А.А. тапсырмасы бойынша 1-11 сыныптар аралығында, тәрбиеге тікелей байланысты сауалнама жүргізілген болатын. Сауалнама барысында оқушыларды тәрбие жайлы қаншалықты білетіні анықталды, тек сауаланама жүргізіліп қана қоймай сонымен қатар жеке сұхбаттарда жүргізілген болатын.

      5.Көшбасшылар күні. "Ұлан басшы" мектеп Өзін-өзі басқару Президентін сайлау. 

8-11 сыныптар арасында жоспар бойынша жұмыстар жүргізу.

    Мақсаттар: оқушылар мен мұғалімдер ұжымы алдында ресми және салтанатты түрде бекітілсін -мектеп президенті лауазымына; оқушыларды бір-бірімен біріктіру, мектепте қолайлы, достық жағдай жасау; борыш пен ұжымшылдық сезімін, өз іс-әрекеттері үшін жауапкершілік сезімін тәрбиелеу; өскелең ұрпақтың белсенді өмірлік ұстанымын, мектептің қоғамдық өміріне қатысуға дайындығын қалыптастыру; балалар мен жасөспірімдерге өздерінің шығармашылық мүмкіндіктерін көрсетуге мүмкіндік беру.

    Мектебімізде қыркүйек айынан бастап, «Ұлан басшысы» мектеп президентіне үміткер болу үшін оқушылар өз өтінімдерін қалдырған болатын. Сол өтінім барысында мектеп президенті деген атқа сай болу үшін, оқушылардан тест алынды. Тест қорытындысы бойынша жоғарғы балл жинаған оқушылар іріктеліп алынып, екі оқушы жоғары балл жинады. Айдың соңына қарай сайлау өткізілді, мектеп мұғалімдері мен оқушылары дауыс берді, дауыс беру нәтижесінде 9 «А» сынып оқушысы Попова Ольга мектеп президенті болып сайланды. Қалған тест тапсырған оқушылар министірлер болып сайланды.

6.Пікірсайыс турнирі. "Тәуелсіз Қазақстанның жаһандық бастамалары. Халықаралық қауіпсіздікке қосқан үлесі".

        9 «А», «Б», «В» сыныптар аралығында пікірсайыс турнирі болып өтті. 

       Пікірталас өткізудің мақсаты: оқушыларды Қазақстанның жаһандық бастамалары, халықаралық қауіпсіздікке қосқан үлесі туралы білімдерін бекіту, Туған елге деген сүйіспеншілік сезімін ояту, өзін-өзі тануды дамытуға жәрдемдесу, өзара түсіністік пен коммуникативтік мәдениетті тәрбиелеу, шешендік қабілеттерін дамыту болды. отансүйгіштік сезімін, Отанға деген сүйіспеншілікті, Қазақстан халқының тарихи өткені, бүгіні мен жарқын болашағы үшін мақтаныш сезімін тәрбиелеу; Қазақстан тарихы бойынша білімді бекіту; оқушылардың өз мемлекеті туралы білімдерін кеңейту және жүйелеу; отан алдындағы жауапкершілік сезімін, белсенді өмірлік ұстанымын дамыту, танымдық қабілеттерін дамыту. Өз елінің тағдырына қатысы бар екенін, жауапкершілігін, мақтанышын, Отанға деген сүйіспеншілігін білуге тәрбиелеу.

7.Пікірсайыс турнирі.Тақырыбы:«Сыбайлас жемқорлық дегеніміз не және онымен қалай күресуге болады?» 9 «А», «Б», «В» сыныптар аралығында өткізді. Жетекшісі Дуйсенбиева Ж.Е.

Мақсаты: сыбайлас жемқорлыққа қарсы тәрбиенің негізгі міндеттеріне қол жеткізу. 

Сыбайлас жемқорлыққа қарсы тәрбиенің міндеттері: Сыбайлас жемқорлық құбылысымен таныстыру: мәні, себептері, салдары. Сыбайлас жемқорлық көріністеріне төзбеушілікті көтермелеу. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес мүмкіндіктерін көрсету. 

Негізгі ұғымдар: сыбайлас жемқорлық, парақорлық, бопсалау, қызметтік жағдайды теріс пайдалану.

8. Пікірсайыс турнирі. Тақырыбы: «Ерте жастан кәсіптік бағдар беру» 9 «А», «Б», «В» сыныптар аралығында өткізді. Жетекшісі Дуйсенбиева Ж.Е.

Білім беру мақсаттары: оқушыларға "ерте жастан бастап кәсіптік бағдар беру" тақырыбы бойынша әртүрлі ақпарат алуға, өз құзыреттілігін көрсетуге және арттыруға, талқыланатын мәселеге өз көзқарастары мен көзқарастарын тексеруге және нақтылауға, қойылған мақсатты бірлесіп шешу процесінде қолда бар білімді қолдануға мүмкіндік беру. 

  Даму мақсаттары: білім алушылардың шығармашылығын ынталандыру, олардың ақпаратты талдау және өз идеялары мен көзқарастарын дәлелді, қисынды түрде дәлелдеу қабілетін дамыту.Тәрбиелік мақсаттар: оқушылардың коммуникативтік белсенділігін, олардың пікірталас процесіне эмоционалды қатысуын арттыру; белгілі бір мәселеге қатысты бар көзқарастарда даралықты көрсету және өзін-өзі анықтау үшін қолайлы жағдайлар жасау, өз ұстанымын таңдау, өз көзқарасын дәлелді және сабырлы түрде қорғай білу қабілетін қалыптастыру және мәселе бойынша қолда бар ақпаратты пайдалана отырып, қарсыластарды сендіруге тырысу.

9."Прощание с букварем!" ашық сынып сағаты 1" А"," Б"," В " сыныптар. Сынып жетекшілері Лаврентьева Е. В., Егорова Т. В., Низамова М. Р.

      Мақсаты: балалардың өткен оқу кезеңінің маңыздылығын сезіну. - мереке кезінде өзін-өзі ұстауға, мәнерлі және эмоционалды түрде өлең оқуға, балаларды сахнада ұстауға үйрету - қарым-қатынас қабілеттерін дамытуға, балалар ұжымын біріктіруге ықпал ету - мереке кезінде мінез-құлық мәдениетін, адамгершілік қасиеттерін, ұжымда бір-бірін қолдауды, оқуға деген қызығушылықты тәрбиелеу. 1 сынып оқушыларының әліппе мен қоштасуы, өздерінің сыныптарында ата-аналарымен, сынып жетекшілерімен, мектеп әкімшілігімен сынып сағаттары болып өтті. 

10.№ 4 мектеп Парламентінің отырысы жиналыс, жауапты педагог-ұйымдастырушы Молдан Ф. Д.

       Мектеп парламентімен өткен жиналысқа түгелдей парламент мүшелері қатысты. Отырыс негізінде сайланған парламент мүшелерімен танысып, тағайындалған лауазымдарын түсіндіріп жұмыстар жүргізілді. Жиналыс барысында парламент мүшелерімен өздері жыл бойы жұмыс атқаратын, жылдық, айлық, апталық жоспарларды бірлесе отырып жасадық. Әр министр өзі атқаратын жұмыстарын бөліп алып, сол бойынша жеке жұмыс жоспарлары құрылды.

12."Жас Ұлан", "Жас Қыран"қатарына оқушыларды қабылдау. 

1-5 сыныптарды жеке-жеке "Жас Ұлан", "Жас Қыран" ұйымдарына қабылдау салтанатты кеші болып өтті. Салтанатты кешке мектеп мұғалімдері, сынып жетекшілер, мектеп парламенті қатысқан болатын. "Жас Ұлан", "Жас Қыран" қатарына қабылданған оқушылар мектеп президентіне ант берді, берілген анттары қабылданып төс белгі мен галстук тағылды.

    Мақсаты: 

«Жас Ұлан» ұйымының негізгі мақсаты оқушылардың қоғамдық әлеуметтік, танымдық және шығармашылық қабілеттерін дамыту.

Міндеттері: 

- мектеп оқушыларын әлеуметтік тәжірибелерін байыту және дамыту,

  Әлеуметтік - танымдық бастамаларды жүзеге асыру;

- мектептің тәрбиелік әлеуетін жүзеге асыру.

13."Зарница" спорттық-патриоттық ойыны.

5-6 сыныптар аралығында өткізілді. Жауапты мұғалім Шарипхан Е.Д.

    Іс-шара мақсаты:

Балалар мен жасөспірімдерді әскерилендіріліген  «Зарница» ойын-сайысына қатыстыру арқылы, оларға азаматтық және патриоттық тәрбие беру.Оқушылардың бойында өзара көмекке ,жолдастық қолдауға,ұжымды қалыптастыруға дайындау. 

14.Жазғы мектеп жанындағы лагерьдің ашылуы. 

1 маусым балаларды қорғау күніне орай,  мектебімізде салтанатты түрде жазғы мектеп жанындағы лагерьдің ашылуы болып өтті. Жазғы мектеп жанындағы лагерьдің ашылуына төменгі сынып оқушылары, сынып жетекшілері, ата – аналары, мектеп әкімшілігі қатысты. Бастауыш сынып оқушыларды ашылуға орай салтанатты жиын өткізді, жас бүлдіршіндер ортаға бар өнерлерін салды.

    Жазғы мектеп жанындағы лагерьдің бұйрықтары шығарылып, жоспары құрылып, жауапты мұғалімдер бекітілді. Жазғы лагерь басталғалы оқушылар әр түрлі қызықты сабақтар өтіп жатыр, сауаттылық сабақтары, математика сабағы, би өнері, ән өнері, қол өнер, дене шынықтыру жаттығулары.

8.  ДЕНЕ ТӘРБИЕСІ, САЛАУАТТЫ ӨМІР САЛТЫ

Мақсаты: Салауатты өмір салты, дене дамуы және психологиялық денсаулық сақтау дағдыларын, денсаулыққа зиян келтіретін факторларды анықтау біліктілігін ойдағыдай қалыптастыру үшін кеңістік орнату. Бағалау критерийлері (қарым-қатынасы арқылы):

денсаулық жағдайының скринингіне; әлеуметтік мақсаттар мен рухани қажеттіліктерге; теріс ықпалдарға қарсы тұрудың тиімді тәсілдерін меңгеруге; табиғи қабілеттерді орынды пайдалануға; денсаулық сақтауға және нығайтуға, қауіпсіз және жауапты мінез-құлыққа; өмірдегі жаңа жағдайларға сабырлылыққа; қауіпсіздік және өмір сүру әрекетін қамтамасыз етуге; денсаулық сақтау ортасын құруға тілегі және даярлық білдіруі. 

«Дене тәрбиесі, салауатты өмір салты» салауатты өмір салты дағдыларын табысты қалыптастыру, дене және психологиялық денсаулықты сақтау, денсаулыққа зиян келтіретін факторларды анықтай білу үшін кеңістік құрады. Жалпы білім беру ұйымдарында бұқаралық спорт түрлерінде (футбол, волейбол, баскетбол, гандбол, футзал, ұлттық спорт түрлері: асық ату, тоғыз құмалақ, қазақ күресі) мектеп спорт лигаларының желісін кеңейту және спорт түрлері бойынша арнайы мамандандырылған сыныптар және спорттық секциялар ашу маңызды.

Дене тәрбиесі дене шынықтыру сабағы, оқу пәндері, қосымша білім беру, спорттық секциялар мен үйірмелер, «Өзін-өзі тану» АРБ бағдарламасы аясында репродуктив денсаулық, нашақорлық, маскүнемдік, темекі тарту және АҚТҚ алдын алу және салауатты өмір салты негіздері бойынша ақпараттық-ағарту курстар, семинар-тренингтер; денсаулық фестивальдерін, спартакиадалар, қауіпсіздік бағдарларын өткізу; ақпараттық-диагностикалық материалдар дайындау және тарату; «сенім қызметтерін» ұйымдастыру арқылы жүзеге асырылады.

1.ЖЖЕ бойынша әңгімелер, қысқы каникул бойынша нұсқаулық.

Мақсаты: 1. Оқушылардың жол ережесі туралы білімдерін тереңдету. 2. Көшелер мен жолдарда жүру кезінде оқушылардың жол қозғалысы қауіпсіздігі туралы түсініктерін қалыптастыру. 3. Топта жұмыс істеу қабілетін, бір-бірін тыңдау қабілетін дамыту. Есте сақтау, ойлау, сөйлеуді дамыту. 4. Балалардың жол-көлік жарақаттануының алдын алу мақсатында көшеде, жолда оқушылардың мінез-құлқының негізгі ережелерін орындау дағдыларын тәрбиелеу. Жолдардағы қауіпсіздік ережелерін сақтау қажеттілігін тәрбиелеу.

- Балалар! Бір аптадан кейін бізде қысқы демалыс басталады! Әрине, бұл бәріңіз үшін қызықты! Бірақ біз осы керемет демалыс күндерін өткізу кезінде өміріміздің қауіпсіздігін ұмытпауымыз керек! Сіз бен біз қыс мезгілінде су айдындарындағы қауіпсіздік туралы әңгімелестік, ал бүгін біз қиындыққа тап болмас үшін жолдарда қандай ережелерді сақтауымыз керек екенін талқылаймыз! Ең алдымен, біз бір-бірімізге қыс мезгілінде, күннің қараңғы мезгілі өте ерте келетінін тағы бір рет еске саламыз! Демек, сіздің ата-анаңыз сізді қараңғы уақытта серуендеуге жіберген кезде сізді шағылыстырғыштармен қамтамасыз етуі керек!

Жолды абайлап өту керек, көлікке дейінгі ең аз қашықтық 50-60 метр, бұл күндізгі уақытта, ал қараңғы уақытта көлікке дейінгі ең аз қашықтық бірнеше есе ұлғайтылуы керек және, әрине, оған қоса, сізде шағылыстыратын элементтер болуы керек!!!! -Бұл біздің сынып сағатымызды аяқтайды, бәрі мені естіді, бұрын алынған ақпаратты қайталай отырып, жаңа ақпаратты есте сақтады деп үміттенемін. Біз барлық жол ережелерін қатаң сақтаймыз!!! Осы сөздерді оқушылар жадына сақтау үшін, 1-11 сыныптар аралығында сынып жетекшілер, сынып сағаттарын өткізген болатын.

2.Ерте және жасөспірімдік жүктілік пен жыныстық жолмен берілетін аурулардың алдын алу. Бейнелерді қарау.

Ерте жүктілік мәселесі өзекті, өйткені елдің қазіргі әлеуметтік-экономикалық жағдайында жасөспірімдерде ерте жүктілік пен босану саны жыл сайын артып келеді. Бұл бүкіләлемдік үрдіс.Медициналық көрсеткіштер бойынша он сегіз жасқа дейінгі қызда пайда болған жүктілік ерте деп саналады. Тек он сегіз жасқа дейін қыздың денесі жеткілікті түрде қалыптасқан және баланы көтеруге және тууға толық дайын. Сондықтан жүктілік пен жас кезінде босану ананың да, нәрестенің де өміріне қауіп төндіруі мүмкін. Ерте жүктіліктің жағымсыз жақтарына жасөспірімдердегі жүктіліктің 70% – ы түсік тастаумен аяқталады, тағы 15% - ы түсік тастайды. Ал қыздардың тек 15% - ы ғана сәбилерін аман-есен жеткізіп, босана алады. 10-11 сыныптар арасында Репродуктивті денсаулық және жыныстық тәрбие бойынша қыздарға арналған Семинар-тренинг өткізілді. Тренингті мектеп психологы Бейсова А.А. өткізді. Өткен жиын барысында қыздарға ерте жүктіліктің алдын алу, және оның қауіпті екенін айтып жеткізді.

3.Репродуктивті денсаулық және жыныстық тәрбие бойынша қыздарға арналған Семинар-тренинг. Ерте және жасөспірімдік жүктілік пен жыныстық жолмен берілетін аурулардың алдын алу. Кездесулер, әңгімелер, сауалнамалар 7-11 сыныптар аралығында. Жауапты педагог-ұйымдастырушы Молдан Ф.Д. 

Бағдарламаның мақсаттары мен міндеттері: қыздар мен қыздардың гигиеналық және рухани мәдениетін тәрбиелеу, ұрпақты болу денсаулығын сақтауға және нығайтуға ықпал ететін дағдыларға үйрету. 

Тапсырмалар: 

1) әйел денесінің анатомиялық-физиологиялық және психологиялық ерекшеліктері туралы қажетті білім беру. 

2) жыныстық жолмен берілетін аурулардың алдын алу және ерте жүктіліктің алдын алу шаралары туралы қажетті біліммен қарулануға міндетті. 

3) мінез – құлықтың моральдық-этикалық нормалары тұрғысынан өз денсаулығына ұқыпты қарауды қалыптастыру, пәктік туралы түсінік беру, жыныстық азғындыққа теріс Моральдық баға беру . 

4) қарапайымдылық, әдептілік, адалдық, қадір-қасиет сияқты мінез қасиеттерінің оң бейнесін жасау. 

5) репродуктивті денсаулықты сақтауға және нығайтуға ықпал ететін гигиеналық дағдыларды үйрету.

4.16 қазан-дұрыс тамақтану күні. Жәрмеңке пайдалы тағамдар көрмесі.

Балалар мен ата-аналар арасында дұрыс тамақтануды насихаттау мақсатында Дүниежүзілік салауатты тамақтану күні" 2022 жылғы 16 қазанда"дұрыс тамақтану - денсаулық кепілі" тақырыбында сынып сағаттары өтті. Оқушылар теңдестірілген тамақтану мәселелерін, адам ағзасы үшін өмірлік маңызды элементтердің күнделікті нормаларын талқылады. Минералдар мен пайдалы элементтерге бай тағамдар. Балалар адам өміріндегі дұрыс тамақтанудың маңыздылығы, пайдалы және зиянды өнімдер туралы көптеген пайдалы ақпаратты білді. Жәрмеңкені 1-11 сынып оқушыларының сынып жетекшілері өткізген болатын.

5.Вирустық аурулардың алдын алу: Вирустық гепатит, СОVID-19. 

Денсаулық сақтау өкілдерімен кездесу. 4-10 сыныптар аралығында мектеп медбикесі Кузьменко.Н.М. Директордың ТЖ орынбасары қатысуымен өткізілді.Вирустық гепатиттер-бұл ішкі ағзаларға, атап айтқанда адамның бауырына әсер ететін жұқпалы аурулар. Симптомдар мен берілу әдістеріндегі айтарлықтай айырмашылықтарға қарамастан, барлық вирустар қабыну әсеріне ие және денсаулық жағдайына теріс әсер етеді. Қазіргі уақытта гепатиттің ең көп таралған бес вирусы бар, олардың әрқайсысы адамға қауіп төндіреді: А, В, С, D және Е. Вирустық гепатиттің нақты алдын-алу емес: - жеке және қоғамдық гигиенаны сақтау; - жұқтыру қаупі төнген кезде жеке қорғаныс құралдарын пайдалану, медициналық құралдарды дезинфекциялау және зарарсыздандыру; - "В", "С", "Д" гепатиті вирустарын жұқтырған созылмалы науқастарды немесе олардың комбинацияларын басқа науқастардан бөлек емдеуге жатқызу және емдеу; -Халықпен мәдени-ағартушылық жұмыс; - вирусты жұқтыру және дамыту ықтималдығы көбінесе ағзаның бастапқы жағдайына байланысты болғандықтан, профилактика ретінде өзіңіздің иммундық қорғанысыңызды, соның ішінде Фито-сауықтыруды (иммуномодуляциялық алымдар мен адаптогендер) сауықтыратын және нығайтатын шараларды қарастыруға болады.

Тәуекел тобындағы адамдар үшін вирустық гепатиттің алдын-алу, ең алдымен, ерекше емес. Гигиена ережелерін сақтау және өзіңіздің иммунитетіңізді тиісті деңгейде ұстау гепатит вирустарына ғана емес, басқаларға да қарсы тұруға мүмкіндік береді. В, С, Д гепатиті вирустарын жұқтыру қаупіне байланысты қауіп тобындағы барлық адамдар үшін қажетті профилактиканы жүргізу өте маңызды. Бұл сізге және жақындарыңызға денсаулықты сақтауға мүмкіндік береді, деп өз сөзін мектеп психологы Кузьменко.Н.М. оқушыларға түсіндіру жұмыстарын жүргізіп бітірген болатын.

6.Айлық: "Дене тәрбиесі, салауатты өмір салты" (01.11.2022-30.11.2022 ж) жеке жұмыс жоспарын құру.

Өзектілігі. Өскелең ұрпақты дене тәрбиесінің мақсаты жеке тұлғаның дене және рухани мәдениетінің негіздерін қалыптастыру, салауатты өмір салтында белсенді және ұзақ мерзімді іске асырылатын құндылықтар жүйесі ретінде денсаулық ресурстарын арттыру болып жарияланады.         Дене тәрбиесінің міндеттері: Өскелең ұрпақтың денсаулық, дене шынықтыру және спорт құндылықтарын игеруге саналы қажеттілігін қалыптастыру.Әлеуметтік маңызы бар қызмет түрлерінде кәсіпқойлықтың жоғары деңгейін қалыптастыру мен оған қол жеткізуді қамтамасыз ету шарты ретінде денсаулықты физикалық жетілдіру және нығайту. Әр баланың, жасөспірімнің, жас жігіттің және қыздың физикалық әлеуетін табиғи және жеке қолайлы дамыту, олардың физикалық қасиеттерін, моторика мен дағдылар жүйесін дамытудың қажетті және жеткілікті деңгейіне қол жеткізуді қамтамасыз етеді. Өскелең ұрпақтың дене шынықтырудың зияткерлік, технологиялық, адамгершілік, этикалық және эстетикалық құндылықтарын игеруге бағытталған жалпы мәдени білімі.

7.Акция:" Біз темекі шегуге қарсымыз " Дүниежүзілік темекі шегуден бас тарту күні (сурет байқауы, әңгімелер, сағат класы).Ерте профилактиканың маңызды мәселелерінің бірі-баланың денсаулығына құндылық қатынасын тәрбиелеу. Жасөспірімдердің көпшілігі темекі шегуге "қарсы" және "қарсы емес" дәлелдерін нақты айта алмайды. Бұл темекі шегудің адам ағзасына әсері туралы ақпарат олардың түсінігінде белгісіз, екенін білдіруі мүмкін.Сонымен қатар, құрдастарымен қарым-қатынас жасай отырып, жасөспірімдер темекі шегуге деген теріс көзқарастарын топпен жанжалды қарым-қатынасқа түспеу үшін жеткілікті түрде білдіре алмайды. Әдетте, жасөспірім топтың эмоционалды қысымының дәрежесі оның мәртебесіне кері пропорционалды екенін түсінбейді. Жасөспірімнің мәртебесі неғұрлым төмен болса, оның топқа әсері соғұрлым аз болады, демек, ол жан дүниесінде келіспейтін әрекеттерді топтық нормалар үшін жасауға мәжбүр болады.

Жасөспірім кезіндегі темекі шегудің алдын алу қажет. Ол жас және психологиялық ерекшеліктерді ескере отырып жүргізілуі керек. VIII типтегі мектепте оқитын балаларға сезімдердің саралануының жеткіліксіздігі, түс реңктерін ажыратудың бұзылуы, сенсорлық қабылдаудың баяулауы, көзбен қабылданатын материал көлемінің тарылуы, есте сақтау мен ойлаудың бұзылуы тән. Бұзылған сенсорлық таным (сезім, қабылдау) балаға айналасындағы заттар мен құбылыстар туралы толық түсінік алуға мүмкіндік бермейді. Ақыл-ойы бұзылған балалар эмоционалды және мотивациялық жетілудің төмендігімен, парыз бен жауапкершілік сезімінің жоқтығымен және т.б. балалардың көпшілігі мектепке білім беру цензурасы төмен әлеуметтік жағдайы төмен отбасылардан келеді, онда, әдетте, ешқандай даму болмайды.

Сонымен қатар, балалар физикалық денсаулығы нашар мектепке келеді. Көбінесе қозғалыстарды үйлестіру бұзылады, ұсақ моторика нашар дамыған, шаршау жоғарылайды. Біздің аймақтың экологиялық жағдайларын да ескеру қажет, мысалы, тым құбылмалы климат, жеткіліксіз инсоляция, балалардың денсаулығына тікелей әсер ететін дәрумендердің жетіспеушілігі, соматикалық және психикалық. Күзгі-көктемгі кезең, әдетте, көңіл-күйдің төмендеуімен, есте сақтау қабілетінің төмендеуімен, назардың төмендеуімен бірге жүреді.

Мақсаты: оқушылардың темекі шегуге деген теріс көзқарасын қалыптастыру, бірлескен балалар мен ата-аналар қызметін ұйымдастыру, оқушылардың эмоционалды және мотивациялық жетілуін арттыру. 

Тапсырмалар: оқушыларда зиянды заттардың денсаулыққа қауіптілігі, денсаулыққа қауіп төндіретін жағдайлар туралы түсінік қалыптастыру; зиянды заттарды қолданатын адамдарға әлсіз, еріксіз, қиындыққа тап болған адамдар сияқты қарауға үйрету; күмәнді ұсыныстардан бас тартуға, өз мүдделерін қорғауға (оның ішінде өз денсаулығын)үйрету; жасөспірімдер арасында темекі шегу проблемасына ата-аналардың назарын аудару; өзін-өзі бағалауы төмен оқушылардың мектеп ұжымындағы әлеуметтік мәртебесін арттыру. 2-11 сыныптар аралығында сынып сағаттары, қабырға газеттері жасалған болатын.

8.Балалар жылына арналған" Тәуелсіз Қазақстанның болашақ чемпиондары".

9.Вирустық аурулардың алдын алу (тұмау, вирустық гепатит, СПИД, шошқа. тұмау, қызылша) - суреттер, диктант.Адамдардың жұқпалы аурулары-бұл қоздырғыштар тудыратын және жұқтырған адамнан (немесе жануардан)сау адамға берілетін аурулар.

Инфекцияның негізгі берілу жолдары және оларға әсер ету ауа-тамшылы берілу жолы (тұмау, суық тию, желшешек, көкжөтел, туберкулез, дифтерия, қызылша, және т. б.) – алдын алу үшін маскалар, желдету, үй-жайда адамдардың көп жиналуына жол бермеу қолданылады; алиментарлы (тағамдық) берілу жолы (барлық ішек инфекциялары, сальмонеллез, дизентерия, А вирустық гепатиті) – жеке гигиена, қолды жуу, тамақ өнімдері, үй-жайларда шыбындардың болмауы маңызды рөл атқарады; жыныстық (байланыс) берілу жолы (В, С вирустық гепатиті, АҚТҚ ЖҚТБ, жыныстық герпес, мерез, гонорея, папилломатоз).қанның берілу жолы (көбінесе – вирустық В гепатиті) - бұл жағдайда стерильді хирургиялық құралдар, татуировкадан бас тарту (әсіресе үйде) жұқпалы аурулардың алдын алуға көмектеседі, яғни барлық күш-жігер тері мен шырышты қабаттардың тұтастығының бұзылуын болдырмауға бағытталған. Осы бағыттардың бәрі оқушыларға түсіндіріліп тапсырмалар берілді. Сынып сағаттарында сынып жетекшілері диктант жазғызды, осы тақырыпқа байланысты оқушыларға суреттер салуға тапсырма берілді.

          10.Денсаулық сақтау органдарының (тері-венерологиялық диспансердің) қызметкерлерімен кездесулер, буклеттер тарату.

Зерттеу міндеттері: 1. Осы тақырып бойынша ғылыми-әдістемелік әдебиеттерге талдау жүргізу. 2. Тері-венерологиялық диспансердің ерекшелігін, оның қызметін талдауды сипаттаңыз. 3. Тері-венерологиялық диспансер пациенттерінің негізгі мәселелерін зерттеу және оларды шешуде. 4. Тері-венерологиялық диспансердің пациенттерге күтім жасауды ұйымдастыру кезіндегі қызметінің ерекшелігін талдау. 5. Тері-венерологиялық диспансердің пациенттерімен жұмыс істеу кезінде бар тәжірибесін қорытындылау. 6. Тері-венерологиялық диспансердің пациенттерге мейіргерлік күтімді ұйымдастыру кезінде алгоритмін әзірлеу. 7-11 сыныптар арасында мектеп медбикесімен жиналыс өткізілді. Тері ауыруларын қалай жұқтырып алу қауіпі бар екенін айтып жеткізіп, оның алдын алу жолдарын көрсетті.

       11."Толағай" (отбасылық спорттық ойын).

         Спорттық ойын көңілді старттар 5 "А", "Б", " В " сыныптар аралығында спорттық ойындар өтті. МО жетекшісі Гунгер Л.Н. 5 сынып оқушылары спорттық ойынға ата-аналарымен бірге қатысқан болатын. Ойын жоғарғы деңгейде өтті, әділқазылар алқасы әр топқа әділ бағаларын беріп отырды. 1 орын иегері 5 «А» сынып оқушылары болды, барлық топты мадақтау қағаздарымен марапаттады.

Мақсаты: салауатты өмір салтын насихаттау. 

Тапсырмалар: - дене тәрбиесінде ересек отбасы мүшелерінің жеке мысалын қолдану; - қимылдарды үйлестіруді, ептілікті, сигнал бойынша әрекет ету қабілетін дамыту; - дене шынықтыру мен спортқа деген сүйіспеншілікті ояту. Алдын ала дайындық: - әр команда өз ұранын дайындайды; - түгендеуді дайындау; - қазылар алқасы үшін хаттамалар, дипломдар мен қатысқаны үшін сыйлықтар дайындау;

      12."Түсінбеушіліктің құрбаны" (ерте жыныстық қатынас пен ерте жүктіліктің алдын-алу бойынша).

       Тыйым салынған тақырып. Ондаған жылдар бойы елде "бұл"туралы айту әдеттегідей емес еді. Қоғамдық айыптаудан қорқу, тыйымдардың қатаңдығы бізді және балаларымызды таза және моральдық етеді деп болжанған. Өкінішке орай, бұл пайдасыз үміттер мүлдем орындалмады. Қорқыныш пен тыйымдар емес, адамгершілікке тәрбиелеу, бірақ еркіндік, жауапкершілік және өзін-өзі тану. Адам кейбір әрекеттерді айыптау немесе жазалау қорқынышынан емес, ниеттің төменгі мәнін түсінуден, ол туралы ойды жоққа шығарудан, оны жасай алмау сезімінен емес, ұрысқандықтан және тыйым салғандықтан жасамайды. Әрине, біз жалпыламаймыз және асыра айтпаймыз. Біздің барлық жастарымыз бүлінген және бүлінген емес. 

       Жасөспірімдердегі алғашқы жыныстық қатынасқа түсе отырып, жетекші мотив: 13-14 жаста – қызығушылық, 15-16 жаста-тәжірибеге деген шөлдеу және жыныстық разрядқа деген қажеттілік, ал 17 және одан жоғары жаста махаббат басым болады. Бірақ бір үлгі бар, болашақта 13-15 жасында жақын қарым-қатынасқа түскен ұлдар мен қыздар, әдетте, тұрақсыз жыныстық өмір сүреді, серіктестерін жиі өзгертеді, оларды таңдауда өте қажет емес, физикалық жақындық олар үшін мақсатқа айналады. Біз ересектерміз (ата-аналар, педагогтар, дәрігерлер) балаларға отбасындағы ерте балалық шақтан басталатын, содан кейін мектепке дейінгі мекемелерде, мектептерде жалғасатын жыныстық тәрбие жүйесін жеткізуге тырысуымыз керек.

      Бүгінде жастардың ерте жетілуі байқалады. Газеттер, журналдар, теледидар күн сайын дерлік жасөспірімдердің қоғамға қарсы мінез-құлқы туралы жаңа ақпарат әкеледі. Олардың қатыгездігі, немқұрайлылығы, цинизмі. Бірақ барлық жастар-мақалалар мен телевизиялық сюжеттердің кейіпкерлері-біреудің балалары. Кімнің? Иә, біздікі! Бұл мәселелердің барлығын шешу оңай емес! Біз ересектерміз (ата-аналар, мұғалімдер, мамандар) балаларды жыныстық жетілуге, осы кезеңде болып жатқан процестерді түсінуге, жыныстық құмарлық оянған кезде олардың санасын оятуға дайындауымыз керек. Егер біз үнсіз қалып, өзімізге не және қашан айту керек, қай жаста ақпарат беру керек деген сұрақтар қойсақ, бұл жыныстық азғындыққа, оқылмауға, кейде қайғылы оқиғаларға, бұрмаланған тағдырларға әкелуі мүмкін.

        Мақсаты: ағзаның үйлесімді дамуына ықпал ете отырып, оқушыларға жынысқа байланысты белгілі бір гигиеналық білім мен дағдыларды үйрету, оянған жыныстық инстинкттерді игеруге үйрету, адамның жоғары мақсатындағы сананы, оның денсаулығы, өмірі мен болашақ ұрпағы үшін жауапкершілігін тәрбиелеу. 

       Тапсырмалар:

 1. Алдын алу шараларын жүргізу, 

2. Салауатты өмір салтын насихаттау, 

3. Қолда бар денсаулық құндылығы ұғымын тәрбиелеу, оны сақтайтын және көбейтетін дағдыларға үйрету, 

4. Баланың жан дүниесінің дамуына қамқорлық жасау (ең алдымен адамгершілік) дамыған жаны бар және рухани қажеттіліктерінің жоғары деңгейі, ақылға қонымды қажеттіліктері, жеке қадір-қасиеті бар тәуелсіз адамды тәрбиелеу, 

5. Жыныстық білім беруде ата-аналарға жыныстық дамудың негізгі кезеңдері, балалардың бастан кешкен қиындықтары, физикалық күтімнің ерекшеліктері туралы түсінік алуға көмектесу, 

6. Балалардың белгілі бір талаптарды орындауы арқылы жыныстық қозғыштықтың алдын алу,

7.Отбасы мен мектеп байланыстарын күшейту, 

8. Оқушыларды адамгершілік, әлеуметтік-гигиеналық, отбасылық-адамгершілік тәрбиелеу.

      13.Дүниежүзілік туберкулезге қарсы күрес күні.

       Берілген тақырып бойынша 2-8 сынып оқушылары арасында сынып жетекшілер сынып сағаттарын өткізді. Сынып сағаты кезінде оқушыларға берілген тақырып түсіндірілді, диктанттар алынды.

      Мақсаты-оқушыларға туберкулездің алдын алу, осы аурудың көріну ерекшеліктері, берілу жолдары және осы инфекциямен күресу шаралары туралы ақпарат беру. Туберкулез - бұл шекаралар мен әлеуметтік кедергілерді білмейтін ауру, ол әлі күнге дейін жеңілмеген, ол біздің арамызда. Жыл сайын Жер бетінде миллиондаған адамдар туберкулезден қайтыс болады, дегенмен науқастарды емдеу үшін тиімді дәрі-дәрмектер бар. Қазіргі әлемде туберкулезден көп адам қайтыс болады басқа жұқпалы аурулар, соның ішінде оба, тырысқақ, безгек, СПИД және т. б.

      14."Ұлттық ойындар" фестивалі.

Спорттық жарыстар, 2-11 сыныптар арасында өтті. Жауаптылар: дене шынықтыру мұғалімдері Гунгер Л. Н Кутсова Е. И. Егімбеков А. А. Манкеев Б. И.

      Қазақтың ұлттық ойындары қазақ халқының өмірінде үлкен рөл атқарды. Ойындар көңіл-күйді көтерді, төзімділікті, ептілікті, күшті дамытты. Қазақ ұлттық ойындарының мазмұны зор, олар халық өнерімен тығыз байланысты. Дәл осы жерде көптеген қабілетті және талантты адамдар байқалып, ерекшеленді. Қазақтың ұлттық ойындары-халықтың дәстүрі мен мұрасы. 

Қазақ ойындарының ерекшеліктерімен танысып қандай қазақтың ұлттық ойындары бар екенін оқушыларға ақпарат беріп көрсеткен болатын. Мектебімізде ойнатылған ойындар: аударыспақ, асық ату, арқан тартыс, теңге алу, көтермек, тақия тастамақ осы ойындарды оқушылар ойнап, танысқан болатын.

15.ЖЖЕ бойынша әңгімелер, көктемгі демалыс кезінде нұсқаулық.

      Мақсаты: 1. Оқушылардың жол ережесі туралы білімдерін тереңдету. 2. Көшелер мен жолдарда жүру кезінде оқушылардың жол қозғалысы қауіпсіздігі туралы түсініктерін қалыптастыру. 3. Топта жұмыс істеу қабілетін, бір-бірін тыңдау қабілетін дамыту. Есте сақтау, ойлау, сөйлеуді дамыту. 4. Балалардың жол-көлік жарақаттануының алдын алу мақсатында көшеде, жолда оқушылардың мінез-құлқының негізгі ережелерін орындау дағдыларын тәрбиелеу. Жолдардағы қауіпсіздік ережелерін сақтау қажеттілігін тәрбиелеу.

Жолды абайлап өту керек, көлікке дейінгі ең аз қашықтық 50-60 метр, бұл күндізгі уақытта, ал қараңғы уақытта көлікке дейінгі ең аз қашықтық бірнеше есе ұлғайтылуы керек және, әрине, оған қоса, сізде шағылыстыратын элементтер болуы керек!!!! -Бұл біздің сынып сағатымызды аяқтайды, бәрі мені естіді, бұрын алынған ақпаратты қайталай отырып, жаңа ақпаратты есте сақтады деп үміттенемін. Біз барлық жол ережелерін қатаң сақтаймыз!!! Осы сөздерді оқушылар жадына сақтау үшін, 1-11 сыныптар аралығында сынып жетекшілер, сынып сағаттарын өткізген болатын.

     16.7 сәуір-Халықаралық денсаулық күні "Дені сау денеде дені сау".

Спорттық эстафеталар өтті, 5-10 сыныптар, дене шынықтыру мұғалімдері Гунгер Л. Н Кутсова Е. И. Егімбеков А. А. Манкеев Б. И.

Мақсаты: - Балалардың денсаулығын нығайту, ұтқырлықты, ептілікті, ептілік пен шеберлікті дамыту. - Негізінде баланың жеке басын дамыту дене шынықтыруды меңгеру. - Ұжымшылдық, жолдастық, өзара көмек, шығармашылық ойлау сезімдерін тәрбиелеу. - Салауатты өмір салтын насихаттау. - Балалардың белсенді демалысын қамтамасыз ету; дене дамуын жетілдіру. Іс-шараның міндеттері: - Денсаулықтың құндылығын, дені сау, мықты болу қажеттілігін түсінуге тәрбиелеу. - Ұжымда және жеке жұмыс істеу қабілетін дамыту. -Реакцияның ептілігі мен жылдамдығын, зейінін дамыту, жылдамдық-күш қасиеттерін жетілдіру. - Оқушыларды жандандыру, өзара көмек пен ұжымшылдықты тәрбиелеуге ықпал ету. - Балаларға спорттық қасиеттерін (ептілік, жылдамдық, күш, төзімділік) көрсетуге мүмкіндік беру. - Бәсекелестік сезімін, жеңу және лайықты жоғалту қабілетін тәрбиелеу.

17.ЖЖЕ бойынша әңгімелер, жазғы каникул кезіндегі нұсқаулық.

Мақсаты: 1. Оқушылардың жол ережесі туралы білімдерін тереңдету. 2. Көшелер мен жолдарда жүру кезінде оқушылардың жол қозғалысы қауіпсіздігі туралы түсініктерін қалыптастыру. 3. Топта жұмыс істеу қабілетін, бір-бірін тыңдау қабілетін дамыту. Есте сақтау, ойлау, сөйлеуді дамыту. 4. Балалардың жол-көлік жарақаттануының алдын алу мақсатында көшеде, жолда оқушылардың мінез-құлқының негізгі ережелерін орындау дағдыларын тәрбиелеу. Жолдардағы қауіпсіздік ережелерін сақтау қажеттілігін тәрбиелеу.

Жолды абайлап өту керек, көлікке дейінгі ең аз қашықтық 50-60 метр, бұл күндізгі уақытта, ал қараңғы уақытта көлікке дейінгі ең аз қашықтық бірнеше есе ұлғайтылуы керек және, әрине, оған қоса, сізде шағылыстыратын элементтер болуы керек!!!! -Бұл біздің сынып сағатымызды аяқтайды, бәрі мені естіді, бұрын алынған ақпаратты қайталай отырып, жаңа ақпаратты есте сақтады деп үміттенемін. Біз барлық жол ережелерін қатаң сақтаймыз!!! Осы сөздерді оқушылар жадына сақтау үшін, 1-11 сыныптар аралығында сынып жетекшілер, сынып сағаттарын өткізген болатын.

СЫНЫП ЖЕТЕКШІ ЖҰМЫСЫНЫҢ МОНИТОРИНГІ

2022-2023 оқу жылында – 657 оқушы білім алып, 31 сынып- комплектісі құрылды. Бастауыш сынып- 12 сынып, 6 сынып жетекші қызмет атқарды. Орта буында -12 сынып, 12 сынып жетекші қызмет атқарды. Жоғарғы буында - 7 сынып, 7 сынып жетекші жұмыс атқарды.

Сынып жетекшілердің сапалық құрамы:

Зерттеуші-5

Сарапшы-10

Модератор-5

Санаты жоқ-4

Жоғарғы санатта-1

СЫНЫП ЖЕТЕКШІЛЕРДІҢ САПАЛЫҚ ҚҰРАМЫ

Жыл бойы әр сынып жетекшіге диагностикалық карта арналады, тоқсан сайын сынып жетекшілердің жүргізілген жұмыстарының нәтижесі анықталып мониторинг шығарылады.

  1.Сыныпты ұйымдастыру 

  2. Ата-анамен жұмыс

  3. Жоспармен жұмыс 

 4. Сынып бұрышы 

  5. Мектепішілік шаруаларға қатысу 

  6. Сыныптың өзін-өзі басқару жұмысы

 7. Оқушылардың сыртқы көрінісі

 8. Кабинеттің санитарлық көрінісі 

 9. Оқушылардың күнделігі, сабаққа қатысуы

10. Тәрбиенің 8 бағытымен жұмыс.

Сынып жетекшілермен жұмысты жүйелі жүргізу үшін сынып жетекшілер бірлестігі құрылған. Бірлестіктің төрайымы-Маткаримова М.П., бастауыш сынып бірлестігінің жетекшісі- Боброва В.М., орта буын бірлестігінің жетекшісі-Токаева Р.С. жоғарғы буын сыныптың бірлестік жетекшісі- Маткаримова М.П. жоспар бойынша жұмыс жүргізеді. Сынып жетекшілер бірлестігінің оқу жылына 5 отырысы болды. Отырыстың мақсаты: сынып жетекшілердің жүйелі жұмыс нәтижесін көрсету болып табылады. Жас сынып жетекшілерге тәлімгерлер бекітіліп, әдістемелік көмек көрсетілді. Сынып жетекшілер отырысында тәрбие жұмысының жоспары бекітілді. Әр сынып жетекші ҚР Білім Заңына байланысты, оқушылардың тәрбиесіне, үлгерімі мен сабаққа қатысуына, мектеп формасын қатаң сақтауына, мектеп формасында діни атрибуткалардың болмауына қадағалау жасап, мектеп психологымен, ОДН қызметкерлерімен, медбике, мектеп әкімшілігімен және  ата-аналарымен тығыз байланыста жұмыс атқарды. Тәрбие жұмысының циклограммасына сәйкес, әр сынып жетекші жылына 1 рет ашық тәрбие сағатын өткізіп, тәжірибе алмасып отырды.

«Сынып жетекшілер» бірлестігінің жұмысы

СЫНЫП ЖЕТЕКШІ ЖҰМЫСЫНЫҢ МОНИТОРИНГІ

Нәтижелі жұмыс істеген сынып жетекшілер: 

4 «А» - Баратова Халидям Важитовна

3 «А» - Лаврентьева Елена Владимировна

4 «Б» - Егорова Татьяна Вячеславовна

3 «Б» - Боброва Валентина Макаровна

3 «В» - Аубакирова Елена Васильевна

5 «А» - Маткаримова Марина Петровна

7 «А» - Сулейманова Ляззат Абдрахмановна

7 «Б» - Нусипалиева Жанар Бекмуханбетовна

7 «В» - Байбасарова Айсулу Камальбековна

8 «А» - Беспалова Марина Александровна

9 «А» - Токаева Рахат Сетвалдиевна

9 «Б»- Каби Карина Каиргельдиновна

10 «А»-Альжанова Гульнара Бейсенбаевна

10 «Б» - Ползюкова Лариса Анатольевна

Көмек қажет ететін сынып жетекшілер: 

1 «В» сыныбының сынып жетекшісі – Низамова М.Р., 2 «В» сыныбының сынып жетекшісі – Рузиева З.К.,   5 «Б» сыныбында сынып жетекші-Ростовцева М.Т., 5 «в» сыныбында   сынып жетекші – Дуанбек Ж.Б., 6 «Б» сыныбында сынып жетекші-Ишкуллаева Р.Т., 6 «В» сыныбында сынып жетекші-Калиева З.К.

1-11 СЫНЫП ЖЕТЕКШІЛЕР  ЖҰМЫСЫНЫҢ МОНИТОРИНГІ

ЖАС СЫНЫП ЖЕТЕКШІЛЕР ЖҰМЫСЫНЫҢ МОНИТОРИНГІ

ҚОРЫТЫНДЫ: Жас сынып жетекшілердің тәрбие жұмысы бойынша тақырыптық сынып сағаттары оқушылардың жас ерекшеліктеріне сай жүргізіліп келеді. 

Жас мамандарға ұсыныс: сабақтарға көптеп қатысып, тәжірибе жинақтау, түрлі деңгейдегі байқауларға қатысу, пәндері бойынша сыныптан тыс іс-шаралар ұйымдастыру. Өткізген сынып сағаттарда тақырыпты аша білу, жоспарды жас ерекшеліктеріне қарай құру, жоспар бойынша өткізу, интерактивті тақтаның толық мүмкіндіктерін пайдалану, уақытты үнемді пайдалана білу, оқушыларға тапсырма беру, сынып сағаттарына арнайы дәптер бастау, оқушының қызығушылығын ояту мақсатында жұмыс жасау, жоспарды тексертіп, бекіттіру, сынып сағатында оқушыларды толық қатыстыра отырып, оқушының ойын, көңіл күйін білу шығармашылыққа баулу.

№ 4 мектеп-лицейінің 2022-2023 оқу жылы бойынша мектепiшiлiк бақылау мен басқару саласы бойынша сынып жетекшілер жұмысын  сараптау

Тәрбие жұмысының циклограммасы негізінде 8 бағыты бойынша ұйымдастырылған айлықтардың орындалу нәтижесі

Мектепішілік есепте және аудандық есепте тұратын оқушылар мен сәтсіз жанұя мониторингі

МЕКТЕП ОҚУШЫЛАРЫНЫҢ МЕКТЕПТЕГІ АҚЫСЫЗ ҮЙІРМЕ МЕН СЕКЦИЯЛАРЫМЕН ҚАМТЫЛУЫ БОЙЫНША МОНИТОРИНГІ

Мақсаты: Оқушылардың салауатты өмір салты мен спортқа деген қызығушылығын арттыру. Мектепте өтетін әр түрлі іс-шаралар олардың өздерінің білімін жетілдіруіне, денсаулығын сақтау маңыздылығына сонымен қатар салауатты өмір салтына үйретеді.

Мектепішілік есепте және аудандық есепте тұратын оқушылар мен сәтсіз жанұя мониторингі

2022-2023 оқу жылындағы

мектеп оқушыларының тәрбиелік деңгейінің мониторингі

1-4 СЫНЫБЫ

5-8 СЫНЫБЫ

9-11 СЫНЫБЫ

2022-2023 оқу жылына ұсыныстар:

–       Оқушылардың бос уақыттарын көбірек қамту үшін ата-аналар жиналыстарына үйірме, секция, мектептен тыс ұйымдардың жетекшілерін шақырып, үгіт жұмыстарын жүргізу.

–       Сынып жетекшілердің тәрбие қызметін жетілдіру үшін жұмыстың инновациялық формалары бойынша практикалық семинарлар өткізу:

–       Балалардың әртүрлі жұмыстармен көбірек қамтылуы мақсатында оқушылардың өзін-өзі басқару жұмысын белсендендіру.

• Сынып жетекшілердің әр бағыт бойынша тәрбие жұмысын жандандыру.

Талдау негізінде мектептегі оқу-тәрбие процесінің тиімділігін арттыру үшін келесі шараларды жасау қажет:

1. Білім беру жүйесін оның күшті және әлсіз жақтарын талдау негізінде дамыту стратегиясын жасау.

2. Мұғалімдер, ата-аналар, оқушылар және әкімшілік арасындағы тиімді байланысты қамтамасыз ететін мектептің ақпараттық жүйесін дамыту.

3. Сынып сағатының өзара қатысуын жүйелеу.

4. Патриоттық және азаматтық тәрбие жобасын іске асыру үшін ұйымдастырушылық негізгі құзіреттілікті пайдалану. Сынып жетекшілерінің біліктілігін үнемі жетілдіріп отыру.

5. Мектеп психологтарына «қатерлі топтағы» балалармен және «девиантты мінез-құлықтағы» балалармен профилактикалық жұмыстың барлық түрлерін жақсарту.

6. Мектеп және сынып оқушыларының өзін-өзі басқару жүйесін дамыту және жетілдіру.

7. Оқушылардың адамгершілік мәдениетін, азаматтық позициясын қалыптастыруға, олардың көкжиегін кеңейтуге, интеллектуалды дамуға, оқу материалын меңгеруді жетілдіруге, қосымша білім беру сапасын арттыруға бағытталған сыныптан тыс жұмыстарды әртараптандыру.

8. Қазіргі қоғамның жағымсыз факторларына қарсы тұра алатын және оның өмірін дәстүрлі рухани-адамгершілік құндылықтар негізінде құра алатын адамның рухани-адамгершілік қасиеттерін дамытуға жағдай жасау.

9. Әр сынып жетекшісінің жұмысына жаңа ақпараттық технологияларды енгізу

10. Сынып жетекшілерінің білім беру бағдарламаларының сапалы орындалуын бақылау.

11. Өзара педагогикалық іс-әрекеттің жаңа формаларын жүйелі қолдану

12. Ата-аналардың қатысу0ымен тәрбие жұмысын ұйымдастырудың белсенді әдістері арқылы оқушылардың ынтасын арттыру;

13. Әр сыныптың рейтингтік балын жасау және қатысушының жұмысының сапасын растайтын материалдарды жинақтау; 

14. «Оқуға құштар», «Отбасы – орта мектеп»; «Құқықтық сана – қауымға пана» жобаларын іске асыру арқылы оқушылардың белсенді азаматтық, әлеуметтік жауапкершілік, патриоттық сезімін, жоғары адамгершілік және көшбасшылық қасиеттерін қалыптастыру жұмыстарын жалғастыру.

2022-2023 оқу жылының   жылдық есебі негізінде жылына мектептің білім беру жүйесін дамыту процесінде  тәрбие жұмысының 2023-2024 оқу қойылған мақсаты мен міндеттері:

Тәрбие жұмысының мақсаты:

Жалпыадамзаттық және ұлттық құндылықтар негізінде жан-жақты және үйлесімді дамыған жеке тұлғаны тәрбиелеу. Жеке тұлғаны Қазақстанның азаматы және патриоты ретінде рухани-адамгершілік тұрғыдан қалыптастыруға баса назар аудара отырып, бүкіл оқу процесінің тәрбиелік компонентін күшейту.

Тәрбие жұмысының міндеті:

• білім беру жүйесін құруға және дамытуға ықпал ететін салауатты, тәуелсіз, рухани бай, адамгершілік, жеке тұлға қалыптастыру;
• оқушыларды азаматтық, патриоттық, адам құқықтары мен бостандықтарын, ұлттық дәстүрлер мен мемлекеттік рәміздерді құрметтеуге тәрбиелеу;
• жеке тұлғаның рухани, адамгершілік және этикалық принциптерін, оның қазақстандық қоғам өмірінің нормалары мен дәстүрлеріне сәйкес келетін адамгершілік қасиеттері мен көзқарастарын қалыптастыруға ықпал ету.
• жеке тұлғаның жалпыадамзаттық және ұлттық құндылықтарға бағдарлануына, қазақ халқының, этникалық топтар мен этникалық топтардың ана тілі мен мәдениетін құрметтеуге ықпал ету

  - қоғамда орныққан этникалық және діни толеранттылық дәстүрлері негізінде білім беру;

  - отбасылық тәрбие жүйесін жандандыру, мектепті білім беру жүйесіне тарту және мектеп    қамқоршылар кеңесінің жұмысын жандандыру.

План работы библиотеки школы-лицея № 4 на   2022-2023 учебный год

Основные задачи школьной библиотеки

• Оказание методическо-консультативной помощи педагогам, родителям, учащимся в получении информации в библиотеки
• Оказание помощи в деятельности учащихся и учителей
• Создание в работе библиотеке возможностей интеллектуального развития школьника, формирование навыков и умений самостоятельной, творческой, поисковой работы с различными источниками (книгами, газетами, журналами)

Задача библиотеки-обеспечить самообразование и учебно-воспитательный процесс путем библиотечного и информационного обслуживания читателей,сформировать у читателей навыки независимого пользования учебной и художественной литературой культурные технологии.Вся работа школьной библиотеки была направлена на реализацию этих задач.

Именно библиотеки должны помочь детям понять огромное количество приятных вещей,которые можно получить от чтения.Книги открывают новые миры.И библиотека играет роль стимулятора интереса к чтению у ребенка с самого раннего возраста,поскольку в наш век полноценным читателям надо успеть стать в детстве,иначе жизнь может не оставить для этого времени.

Меняются времена,методы и формы нашей работы,но не должно меняться одно-наше стремление открыть для ребенка мир литературы,из которого ему уже никогда не захочется уйти.

Основные функции школьной библиотеки

• Образовательная – поддерживать и обеспечивать образовательные цели, сформированные в учебно-воспитательном плане школы
• Информационная – предоставлять возможности использовать информации различного вида, удовлетворять читательские запросы учителей и учащихся
• Воспитательная – способствовать формированию всесторонне развитой личности, воспитание гражданской позиции, интернационализма и патриотизма